Ülkemizde kısa sürede popüler hale gelen müzik ve video oynatım sitelerinden Fizy.com[1], alınan bir tedbir kararı ile erişime engellendi. Siteye girmeye çalışan kullanıcılar, “T.C. Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığının 17.12.2010 tarih ve 2010/93 Basın Muh-K. sayılı kararı gereği erişime engellenmiştir” uyarısıyla karşılaşıyor ve site içeriğine ulaşamıyor.
Fizy.com özellikle YouTube’ün ülkemizde yasaklı olduğu dönemde ciddi bir yükseliş gerçekleştiren ve oldukça popüler hale gelen bir müzik/video arama motoru. Kendi veritabanına sahip olmayan site diğer web sitelerinden müzik çekerek kullanıcılarına hizmet sağlıyordu. Ancak bu site, Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığının 17.12.2010 tarih ve 2010/93 Basın Muh-K. sayılı kararı gereği erişime engellendi.
Bu noktada Turk-internet.com olarak erişime engelleme gerekçesi, mevcut durum ve gelecekte yaşanabilecek gelişmeler ile ilgili bilgi sahibi olmak için engelleme talebinde bulunan MÜ-YAP (Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği) Başkanı Bülent Forta ile temas kurduk.
Bülent Forta sözlerine öncelikle sansürcü veya engelleyici bir zihniyete sahip olmadıklarını söyleyerek başladı. Fizy.com’un uzun bir süreden beri MÜ-YAP lisanslarını ihlal ettiğini ve uzlaşmaz bir tutum sergilemekte olduğunu belirten Forta, üyelerinin haklarını korumak adına yargıya başvurarak erişim engellemesi talep etmek durumunda kaldıklarını söylüyor.
MÜ-YAP Başkanı Bülent Forta Fizy.com’un 2009’un sonlarında bir müzik arama motoru olarak kendilerinden lisans aldığını ve 4 ay boyunca bu lisans altında faaliyet gösterdiğini belirtiyor. Ancak Forta’nın ifadelerine göre Fizy.com bu süreç sonrasında ciddi bir iş modeli değişikliğine gitmiş. Başlarda sadece müzik arama motoru olarak hizmet veren ve dinlenebilir içerik sunan Fizy, daha sonrasında ise “playlist oluşturma”, “arkadaşlarla paylaşma”, “abonelik üzerinden video ve müzik sunma” gibi hizmetler vermeye başlamış.
MÜ-YAP Başkanı Bülent Forta, Fizy.com’un değişen iş modeli ile birlikte lisans tipinin de değişmesi gerektiğini ancak Fizy yetkililerinin yeni bir lisans anlaşması yapmaya yanaşmadıklarını söylüyor. Forta Temmuz 2010’da Fizy.com’a bir ihtarname çektiklerini daha sonrasında da sitenin avukatları ile değişik tarihlerde defalarca görüştüklerini söylüyor. Fizy.com’un yeni iş modelinden kaynaklanan yeni lisans anlaşmasını bir türlü yapmadığını ve bu sebeple MÜ-YAP’a bağlı hak sahiplerinin ticari anlamda ciddi zarar gördüğünü söyleyen Forta, sonunda yasal tespit yaptırarak Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurmak zorunda kaldıklarını söylüyor.
Konuyu inceleyen Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı da MÜ-YAP’ın talebini yerinde bularak 17 Aralık 2010 tarihinde Fizy.com’a erişimin engellenmesi kararını almış. Amaçlarının hak sahiplerine telif haklarının ödenmesi olduğunun altını çizen Forta, bu konuda bir lisans anlaşmasına varıldığı taktirde yasağın kalkacağını belirtiyor.
MÜ-YAP Başkanı Bülent Forta’ya, okuyucularımızı bilgilendirmek açısından, bu yasağın daha önce uygulanan YouTube veya Myspace yasaklarından ne farkı olduğunu da sorduk. Forta söz konusu erişime engelleme kararlarında “telif haklarını ihlal” durumu olduğunu ve ilgili içeriğin kaldırılması ile sorunun çözüldüğünü söylüyor.
Forta’ya göre, Fizy.com’da durum biraz daha farklı çünkü sitenin lisans anlaşması yok ve telif hakkıyla korunmakta olan materyalleri izinsiz kullanmakta. Üstelik sitenin bir veritabanına sahip olmaması da “içerik kaldırma” gibi bir durumun olamayacağını göstermekte. Bu durumda Fizy.com için tek çözüm ilgili duruma uyan (TTNET müzik hizmetinde veya benzer hizmetlerde olduğu gibi) bir lisans anlaşması yapmak.
Forta şuana dek Fizy.com’un yol açtığı ticari zarar için ayrıca bir tazminat davası durumunun da söz konusu olduğunu, ancak bu durumun Borçlar Kanunu’na göre yürüdüğünü ve erişime engelleme ile ilgilisinin olmadığını söylüyor. Forta MÜ-YAP’ın amacının site kapatmak değil web sitelerinin lisanslı yayın yapmalarını sağlamak olduğuna dikkat çekiyor.
turk-internet.com notu :Bu arada konu friendfeed ve twitter üzerinde büyük bir hızla tartışılıyor ama bu konuda internet camiasının pek harekete geçtiği söylenemez. Bu nedenle soruyoruz; acaba internet camiası, fizy.com’a destek için para toplamayı düşünür mü? Bu konudaki bir friendfeed girişini burayı tıklayarak cevaplayabilirsiniz.
[1] fizy Kurumsal İletişim Müdürü Kıvanç Ergün; Veri Tabanımızdaki Eserlerin Telif Haklarına Hassasız