Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Temsilciliği Ofisi (USTR), Sahtecilik ve Korsanlığa Yönelik Piyasaların 2021 Yılı Gözden Geçirmesinin (Kötü Şöhretli Piyasalar Listesi) bulgularını yayınladı. “Notorious Markets List”, önemli ölçüde ticari marka sahteciliği veya telif hakkı korsanlığıyla uğraştığı veya bunları kolaylaştırdığı bildirilen çevrimiçi ve fiziksel pazarları listeliyor.
ABD hükümeti geçen hafta yayınladığı bültende Tencent (WeChat) ve Alibaba’nın e-ticaret sitelerini telif hakkı korsanlığı için “kötü şöhretli pazarlar” listesine yerleştirdi. Bunun “önemli ölçüde ticari marka sahteciliğini kolaylaştırdıkları” nedeniyle yapıldığı kaydediliyor.
Liste, önemli ticari marka sahteciliği veya telif hakkı korsanlığına karıştığı veya bunları kolaylaştırdığı bildirilen 42 çevrimiçi pazar ve 35 fiziksel pazar tanımlamaktadır. İki e-ticaret sitesi, listedeki Baidu Wangpan, DHGate, Pinduoduo ve Taobao gibi Çin merkezli diğer pazar yerlerine, fikri mülkiyeti ihlal eden mallar satmak için işaretlenen diğerlerine katılıyor. Listede olmanın herhangi bir yaptırımı yok.
Tencent ve Alibaba, kalpazanlık sorununu çözmek için ajanslarla işbirliği yapacaklarını söylediler. Tencent’in kararı sert şekilde eleştirdi. Cuma günü yaptığı açıklamada, ABD’nin WeChat uygulamasını sahte mal ticareti ile bilinen “kötü şöhretli” pazarların bir hükümet listesine ekleme kararına kesinlikle katılmadığını söyledi. Çin’de her yerde bulunan bir platform olan WeChat, 2021’de dünya çapında 1,2 milyardan fazla aktif kullanıcıya sahip ve Tencent, platformlarında kalpazanlık ve ihlalle mücadele için “kapsamlı bir yaklaşım” aldığını ekledi.
Amerika Birleşik Devletleri ve Çin, tarifeler, teknoloji ve fikri mülkiyet gibi konularda yıllardır ticari gerilimler yaşıyor.
USTR, kötü şöhretli pazarları ilk olarak 2006’daki Özel 301 Raporunda tanımladı. Özel 301 Raporundan ayrı olarak her yıl Kötü Ünlü Pazarlar Listesini yayınlıyor.
Raporda Türkiye şu sözlerle yer alıyor;
“Türkiye’nin coğrafi konumu, onu Çin’den Avrupa ve Orta Doğu pazarlarına gelen sahte mallar için önemli bir geçiş merkezi haline getiriyor. İstanbul’un Tahtakale semti, duvarlarla çevrili Kapalıçarşı’ya bitişiktir, ancak ticari olarak ayrıdır. Tahtakale semtindeki dükkanlar, çoğu sahte giysi ve ayakkabı olmak üzere çok çeşitli ucuz mallar satar. Hak sahipleri, bölgenin ayrıca büyük miktarda sahte tüketici elektroniği içerdiğini bildiriyor.”
[1] USTR Releases 2021 Review of Notorious Markets for Counterfeiting and Piracy