Pazartesi günü yayınlanan 683 sayılı Kanun Hükümündeki Kararname (KHK) ile gelen 6cı madde[1], devlet kurumlarına yapılacak ödemelerde kurun sabitlenmesini getiriyor. Diğer sektörlerdeki durumu bilmiyoruz ama telekom sektöründe, bu madde sayesinde, Turkcell ve Türk Telekom, 26 ağustos 2016’da yapılan 4.5G ihalesi sonucunda aldıkları frekanslara ait taksitlerde toplamda 252 milyon TL daha az ödeyecekler.
Başka bir deyişle, bizler döviz kurlarının yükselmesi nedeniyle muhtemelen referandum sonrasında pek çok şeyde zamlarla karşılaşacaken (muhtemelen telefon ücretlerinde de), bu firmalar 252 milyon TL gibi bir yükten kurtulmuş olacaklar. Bu firmalardan Turkcell’in % 50 civarı ortağının Rus+İsveç’li ve Türk Telekom’un % 55 ortağının Arap olduğu düşünülürse, bu 252 milyon TL’nin Türkiye’nin değil başkalarının işine yaradığı da ortada.
Bu 223,4 milyon TL nasıl hesaplanıyor diye bakarsak; 683 sayılı KHK’da sabit kur için belirlenen tarih 2 ocak 2017. O tarihte Merkez Bankası döviz alış kuruna göre; $ 3.53 TL, € ise 3.70 TL. Bugün itibariyle baktığımızda bu rakamlar [2] $ için 3,8034 TL ve € için 4.0836 TL.
4.5G ihalesinin son taksidi nisan ayında ödenecek. Turkcell’in taksidi 413.822.000 €, Türk Telekom’un (Avea) taksidi ise 243.349.000 €. Toplam 657,2 milyon € ödeme eder. Nisan ayında € ne olur bilemiyoruz ama bugünkü kurlardan bakarsak, € başına 0,38 TL daha az ödeme yapacaklar.
Bunun karşılığı ise Turkcell’in 158,7 milyon TL ve Türk Telekom’un 93,3 milyon TL daha az ödeme yapması anlamına geliyor. Yani toplam 657,2 milyon € üzerinden bakarsak, Türk hazinesinin cebine 2,7 milyar TL girecekken, bu KHK kapsamında 2,43 milyar TL girecek. Yani ödenecek paranın 252 milyon TL azalacağı görülüyor.
Vodafone ise, ödemesini kasım ayında yaptığı için bu avantajdan yararlanamayacak [3]. Ya da belki, o da bunu ileriye sürerek (rekabet sorunu) bir avantaj elde edecek ve rakamı büyütecektir. Bunu şu anda bilemiyoruz.
Kararnamade, “Bu madde kapsamındaki işlemler ve sonuçları bütçe gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirmez” diye belirtiliyor ama bu anlamsız bir ifade. Sonuçta, bütçedeki $-€ bazlı giderler aynen ödenecek. Buna karşılık sadece telekom sektöründeki rakamlar açısından 252 milyon TL daha az para girecek.
Bu kararnamenin O hal ile ne alakası var anlamak zor. İlaveten, niz sektörün üzerinde çok fazla vergi olduğunu biliyoruz ve bu vergilerin sonuçta tüketicilere yansıtıldığını düşündüğümüz için azaltılmasını istiyoruz ama kur farkının kaldırıldığı bu para tüketicileri ya da Türkiye’yi değil, daha çok, Arapları, Rusları ve İsveç’lileri sevindirecek.
[1] 683 Sayılı KHK