Telekom işi yapmak için soyunan firmaların son dönem en çok ilgilendikleri konu ara bağlantı. Şimdilik sadece uzun mesafe telefonlarında serbestleşmeye izin verilmesi nedeniyle UMTH (uzun mesafe telefon hizmetleri) işletmeciliği almak için çaba gösteren firmaların önüne çıkarılan şartların “büyük engeller olduğu” ve “işi zordan öte imkansız” hale getirdiği ifade ediliyor.
Ara bağlantı anlaşmasını imzalaması durumunda Türk Telekom’un bugüne kadar yaptığı altyapıdan yararlanarak, müşterilerine hizmet taşıyacak olan UMTH işletmecisi acaba ne kadar yatırım yapacak diyorsanız;
- TK ve TT’ye işe başlamadan verilmesi gereken paralar (C tipi için Ulusal olmak adına);
- TK lisans 106 milyar TL
- TK Teminat 250.000 Euro
- 2 adet No 7 kuruluş (tanesi 34.000 usd) 68.000 Usd
- 24 adet TT santraline 1 asil 1 yedek E1 linki (tanesi 8.500 usd) 408.000 usd
- TT Teminat (C tipinin 4.5 katı) 477 milyar TL
- 48 adet E1 kuruluş 375 milyar TL
- 12 adet POP’un 2 Mb ile merkeze bağlanması kuruluş 90 milyar TL
Tüm paraları (TL,USD,Euro) USD’ye çevirirsek yaklaşık 1.4 milyon USD eder. Bu rakamlara henüz operatörün kendi yapması gereken cihaz, yazılım, personel, ilk yatırımları ve işletme giderleri (maaş, TT ve TK’ya ödenecek bedeller, reklam ve satış pazarlama giderleri, amortisman, kiralar ve diğer giderler) yoktur.
Bu büyük yatırımın üstüne ara bağlantı ile 72.000 TL’nın Türk Telekom’a ödenecek olması, UMTH işletmecisine kar yapma olanağı bırakmıyor.
Hatırlayacaksınız, UMTH işletmecileri Referans Ara Bağlantı Yönetmeliklerinin açıklanmaması nedeniyle, Türk Telekom’un ağır şartlar öne sürdüğünü ifade ediyorlardı. Bu nedenle bir toplantı yapmışlar ve Ara Bağlantı anlaşmalarına toplu olarak imza atmama kararı almışlardı (Bkz “Ara Bağlantı Anlaşmaları Şimdilik İmzalanmıyor”). Yapılan duyuruda TK’nın referans yönetmeliğinin açıklanması talebi de vardı.
Sonrasında 1/1/2004 tarihinde ve hatta daha öncesinde Telekomünikasyon Kurumu tarafından hazırlanması gereken bu yönetmelik acilen yayınlandı (Bkz : TT Ara Bağlantı Referans Anlaşmasını Görüşlere Açtı).
Ve…..ne mi oldu.. Şaşırtıcı bir şey yok. Aylardır olduğu gibi bir tabloyla karşılaştık. Regulatory body yani düzenleyici kurul olarak kurulan TK’nın yayınladığı yönetmelik, –Türk Telekom’un bir uzantısı olduğu izlenimini doğuracak şekilde– Türk Telekom’un ileri sürdüğü şartları içeriyordu.
Peki dün ara bağlantı sözleşmesi imzaladığını duyuran firma da nesi diyeceksiniz. Firmanın açısından bakarsanız, kendi boyutları açısından bu tür bir öne geçme belki normal sayılabilir. Ancak ara bağlantı konusunda rakamların ortada olması ve bu rakamlarla iş yapma olanağı bulunmaması nedeniyle, sorulacak soru “Nereye Kadar?”.
Sektör dünü bu anlaşmanın arkasında ne olduğunu tartışarak geçirdi. Sektörde konuşulan konular arasında, Türk Telekom’un baskı uygulayabileceği ya da yurt dışındaki bağlantılara ilişkin ilginç öneriler yapabildiği vardı.
Öte yandan diğer firmaların çarşamba günü Ankara’da bir toplantı yaptıkları biliniyor. Bu firmaların hala imzalamama kararında oldukları da ifade edildi.
Gerçekten de sektörün bir araya gelerek, imzalamama kararı alması, Türk Telekom ve Telekomünikasyon Kurumu’nda sıkıntı yaratmıştı. Bu nedenle Türk Telekom’un bazı firmalarla el altından görüştüğü ve onları imza atmaya iterek, sektör firmalarının birlikteliğini bozmaya çalıştığı söyleniyor.