Anayasa Mahkemesi’nin 30.04.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 19.02.2020 tarihli kararı ile, 7072 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında KHK’nin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun’un bazı hükümleri Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiştir [1].
İptal edilen kurallar arasında, 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun ek 6.maddesine, 02.02.2017 tarihli 680 sayılı KHK ile eklenen 18.fıkra hükmü de bulunmaktadır. Anılan fıkrada
“Polis, sanal ortamda işlenen suçlarda, yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’nın tespiti amacıyla, internet abonelerine ait kimlik bilgilerine ulaşmaya, sanal ortamda araştırma yapmaya yetkilidir. Erişim sağlayıcıları, yer sağlayıcıları ve içerik sağlayıcıları talep edilen bu bilgileri kolluğun bu suçlarla mücadele için oluşturduğu birimine bildirir.”
hükmü bulunmaktadır. Polisin, sanal ortamda işlenen suçlarda internet abonelerine ait kimlik bilgilerine ulaşmaya, sanal ortamda araştırma yapmaya yetkili olduğu, erişim, yer ve içerik sağlayıcılarının talep edilen bu bilgileri ilgili kolluk birimine bildireceği hükmüne karşı Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuruda; kuralın sanal ortamda işlenen suçlar bakımından soruşturma, araştırma, inceleme yapma yetkisini doğrudan adli kolluk görevlilerine bıraktığı oysa ceza muhakemesi sistemine göre soruşturmayı başlatmaya ve soruşturma işlemlerini yapmaya yetkili tek kişinin Cumhuriyet savcısı olduğu belirtilerek, Anayasa’ya aykırılık itirazında bulunulmuştur.
Başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, internet abonelerine ait kimlik bilgileri kişisel veri niteliğinde olduğunu, getirilen kuralla özel hayata saygı hakkı kapsamında kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sınırlama getirildiği, yalnızca yetkili Cumhuriyet başsavcılığının belirlenmesi amacıyla kişisel verilerin korunmasını isteme hakkını sınırlamak suretiyle kolluğa kuralda belirtilen yetkiyi tanımanın zorunlu bir toplumsal ihtiyaca karşılık gelmediği, getirilen sınırlamanın demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı, bu nedenle Anayasa’nın 13. ve 20 maddelerine aykırı olan hükmün iptali gerektiği, hüküm altına alınmıştır.
Derhal yürürlüğe girecek şekilde alınan bu iptal kararının uygulamada, Savcılık tarafından başlatılmış bir soruşturma çerçevesinde polise verilmiş bir talimat olmaksızın, polisin kendiliğinden işletmecilerden bilgi ve belge istemesinin önüne geçmesi beklenmektedir. Bu düzenlemenin yürürlükte olduğu dönemde, bu maddeye atıfla, herhangi bir soruşturma dosyası, savcılık kararı olmaksızın internet abonelerine ait bilgiler işletmecilerden istenebilirken, bu kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı 30.04.2020 tarihi sonrasında, bu tür taleplerin geri çevrilmesi yasal bir zorunluluk halini almıştır.