ABD Başkanı Donald Trump’ın mayıs 2019’da imzaladığı karar çerçevesinde ABD Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan yasak listesine (entity list), Çinli drone firması DJI da eklendi. ABD Ticaret departmanı bu sefer diğer firmalar için olduğu gibi “veri güvenliği” mantığını değil “insan hakları ihlallerini” neden olarak gösterdi.
ABD Ticaret Bakanlığı’nın bir parçası olan Amerikan Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), teknolojiye vurgu yaparak, belirli öğelerin ihracatı ve transferi için ek incelemeye ve lisans gereksinimlerine tabi olan “işletmeleri, araştırma kurumlarını, devlet ve özel kuruluşları, bireyleri ve diğer tüzel kişileri” içeren bir liste tutuyor. Bu listeye şimdi DJI de eklendi. Ama DJI dışında 76 başka firma yer alıyor.
Cuma sabahı (ABD saati ile) Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu’nun düzenlediği bir toplantı sırasında yetkililer, DJI’nin listeye girme nedeninin, ürünlerinin veri güvenliğiyle ilgili olmadığını belirttiler. Bunun yerine, ABD hükümeti DJI’nin Çin’deki baskı ve diğer insan hakları ihlallerinde rol oynadığını iddia ediyor.
“… ABD dış politika çıkarlarına aykırı olarak, Çin’in dünyadaki baskıcı rejimlere yardım eden ürünlerin ihracatını kolaylaştırdı.”
DJI’nin bazı müşterilerinin ABD’nin benzer teknolojiyi paylaşmayacağı daha az demokratik rejimler olduğu iddiası var. Hatta daha ileri bir iddia da mevcut ;
“DJI kötüye kullanım amaçlı genetik toplama ve analiz veya yüksek teknolojili gözetim yoluyla Çin’de geniş çaplı insan hakları ihlallerine olanak sağladı.”
BIS, DJI’nin insan hakları ihlalleri nedeniyle kara listesine koyduğu dört şirketten biri olduğunu belirtiyor. Ve DJI’nin ABD’den belirli teknolojileri edinme hakkından mahrum kalacağı, ancak bulaşıcı hastalıkları tespit etmek, tanımlamak ve tedavi etmek için gerekli öğeler için vaka bazında inceleme alacağını kaydediliyor.