‘Arama Devi’ Google’ın, kitapları dijitalleştirmek için başlattığı sanal kütüphane projesine, şirketler cephesinden tepkiler artıyor. Amazon, Microsoft ve Yahoo, üzerinde uzlaştıkları karşı teşebbüs ‘Open Book Alliance’ ile Google’dan önce yayıncı ve yazarlarla anlaşmak isterken, Avrupalı yayıncılık otoriteleri, Google’a tavır almış durumdalar.
Hali hazırda tröst endişeleriyle anavatanı ABD’de büyük ölçüde köşeye sıkışan Google, Avrupalı yayıncılardan da tepkiler almaya başladı. 2005 yılında yayıncılar tarafından Book Search Projesi aleyhine açılan bir davada taraflarla 125 milyon dolara uzlaşan Google, şimdi de kar amacı gütmeyen Internet Archive(İnternet Arşivi) adlı organizasyon etrafında buluşan Amazon, Microsoft ve Yahoo’ya karşı mücadele etmek durumunda.
Internet Archive’in, kurucusu Brewster Kahle, Google’ı, sanal kütüphane projesi Book Search’le tüm dünyada bir tekel olmaya çalışmakla suçluyor. Kahle’nin, endişelerinden bir diğerini de 1923’ten sonra yarım kalmış ve yazarı bilinmeyen kitapların projeye dahil edilmesi oluşturuyor. Böylelikle, ‘Arama Devi’nin, tek kuruş telif hakkı ödemeden çok ciddi bir gelire ‘konabileceği’ öngörülüyor.
Amerikan Adalet Bakanlığı’ndan, ayrı bir birim kanalıyla da soruşturulan konu, Avrupalı yayıncıların dikkatini çekmiş durumda. Fransız yayıncılar ve Alman hükümeti ile Avusturya, İspanya, İsviçre’deki kuruluşlar, yazarları anlaşmayı imzalamamaya çağırdılar. Londralı hukuk bürosu Allen & Overy’nin, fikri haklar konusunda uzman avukatı Akash Sachdeva, son dakikaya bırakılan itirazların varılacak olası bir anlaşmayı değiştiremeyeceği uyarısında bulunuyor.
Hali hazırda, tüm dünyadan 25 binden fazla yayınevi Google’ın 2004 yılında başlattığı ‘kitapları dijitalleştirme’ projesine aktif olarak katılıyor. Projeyi, en başından beri eleştiren Fransız Ulusal Kütüphanesi de ani bir biçimde saf değiştirerek Google’ın projesine katılma kararı aldı. Book Search’e, iştirak edenler arasında; Oxford Üniversitesi Basın ve Enformasyon Bölümü, Random House’un sahibi Bertelsmann, Macmillan’ın sahibi Georg von Holtzbrinck gibi büyük yayın kurum ve şirketleri bulunuyor.
Avrupa Komisyonu, Google’ın, kitapları dijitalleştirme projesine karşılık, farklı ülkelerinden 4 milyondan fazla yazı, ses, fotoğraf ve videoyu bir araya getiren Europeana projesini destekliyor.