Giriş
Günümüz modern insanının hayatı iki farklı dünyadan oluşmaktadır. Bu dünyalardan biri fiziksel olarak yaşadığımız sosyal hayatımız diğeri de en az sosyal hayat kadar vakit geçirdiğimiz ve bağımlı olduğumuz siber dünyadır.
Siber dünyanın sunduğu olanaklar arttıkça, gerçek hayattaki bir çok işlev siber/sanal versiyonuyla yer değiştirmektedir ki bu da insanların siber dünyaya daha fazla bağımlı olmasına sebep olmaktadır. Siber dünya kavramı detaylı olarak incelenirse bu dünyanın iki farklı profilde insanlara olanak sağladığı ortaya çıkacaktır. Profillerden biri işlerini daha rahat yapabilmek için siber dünyanın olanaklarını kullanan masum vatandaş, diğeri de bu dünyayı kötü amaçlı kullanmak isteyen suç şebekeleri.
2000’li yıllardan itibaren işlenen suçlar yakından incelenirse siber dünyanın -dolayısıyla da bilişimin- suç örgütleri tarafından ciddi bir şekilde kullanıldığı görülecektir. Siber dünya denildiğinde ise akla ilk gelen bileşen Internetin de temel yapıtaşlarından biri olan IP adresleridir.
Bu yazıda bilişim suçlarında IP adreslerinin yeri ve önemi anlatılmaktadır.
IP(Internet Protocol) Adresi
Teknik olarak IP adresi, bir ağa bağlı cihazların birbirleriyle haberleşebilmesi için gerekli adrestir. Internet de ağları birbieine bağlayan en büyük ağ olduğu için internete bağlı her bilgisayar bir IP adresine sahip olmalıdır. Her ne kadar internet ortamında isimler kullanılsa da (alan adları) bilgisayarlar haberleşme için isimleri IP adreslerine çevirmektedir. Internete siber dünya olarak bakarsak IP, siber dünyada bizi adresleyen bir numaradır diyebiliriz.
Gerçek hayatta nasıl adresler tanımlanırken mahalle, sokak, ilçe, il şeklinde tanımlanıyorsa sanal dünyada da IP adresleri benzer şekilde tanımlanmaktadır.
IP adreslerini kim dağıtır?
IP adresleri IANA başkanlığında RIR(Regional Internet Registry) olarak adlandırılan organizasyonlar tarafından dağıtılır. Tüm dünyaya IP dağıtan beş farklı RIR vardır. Bunlar bölgelere gore IP dağıtım işlemlerini üstlenmişlerdir.
Sıradan Internet kullanıcılarına(son kullanıcılara) IP dağıtım işlemi hizmet aldıkları ISS(Internet servis sağlayıcısı)tarafından yapılır. Bazı ISS’ler sabit IP adresi verebilirken bazı ISS’ler değişken IP adresi ataması yapar.
IP Adresi Neden Önemlidir?
Siber dünyada bizleri tanımlayan ayırt edici en önemli özellik IP adreslerimizdir. Gerçek dünyadaki adreslerimizden farklı olarak siber dünyada IP adreslerimiz kimliğimizdir. Bunun sebebi siber dünyada yapılan her işlemde IP adreslerinin kullanılması ve ötesinde IP adres kullanılarak yapılan her tür işlemden IP adresinin sahibinin sorumlu olmasıdır.
İstediğim IP adresini kullanabilir miyim?
IP adresleri belirli bir hiyerarşi ve sisteme gore dağıtılır ve dağıtılan IP adresleri omurga yönlendiriciler tarafından yönlendirilir. Dolayısıyla isteyen istediği IP adresini kullanamaz.
Bir IP adresinin kime, hangi kuruma ait olduğu RIR’ler üzerinden yapılacak sorgulamalarla belirlenebilir. Bu sorgulamalara “whois” adı verilir. Genellikle IP adresleri kurumlara verilir ve kurumda birileri IP adresinin alım işlemlerinden sorumlu olur, whois sorgularında çıkan adresler genellikle IP adresleriyle ilgili bir sorun/talep olduğunda ulaşılabilmek için verilir.
Bu makalenin devamını Bilişim Suçlarında IP Adresi Analizi / Sorgulanan bir IP adresine ait kurum/kişi bilgileri – 2 başlığı altında okuyabilirsiniz.