“Twitter üzerinde bir haber nasıl yayılıyor?” konusu bugünlerde herkesin ilgi alanına giriyor. Doğal olarak bilim adamları da bunu inceliyorlar. HP’nin Social Computing Lab’dan Bernardo Huberman ve ekip arkadaşları, bir kaç yıldan bu yana hangi tür hikayelerin en çok ve en hızlı yayıldığını araştırıyorlar.
Huberman ve ekibi önceleri hikayeleri serbest bir şekilde dağıttıktan hemn sonra nasıl dağıldığını incelemişler ve bu yolla daha sonraki yayılımı hakkında öngörüler yapmışlar. Örneğin, bir film hakkındaki tweet’lere bakarak, o filmin gişe gelirlerini tahmin etmeye çalışmışlar.
Ama bu methodun problemi, rastgeldiği networklerin (kişilerin ağının) derinliği. Bu durumda içeriğin bir etkisi olmadığı görülmüş.
Huberman bu nedenle başka bir yaklaşım denemiş. Haberin kendisinin popülariteyi belirleyip belirlemediğini araştırmış. Yani haberin yayınlanmadan önce bile, popüler olması için hangi faktörlerin gerektiğini bulmaya çalışmış.
Huberman bu nedenle, geçen ağustos ayında 1 hafta boyunca, Feedzilla isimli haber toplayıcı üzerinden haber içeriklerini incelemiş. Her bir makaleyi, 4 kritere göre değerlendirmiş. Haberi yaratan ve gönderen kaynak, haberin kategorisi, dilin öznelliği ve haberin içeriğindeki konu ya da kişiler.
Sonra bu haberleri Twitter üzerinde izlemişler ve hangilerinin daha çabuk yayıldığını ve popüler hale geldiğini incelemişler. Böylece tespit ettikleri kriterlerin gerçek popülariteyle bağlantısını ölçümleyebilmişler.
Sonuçta, haberleri hangi kriterlerin başarılı yaptığını ve bu kriterler üzerinden bir yazının ne kadar popüler olabileceğini tespit etmek konusunda çalışmaya başlamışlar. Huberman ve ekibi sonucu şöyle açıklıyorlar : “Deneyimlerimiz gösterdi ki, sadece içerik özelliklerini gözönüne alarak, bir haberin popülaritesini % 84 oranında tespit etmek mümkündür.”
Bilim adamları bu sonucun yolaçacağı gelişmeleri şu şekilde özetliyorlar; Çok etkileyici bir sonuç ve bu haberlerin yazılış ve düzeltme (editing) şekline önemli değişiklikler getirebilir. Belki de, bugüne kadar sadece gramer kontrol edici programlar varken, bundan sonra yazılış şeklini kontrol eden programlar görebiliriz.
Muhtemelen klasik medyanın da değişimini yaşamaya başladık. Artık gazeteciler yazmak istedikleri konuları seçerken de belki bir takım yaklaşımlar göstermeki bu tür popülarite içeren konuları belirleyen yazılımlar kullanmak zorunda kalacaklar. Okuyucuların daha iyi anlaşılması açısından, belki Huberman algoritması kullanılmaya başlanacak.
