“Europe Digital Single Market” yani Avrupa Sayısal Tek Pazarı kapsamında ve Open Government Partnership çerçevesinde “açık veri” oluşturulması gerekiyordu. Türkiye şeffaflık ve yolsuzluk ile mücadele strateji ve eylem planını oluşturmuş ve yayınlamıştı. Ama Açık Devlet konusu gündeme gelmemişti [1]. Şimdi Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofis Başkanı Koç, Dijital Dönüşüm Ofisi olarak toplanan bütün kamudaki dataları veri.gov.tr web sitesinde halka açacaklarını söyledi.
Koç, İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen 19. Bilişim Zirvesi’nde, veri, yapay zeka ve milli verinin önemine ilişkin bir sunum yaptı.
Türkiye’de Yılda 500 Exabyte Veri Üretiliyor
Dünyada veriyi toplama, işleme, koruma ve paylaşma konusunun önemli bir gündem maddesi haline geldiğini Ali Taha Koç şu sözlerle anlattı :
“Dünyada her yıl toplanan veri 41 zetabyte data üretiliyor, yani 41 trilyon gigabyte büyüklüğünde. Türkiye’de yılda üretilen data 500 exabyte, yani 500 milyar gigabyte büyüklüğünde.
Peki bunların veriden değere dönüşmesi için ne yapmalıyız? Milli ve yerli bir bakış açısıyla yaklaşarak ilerlemeliyiz. Nasıl ki ülkemizin her karış toprağı canımız pahasına değerliyse aynı şekilde her byte verimize de aynı şekilde önem vermeli ve özen göstermeliyiz”
Dijital Dönüşüm Ofisi olarak topladığımız bütün kamudaki dataları veri.gov.tr adında halkımıza açacağız. Artık bu verilerin herkes tarafından toplanması ve herkesin yapay zeka uygulamalarını geliştirmesini istiyoruz.”
Kamu Ulusal Veri Sözlüğü Oluşturuluyor
Ali Taha Koç, Türkiye’de veriyi korumak ve katma değer kazandırmak için önemli çalışmalar yürütüldüğünü aktararak, şunları kaydetti:
“Verimizi korumak ve işlemek için Kamu Ulusal Veri Sözlüğü’nü oluşturuyoruz. Artık kamu kurumları birbirleriyle konuşurken aynı dili konuşsun istiyoruz. Veriyi standart bir sözlükle üretsin istiyoruz.
Burada şöyle bir şey olacak; verinin sahibi belli olacak ve aynı zamanda mükerrerlik arz eden veriyi de yok etmiş olacağız. Çıktılarını nerede kullanacağız? Nasıl hiçbir canlı susuz yaşayamazsa yapay zeka da verisiz yaşayamaz.
Ulusal Veri Sözlüğü’nün çıktıları yapay zeka algoritmalarımızın can suyu olacaktır. Dijital Dönüşüm Ofisi olarak Ulusal Yapay Zeka Stratejimizi yazmaya başladık. Bu sene sonunda inşallah bitireceğiz. İnsan odaklı bir yapay zeka süreci amaçlıyoruz. Etik, hukuk ve toplumsal yaşama önem veren bir yapay zeka hayal ediyoruz.”
Herkesin Yapay Zeka Uygulamaları Geliştirmesini İstiyoruz
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofis Başkanı Koç, yapay zeka üzerine önemli çalışmalar yaptıklarını ifade ederek, yapay zeka teknolojisinin bir çocuk gibi sürekli eğitime ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Türkiye’de vatandaşların veriye kolayca ulaşabilmek için önemli bir hazırlık içinde olduğunu vurgulayan Koç, şöyle konuştu:
“Dijital Dönüşüm Ofisi olarak topladığımız bütün kamudaki dataları veri.gov.tr adında halkımıza açacağız. Artık bu verilerin herkes tarafından toplanması ve herkesin yapay zeka uygulamalarını geliştirmesini istiyoruz. Bizim amacımız, verinin sadece toplanması değil, doğru etiketlenmesi… Bu konuda mottomuz çok açık; veriniz kömür olsa bile doğru etiketlendiği zaman elmasa dönüşebilir.
Gazi Üniversitesi’yle bir çalışma yaptık. 34 bin tane MR datası alarak bunları işledik. Kural tabanlı değil de deep learning (derin öğrenme) temelli teknolojiyi kullandık. 34 bin MR verisini etiketledik. Yapay zeka uygulamamız sağlıklı MR verisi üretmeyi başardı.
Biz bunu nasıl kullandık? Aradaki farka baktık. Arada çok büyük fark yoksa burada ‘tümör vardır’ veya ‘yoktur’ dedik. Tarımda, kamuda pek çok alanda gözle görülür, bu işin nasıl olacağını anlatan çalışmalar yapmaya devam edeceğiz.”
[1] Leyla Arsan : Digital Single Market Avrupa’nın Yeni Gümrük Duvarı Anlamına Geliyor