Apple, bozulan iPhone’lar için düzeltebilecek yerlerin sayısını arttırmak üzere, ABD’de üçüncü taraf tamir dükkanlarına yetki vermeye başlayacağını duyurdu. iPhone tamirat için, tamir dükkanlarına Apple Yetkili Servis Sağlayıcıları ile aynı “orijinal parçaları, araçları, eğitimi, tamir kılavuzlarını ve tanılamayı” sunacağını söyledi. Apple bunu ABD’de yükselen şikayetler sonrasında mecburen yaptı.
Böylece, kullanıcılar resmi bir Apple mağazasına ya da şubelerin birine gitmeden güvenilir bir hizmet alabilecekler. Şimdilik, program garanti kapsamındaki iPhone onarımlarını içermiyor.
Belgelendirme de şimdilik ücretsiz sadece tamir dükkanlarının bir teknik elemanını eğitim programına göndermesi veya “Apple sertifikalı” bir teknisyen kullanması gerekiyor. Apple, bu dükkanlara parçaları ve araçları mevcut Yetkili Servis Sağlayıcıları ile aynı fiyata tedarik edeceğini söylüyor.
Onarım programının genişletilmesi, Apple’ın iPhone onarımlarının pahalılığı ve tekel olması konusunda ABD’de yükselen şikayetlerden sonra geldi. Şirketin bazı iPhone’ların tamir edildikten sonra daha az işlev gerçekleştirdiği iddiaları ile de karşılaştı. Hatta “Tamirat Hakkı” adı verilen bir de protesto hareketi mevcut.
iFixit yayınladığı bir raporda, Apple’ın kendi dükkanları dışında bir yerden değiştirilen parçalar için, Apple’ın iPhone XR, XS ve XS Max telefonlarda kilitleme yaptığını yazdı [1]. Mesela sağlık uygulaması çalışamaz hale geliyor. İlla çalışmasını istiyorsanız, tek yol Apple dükkanına gidip, tamiratı orada yaptırmak oluyor.
Bunun sonucunda iPhone ve Apple, ABD’de “kullanıcı dostu değil” olarak adlandırılmaya başlandı. Arkasından da Apple, garanti dışı iPhone’lar için yeni bağımsız bir onarım programı açıkladı.
Basın açıklamasında COO Jeff Williams şunları söyledi :
“Müşterilerimizin ihtiyaçlarını daha iyi karşılamak için ABD’deki bağımsız sağlayıcıların Apple Yetkili Servis Sağlayıcı ağımızla aynı kaynaklardan yararlanmasını kolaylaştırıyoruz. Bir tamirat gerektiğinde, müşteri tamiratın doğru yapıldığından emin olmalıdır. En güvenli ve en güvenilir onarımın, uygun şekilde tasarlanmış ve titizlikle test edilmiş orijinal parçalar kullanılarak eğitimli bir teknisyen tarafından yapıldığını düşünüyoruz.”
Apple, geçen yıl boyunca programa, Kuzey Amerika, Asya ve Avrupa’daki 20 işletmenin katıldığını söyledi. Kullanıcılar, gelecekte programa dizüstü bilgisayarlar ve tabletler gibi diğer Apple donanımlarının eklenmesi istiyor.
Türkiye’de Kullanıcı Hakkını Koruyan Makam Yok mu?
Türkiye’de bu olaylar pek de yakından takip ediliyor diyemeyeceğiz. Hatırlayacaksınız, 20178 sonunda Apple’ın telefonları yavaşlatması konusu ortaya çıkmış ve şirket özür dilemişti [3]. Sonra ABD’de bazı davalar açılmıştı [4]. Bu yılın başında Amerikan devletinin konuyla ilgili soruşturma ve davaları söz konusu olmuştu. Apple bu konuda bir tazminat yedek akçesi ayırması yapmıştı [5].
Bütün bunlar olurken, Türk yetkili makamlarının yaptığı herhangi bir işlem ya da soruşturma göremiyoruz. Yani Türk kullanıcılar Apple’a karşı korunuyor değil.
Sadece CHP milletvekili tarafından Apple iPhone yavaşlatmasına karşı bir araştırma önergesi verilmişti [6]. Bu önerge 6 aydan uzun bir zaman geçtiği halde, TBMM’de görüşülmedi bile. Oysa belki Apple ABD’de yakalanmışken, Türkiye’de yakalanmadığı için aynı yavaşlatmayı yapıyordur. Bunu bile bilmiyoruz.
Diğer yandan bu “tamirat hakkı” bizim açımızdan da önemli. Sonuşta Apple mağazalarına gittiğinizde, en ufak tamirat 500-1000 TL’lerden başlıyor. Bu da sonuçta moda deyimle söyleyelim : roket bilim değil. Bunu yapabilecek çok başarılı tamiratçılarım olduğunu, bu sene Göçek’te suya düşen iPhone cihazımıza acil yardım aradığımız sırada gördük.
[1] Apple Is Locking iPhone Batteries to Discourage Repair
[2] Independent Repair Provider Program
[3] Apple Eski iPhone’ları Bilerek Yavaşlatıyormuş
[4] Apple Eski iPhone’ları Yavaşlattığı İçin Özür Dilerken, Hakkında Dava Açıldı
[5]Apple, İşlemcileri Yavaşlatan Yazılımla İlgili Tazminata Para Ayırdı
[6] iPhone Marka Telefonları Yavaşlatan Apple’a Türkiye’den Büyük Ceza Yolda