Huawei’in finans üst yöneticisi ve aynı zamanda kurucu Ren Zhengfei’nin kızı olan Meng Wanzhou’nun Amerikaya gönderilmesi ile ilgili dava Vancouver/Kanada mahkemesinde pazartesi günü başladı. Hatırlayacaksınız, Wanzhou 2018 sonunda Hong Kong-Meksika uçuşu sırasında transit geçtiği Kanada’da tutuklanmıştı [1].
ABD, Meng’in HSBC’ye Huawei’nin İran merkezli bağlı kuruluşu Skycom ile olan ilişkisi hakkında yalan söylediğini ve bankanın ABD’nin Tahran’a karşı yaptırımlarını ihlal etme riskini taşıdığını iddia ediyor. ABD Adalet Bakanlığı mahkeme başvurularında şöyle yazıyor :
“HSBC’yi Huawei’ye bankacılık hizmetleri sunmaya devam etmesi için kandırdığı yönünde kanıtlar var.”
Kefaletle tutulduğu kendi evinden mahkemeye gelmek için çıkan 47 yaşındaki Meng ise iddiaları reddetti. Meng, 2013’teki bir sunumda HSBC yöneticilerine Huawei’nin artık Skycom’a sahip olmadığını ve Skycom’un yönetim kurulundan istifa ettiğini söyledi. Duruşmanın beş gün sürmesi planlanıyor.
Çin dışişleri bakanlığı dün yaptığı açıklamada Meng’in ABD’ye iadesi davasının “ciddi bir siyasi olay” olduğunu ileri sürdü ve Ottawa’yı Huawei yöneticisini serbest bırakmaya çağırdı. Dışişleri bakanlığı sözcüsü Geng Shuang, Pekin’deki düzenli basın toplantısında “ABD ve Kanada ikili iade antlaşmasını kötüye kullanıyor” dedi.
ABD’nin suçlamalarının Kanada’da da bir suç olduğu tespit edilirse, Haziran ayında, yetkililerin “gizli bir ceza soruşturmasının” bir parçası olarak Meng’e komplo kurdukları yönündeki savunma iddialarının dinleneceği bir sonraki aşamaya geçilecek.
Baba Ren Zhengfei ise, davanın bir güvenlik riski olarak gördüğü Huawei’yi ezmek için ABD planının bir parçası olduğunu ileri sürdü.
2015 yılında iktidara geldiğinde Kanada’nın Çin’le ekonomik ilişkilerini derinleştirmeyi hedefleyen Kanada Başbakanı Justin Trudeau arada kalmış gözüküyor. Trudeasu, ABD Başkanı Donald Trump’dan “Meng Wanzhou ve iki Kanadalı sorununu çözmeden Çin ile bir ticaret anlaşması imzalamamasını” istediğini açıklamıştı ama Trump onu dinlememiş gözüküyor. Geçtiğimiz hafta Çin ile “birinci aşama” ticaret anlaşması imzaladı [2].
Bu arada eski Kanada başbakanı Jean Chretien ve eski yardımcısı John Manley, Trudeau’yu Çin ile ilişkileri normalleştirmek için Meng’i, Çin’de tutuklana 2 Kanadalı olan Spavor ve Kovrig karşılığında “mahkum takasında” bulunmaya çağırdı.