Önümüzdeki aylarda ve yıllarda Brüksel balonundan gelen iki yeni kısaltmaya aşina olacağız:DSA (Dijital Hizmet Yasasıanlamına gelir ) ve DMA (Dijital Pazar Yasasıanlamına gelir ). Bunlar, Avrupa Komisyonu’nun bugün 15 Aralık 2020’desunduğuve içeriği büyük ölçüde halkın istişareleri, her düzeydeki tartışmalar ve kaçınılmazsızıntılarla ilerletileniki yasal öneridir .DSA ve DMA, Avrupa’nın son 20 yıldainternetin büyümesine ve günlük yaşamın sistematik dijitalleşmesinevermeyi amaçladığı genel yanıtı oluşturmaktadır : iletişimde ve bilginin yayılmasındasosyal medyanınüstünlüğü ;çevrimiçi platformlartarafından ekonomik ve sosyal faaliyetlerin sistematik ve yaygın şekilde aracılık edilmesi ; yeni paradigmaların doğuşu, özelliklede verilerin değeriüzerine olan ; ve son olarak, boyutları ve ekonomik güçleri nedeniylepazara, kullanıcılara ve rakiplere, sözde ”kapı bekçileri”karşısında baskın bir konumasahip gibi görünen bazıküresel operatörlerinvarlığı.İkincisi ile ilgili olarak, Avrupa Komisyonu’nun mesajı şudur: ”Ne kadar büyük olursanız, o kadar fazla sorumluluğunuz olur“.
DSA Neyi Hedefliyor
DSA’nın görevi,2000/31 sayılı Direktifile 2000 yılına kadar uzanan Avrupa İnternet mevzuatını bu yeni ekonomik ve teknolojik bağlamauyarlamaktır. 2000 yılındaİnternet, yatırım yapmak ve yenilikçi fikirler geliştirmek isteyen herkese fırsatlarsunan açık bir alan gibi göründü; bu nedenle kurallar,kötüye kullanımı önlemek yerineçoğunluklahizmetlerin büyümesini ve genişlemesini kolaylaştırmak içinoluşturulmuştur . Perakendeden içeriğe kadar geleneksel sektörlerle yeni İnternet hizmetlerinin artan gerilimi sonuçta e-ticaret, IPTV ve müzik akışı gibi yeni iş modelleriyle sonuçlanırken, kullanıcılar kendilerini düzenleyebiliyor gibiydiler.
Ancak20 yılsonrabu durum daha karmaşık hale geldi: İnternet kesinlikle muazzam bir zenginlik ve yenilik geliştiren muhteşem bir hikaye, ancak genel tablo göründüğündendaha az pastoralçünkü sektörün üssel gelişimihem optimum hem de çöp, biraz olduğu gibi, mutatis mutandis,televizyonla. Bununla birlikte, geleneksel televizyon ve medyada üçüncü şahısların suistimallerieditoryal sorumlulukfiltresi sayesinde önlenebilirken , İnternet ve platformlar söz konusu olduğunda benzer bir mekanizma çalışamaz,sic et simpliciter, aksi takdirde sistem çalışmazdı: aslında öyle çevrimiçi içerik paylaşımından kişisel yorumlara kadar, kullanıcılar tarafından yüklenen şeyleriönceden kontrol etmek çevrimiçi platformlar için düşünülemez.
Bunu akılda tutarak, DSA’nın bu nedenle 2000 mevzuatını uyarlama görevi vardır, ancak bunu bozmadan: aslında, Komisyon’un önerisine göre, 2000/31 sayılı Direktifin temel rejimi korunmaktadır ve halageleneksel İnternet için bir muafiyet sisteminikabul etmektedir.operatörler, yaniİnternet erişimi, barındırma ve önbelleğe alma.Ancak daha sonra, örneğin kullanıcıların suiistimallerini önlemek için kendiliğinden harekete geçen operatörleri korumak için (sözdeİyi Samaritan hükmüyleAmerikan mevzuatı tarafından zaten öngörüldüğü gibi) başka kurallar belirlenir . Komisyon ayrıca, yasadışı eylem raporlarını alırken İnternet operatörlerinin yükümlülüklerini açıklığa kavuşturmayı amaçlamaktadır (ayrıntıların açıklığa kavuşturulması gerekmesine rağmen).
Dikkate değer bir şekilde, ilke,büyük platformlarınşeffaflık, yasal süreç ve uygunluk için daha büyük gereksinimler dahil olmak üzerebelirli ve ek yükümlülüklere tabi olabileceğini kabul eder. Bu tür özel yükümlülüklere itiraz edecek platformlar, AB nüfusunun% 10’undan fazlasına (45 milyon kullanıcı) ulaşan platformlardır.
Aslında, DSA’dan kaynaklanan sorumluluk rejimi oldukça karmaşık görünüyor veplatformlar içinbir tür ”düzenleme merdiveni“olarak görülebilir :
Hizmetlerine Avrupa Birliği’nden erişilebilen tüm yabancı operatörlerinAB içinde yasal bir temsilciatama yükümlülüğü ,diğerlerinin yanı sıra tartışmalı olacaktır.Bu, büyük platformlar için haklı bir tahmindir, ancak ayrım gözetmeksizin uygulanırsa AB vatandaşlarının çok sayıda yabancı İnternet hizmetine erişmesini imkansız hale getirebilir.
DMA Neyi Hedefliyor?
DMA bunun yerinedijital sektördeki rekabet kurallarını uyarlamayı amaçlamaktadır. Daha önce de belirttiğimiz gibi, 2000 yılında büyüklükleri ve ekonomik güçleri sayesinde İnternet’in temel özünü açık bir ortam olarak bozabilecek baskın operatörler yoktu. Bununla birlikte, büyük çevrimiçi platformların (örneğin GAFA’lar) ortaya çıkması, ağ dışsallıklarının kısıtlamaları nedeniyle başkaları tarafından kopyalanamayan kapalı çevrimiçi ortamlarla interneti aşırı empoze etti ve böldüğünden beri bir şey oldu. Avrupa Komisyonu, meşhurGoogle’a karşıolduğu gibi, ihlal vakalarında antitröst yaptırımları uygulayarak bu fenomenle mücadele etmeye çalıştı;ancak, Avrupalı yetkililer nihayet antitröst girişimlerinin uzun prosedür süreleri ve yapısal piyasa sorunlarına basit (yüksek olsa da) yaptırımlarla veya her bir istismarı hedef alan spesifik önlemlerle saldırmanın verimsizliği nedeniylekör silahlar.
Bunun yerine, mümkün kılmak araçlarla müdahale etmek gerekironlar, kötüye taahhüt bile önce baskın platformlarda müdahale etmekheybetliönpazarı ve tüketicileri korumak için kurallar. Bazı liberalistler, bununniyetlerebir türpara cezasıolacağını söyleyerek bu fikre şimdiden karşı çıktılar, ancakkısa hatıralarıolan kanaat önderleri . Aslında, Komisyon tarafından önerilen sistem esasen telekomünikasyon sistemidir, burada20 yıldır hakim operatörlere uygulanan ön kurallar vardır.Bu, Amerika Birleşik Devletleri’nde bile dünyanın her yerinde var olan bir modeldir (temel telefon için ve yalnızca belirli zamanlarda geniş bant için), bu nedenle Komisyon’un önerisine karşı mantıksız olmaya yer yoktur.
Ancak, bu ön sistem kolay olmayacak. Karmaşıklık, baskın platformların (GAFA önceden belirlenmiş görünüyor, ancak sadece değil) ve uygulanacak yükümlülüklerin listesiyle başlar.Telekomünikasyon düzenlemesi temelde geleneksel telefon ağlarının mimarisinedayanırken, çevrimiçi platformlar için hakimiyetin bulunması ve çözüm yollarının dayatılması daha karmaşık analizler gerektirir: bileşik altyapılar (ağlar ve veri merkezleri); net etkiler; büyük veri kullanımı; karmaşık pazar payları tanımlanacak.
DMA, bu yeni ve özel rekabet rejimine tabi olacak büyük çevrimiçi platformu belirlemek için aşağıdaki kümülatif kriterleri ortaya koymaktadır:
- İç pazarı etkileyen bir boyut: Şirketin Avrupa Ekonomik Alanı’nda (EEA) son üç mali yıl içinde 6,5 milyar Euro’ya eşit veya üzerinde bir yıllık ciro elde etmesi. Ortalama piyasa değerinin söz konusu olduğu dveya eşdeğer adil piyasa değeri, geçen mali yılda en az 65 milyar € tutarında olmalı. Ve en az üç Üye Devlette bir çekirdek platform hizmeti sağlaması
- Ticari kullanıcılar için nihai tüketicilere yönelik önemli bir ağ geçidinin kontrolü : Şirketin, son 3 finansal yılda, AB’de yerleşik 45 milyondan fazla aylık aktif son kullanıcı ve 10.000’den fazla yıllık aktif iş (şirket) kullanıcısına sahip bir çekirdek platform hizmeti işletmesi.
- (Beklenen) yerleşik ve kalıcı bir pozisyon : Şirketin son üç mali yılın her birinde diğer iki kriteri karşılaması durumunda uygun olduğu varsayılır.
Nasıl devam edecek?
Oluşturulacak çıkarlar çeşitli ve karmaşık olduğundan, Brüksel’de DSA ve DMA şimdi bir barajla karşılanacak. Bir yandan GAFA’lar ve büyük teknoloji endüstrisi –özellikle Amerikan sektörü–, paketinsulandırılmasıiçin baskı yaparken, diğer yandan birçok geleneksel endüstri, özellikle ticari televizyonculuk sıkıştırma talep edecek. Ortada, arabuluculuk bulmaya çalışacak çeşitli çıkar grupları var: ilk olarak, büyük platformlar adına daha fazla sorumluluk iddia eden, ancak aynı zamandaİnternetin televizyon gibi düzenlenebileceği fikrine karşı çıkan tüketiciler ve kullanıcılar. Aynı şekilde, KOBİ’ler ve start-up’lar GAFA için daha fazla kuralı alkışlayacak, ancak küresel bazda faaliyet göstermelerini sağlayan ekosistemlere zarar verilmesini de istemeyecekler. Ancak, bunu ABD ile AB maçı gibi basitleştirmek de mümkün olmayacak. GAFA için daha büyük kuralların başlıca destekçileri arasında birçok Amerikan operatörü var, örneğin aleyhine antitröst davaları açmış olanlar gibi.
Siyaset için çığır açan bir sezon öngörülüyor:Avrupa Parlamentosu,ortak karar verme rolüyle, söz konusu menfaatlere göre ve zorunlu olarak ilgili siyasi aileleri yansıtmadan kendisini çeşitli bloklara ayıracak ve böylelikleparçalanmaya parçalanma ekleyecektir. Konsey(diğer ortak karar mercii) de,GAFA’ya karşı mücadelede ön saflarda yer alan bazı ülkeler (Fransa ve İspanya) ve İnternet düzenlemesini çok fazla değiştirmek istemeyenler arasında bölünerekbelirli bir düzenbaşlatmayacaktır. (İskandinav ve Doğu ülkeleri). Almanya ve İtalya arabulucu bir rol oynayabilir.
Arka planda, –giden başkanın aksine– Atlantik’in iki yakası arasında muhtemelen Çin karşıtı bir işlevle homojen kuralları kabul etmede yapıcı bir rol oynayabilecekyeni Amerikan yönetimiile ilişkiler var . Her ne olursa olsun, iyimser isek en az iki yıllık müzakereler bekliyoruz.