ICANN, üst düzey alan adı uzantılarını genişletme kararında ısrarcı. gTLD (genel Üst Düzey Alan Adı) uzantısı verilen ve hiyerarşik alan adı düzeninde en üst sırada yer alan bu uzantılar, şimdiye dek .com, .org, .net gibi 22 farklı uzantıdan oluşmaktaydı. Şimdi ise Arapça, Çince, Türkçe gibi pek çok farklı dilde yeni kelimeler genel üst düzey alan adı uzantısı olarak kaydedilebilecek. Kurumsal firmalar için koruma amaçlı kayıt başvuruları 12 Ocak’ta başlıyor.
Bundan yaklaşık 7 ay kadar önce, Singapur’da yıllık olağan toplantılarından birisini gerçekleştiren ICANN (İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu) çok önemli bir karar alarak üst düzey alan adlarını (Top Level Domains – TLD) genişleteceğini açıklamıştı [1]. Bu karar çerçevesinde marka isimlerinden tutun da politik parti isimlerine dek pek çok farklı kelime gTLD (genel Üst Düzey Alan Adı) uzantısı olarak kullanılabilecekti. Şu anda .com, .org, .net gibi 22 tane gTLD mevcut ancak 12 Ocak 2012’den itibaren başlayacak olan süreçte Arapça, Çince, Türkçe gibi pek çok farklı dilde yeni kelimeler genel üst düzey alan adı uzantısı olarak kaydedilebilecekti.
Bu karar, zaten olası isim hakkı ihlalleri için internette ava çıkan kurumsal firmaları oldukça endişelendiren bir karar olmuştu. Zira bu uygulamayla birlikte örneğin www.geleneksel.turk.food gibi bir alan adı almak veya bir marka adını uzantı olarak kullanmak mümkün hale geliyordu. Pek çok kurumsal firma, ICANN’in aldığı karardan vazgeçmesi veya uygulamanın ertelenmesi için lobi çalışmaları yürüttüler. Ancak ICANN, aldığı karardan vaz geçmedi ve 12 Ocak tarihinden itibaren bu uygulama resmi olarak start alacak.
ICANN’in aldığı bu kararla ilgili firmaların lobi çalışmaları sonucunda en üst düzeyde itiraz, ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Ulusal Telekomünikasyon ve Enformasyon İdaresi kurumundan geldi. Bu kurumun başkanı Lawrence Strickling, kaleme aldığı mektupta ICANN’in sektördeki endişeleri göz ardı etmemesi gerektiğini ve koruma amaçlı kayıt sürecini minimize etmek için çaba sarf etmesini istiyordu. Zira ICANN 12 Ocak tarihinden itibaren başvurular alınmaya başlayacak ve kendi alan adı uzantılarına sahip olmak isteyen gruplar başvuru ücreti olarak 185.000 Dolar ödeyecekler. Strickling mektubunda şu ifadelere yer veriyor:
“Geçtiğimiz hafta endüstri liderleri ile yaptığımız toplantılarda, bu programın getirdiği özellikle ve ihtiyaçlar konusunda sektörde muazzam bir endişe olduğunu gördük. Sektör liderleri, bu programın amacı dışında ve önceden tahmin edilemeyen sonuçlar doğurabileceğinden ve bunun da programın başarısına zarar vereceğinden endişe etmekteler.”
ICANN ise yaptığı açıklamada, Strcikling’in tavsiyelerine önem verdiklerini açıklamakla birlikte programda bir değişiklik öngörmemekte. Kurumsal firmalar için koruma amaçlı başvuru süreci 12 Ocak 2012 tarihinde başlıyor ancak programın detaylı yol haritası henüz belli değil. ICANN bu konuda sadece programın devreye alınması için acele etmeyeceğini ve yavaş bir biçimde ilerleyeceklerini açıklamakta. Bu açıklama, programın yavaş da olsa ilerleyeceğini ve herhangi bri iptal kararının çıkmayacağını göstermekte.
Konuyla ilgili bir açıklama da ABD Ulusal Reklamcılar Birliği’nin Hükümet İlişkilerinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Dan Jaffe’den gelmekte. Jaffe, mevcut ortamda bile firmaların isim haklarını korumak ve herhangi bir ihlal gerçekleşmediğini güvence altına almak için ciddi bir bütçe ayırdıklarını, ICANN’in yeni programı ile birlikte bu bütçenin katlanarak artacağını söylüyor. Jaffe’nin en çok şikayetçi olduğu husus ise ICANN’in bu konuda tarihi boyunca hiçbir zaman şikayetlere duyarlı ve cevap veren bir yapıda olmamış olması.
ICANN’in son dönemde yaptığı 2 önemli düzenleme mevcut. Bunlardan ilki .XXX alan adı uzantısını kayıt için açmak, diğeri ise gTDL olarak nitelenen en üst düzey alan adı isimlerinin farklı dillerde hizmet verecek şekilde genişletilmesi. Kimi gruplar, bu kararların her ikisinin de inovasyonun önünü açacak hamleler olduğunu savunuyor. Kimi gruplar ise ICANN’in bu kararlarla birlikte gözünü para hırsı bürümüş kayıt firmalarına çanak tuttuğunu savunuyor. Gelişmeleri takip edip hangi grubun haklı olduğunu göreceğiz.
[1]-Üst Düzey Alan Adı Uzantılarında Yeni Bir Dönem Başlıyor