Televizyon ve radyoların Nielsens, Arbitron gibi ölçüm (Rating) sistemleri var. Peki İnternet’in televizyon ve radyolara eşdeğer ölçüm sistemleri hangileri?
Nielsen ve Arbitron geçtiğimiz günlerde online ölçüm hizmetlerini başlatarak, İnternet ekonomisinin oyuncuları olma yolunda önemli bir adım attılar. Nielsen, artık, her hafta en çok trafiğe ve en çok reklama sahip olan Top 25 site sıralaması ile ev ve işten en çok görüntülenen 10 reklamın listesini sunmaya başladı.
Arbitron ise İnternet üzerinden yayın yapan bazı radyo istasyonlarının ölçümlerini yapmaya başladı.
Web ölçümlerinde önde gelen şirketlerden birisi olan Jupiter Media Metrix ise, her ay Top 50 Web sitesi listesini ve AdRelevance bölümü üzerinden reklam verilerini yayınlıyor. Diğerleri gibi Jupiter Media Metrix de müşterilerine özel veriler sunabiliyor.
Geçtiğimiz günlerde bu şirketlerin hizmetlerine rakip olacak – ya da tamamlayıcı da denebilir – yeni şirketler ortaya çıktı. Yeni şirketlerin en büyük amacı trafik ve tıklama gibi ölçümlerden daha fazlasını sunarak geleneksel medyaya reklam veren şirketlerin online medyalara da reklam vermelerini sağlamak.
Tıklamanın Ötesi de Var
Bu alanda piyasaya sunulan yeni ürünlerden birisi Ocak ayında hayata geçen comScore Networks’ün netScore ürünü. comScore Yönetim Kurulu Başkanı Magid Abraham, “1.3 milyonun üzerindeki aktif üyemizin ziyaret ettikleri her siteyi, görüntüledikleri her Web sayfasını, satın aldıkları her ürünü görebiliyoruz” diyor.
Sistem reklam verenlerin 10 binin üzerindeki Web sitesinde bulunan İnternet gezginlerinin evden mi yoksa işten mi bağlanıyorlar gibi durumlarını inceleyebilmelerine izin veriyor. comScore yetkilileri yapılan ölçümler arasında birbirinden farklı ziyaretçi sayısı, ortalama sayfa hitleri, ortalama oturum süresi ve yakalanan yüzde oranının yer aldığını belirtiyorlar. comScore’ın verdiği hizmetlerden bir diğeri ise, satın alma ölçümleri. Bu ölçümler, ilan veren şirketlerin alışveriş eğilimleri ile Web gezginlerinin davranışları arasında ilişki kurabilmelerini sağlıyor.
Diğer demografik istatistikler arasında yaş, hane halkının toplam geliri ve eğitim yer alıyor. Bu bilgiler yaklaşık 1.000 siteden alınıyor.
Sitenizden Kimlerin Haberi Var?
Yeni ölçüm sitelerinden Word of Net de Web sitelerini trafik yerine sitelerin İnternet üzerindeki görülebilirliklerini inceleyerek ölçüm yapıyor. Bu Web üzerinden pazarlama yapan şirketlerin sitelerinin ne kadar bilindiğinden haberdar olmalarını ve bu oranı artırmak için bir plan oluşturabilmelerini sağlıyor.
Word of Net’in kurucusu Allan Rentz “Reklama odaklanmak yerine trafiği artıran diğer nedenlere odaklanıyoruz” diyor.
Word of Net’in verileri sitelerin trafiklerinin nasıl oluştuğunu öğrenmelerini ve bu trafiği nasıl artırabileceklerini anlamalarını sağlıyor. Bu verilerin büyük çoğunluğu arama motorları üzerinde yapılan detaylı analizler sonucunda ortaya çıkıyor.
Rentz, “Kullanıcıların Web sitesini bulmak için kullanabilecekleri sitenin varlığını gösteren tüm noktaları izliyoruz” diyor.
Şirketler Word of Net’in “Visibility Index” olarak adlandırdığı indeks üzerinden siteler rakiplerine karşı ne durumda olduklarını öğrenebiliyorlar. Şirketin Web sitesini ziyaret edenler, sitede bulunan bir araç sayesinde sitelerinin genel durumu hakkında özet bilgiler alabiliyorlar. Örneğin, Internet.com’la ilgili yaptığımız aramanın sonucu 413 çıktı.. Ortalama görülebilirliğin iki katı olan bu rakam Internet.com’u zirvesinde 754 puanla CNN’in bir numara olduğu top 10 haber ve medya siteleri arasında 9 numaraya yerleştirdi. Sitenin gerçek müşterileri ise, kimin hangi dizinde hangi anahtar kelimeleri kullanarak arama yaptığı, rakip 50 sitenin durumu, muhtemel ortakların listesi ve yeni rakiplerin kimler olabileceği gibi bilgileri elde edebiliyorlar.
Rentz, “İnsanlar bizim hizmetimizi online harcamalarını ayarlamak ve trafik sayısı ölçümlerini tamamlayıcı olarak kullanıyorlar” diyor. Peki, bu tarz bilgileri arama motorlarından herkes göremiyor mu? Rentz bu soruya şöyle cevap veriyor: “Bir bilgisayarın başında saatlerce oturur ve düşünebildiğiniz tüm anahtar kelimeleri arama motorlarında ararsanız bizim sunduğumuz bilgilerin ancak bir kısmını elde etmeye başlarsınız.”
İnternet Dinleyicilerine Hizmet
Ağustos ayında hayata geçen Measurecast ise, Arbitron’ın hüküm sürdüğü bir alana el atarak İnternet üzerinden yayın yapan radyolar hakkında ölçüm yapmaya başlıyor. Şirket geçtiğimiz günlerde Web üzerinden yayın yapan siteler hakkındaki ilk haftalık raporunu yayınladı. Measurecast yetkilileri 24 saat boyunca dinleyiciler hakkındaki demografik ölçümleri sağlayan tek üçüncü parti şirket olduklarını iddia ediyorlar.
Measurecast Yönetim Kurulu Başkanı Ed Hardy, Web yayıncılarının kendi içlerinden elde ettikleri ölçümleri kastederek, “Kaç kişinin yapılan yayını dinlediği konusunda bilgi veren servis sağlayıcılar var. Ama, kim hangi programı dinliyor gibi kendi verilerini veren bir şirkete sahip olmak daha farklı” diyor.
Hardy, “İzleyebileceğimiz bir yayın akışı (streaming) sunucusunda olduğu sürece dinlenebilecek her şeyi izleyebileceğiz” diyor.
İlan veren şirketler elde ettikleri bu bilgileri Web müşterilerini geleneksel radyo müşterileri ile karşılaştırmak için kullanıyorlar. Measurecast’ın raporları hala tam detaylı olmasa da, yayın ölçümleri ile aynı biçimde sunuluyor. Hardy, “Şirketlerin İnternet üzerinden yapılan yayınlar hakkındaki bilgilere duydukları ihtiyaç çok büyük. İşlerine yarayacak bir bilgi bulmak şirketleri heyecanlandırıyor” diyor.
comScore gibi Measurecast’ın da amacı, bazı endüstri analistlerinin reklam veren şirketlerin bağımlı olmalarından dolayı “İnternet’in kokaini” olarak tanımladıkları tıklama ölçümlerinden daha fazlasını sağlamak.