Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK) 2010 ilk çeyreğine ait üç aylık pazar verileri raporunu yayınladı. Raporda sabit pazara ait verilerden mobil pazar verilerine, internet ve genişbant verilerinden altyapı ver rehberlik hizmetleri verilerine dek pek çok farklı alandaki rakamlara yer veriliyor.
BTK 31 Mayıs 2010 tarihinde yayınladığı üç aylık pazar verileri raporu ile, bilişim sektöründe yer alan firmalardan elde edilen verileri bir araya getirerek analistler için son derece önemli bir kaynak sağlıyor. Pazardaki büyük oyuncuların istihdam miktarlarından yaptıkları yatırım harcamalarına, güncel abone sayılarından net karlılıklarına dek pek çok verinin yer aldığı rapor sektördeki gelişmelere de ışık tutuyor.
Raporda yer alan Birkaç veriye göz atacak olursak örneğin sabit telefon hattı abonelerinin 2004 yılından beri sürekli azaldığını görüyoruz. 2004 yılında % 27 yani 19 milyon olan sabit hat abonesi sayısı, 2010 Mart ayı itibarıyla nüfusun % 23’üne yani 16,5 milyona gerilemiş durumda. Bu abonelerin yüzde 47’si Klasik Hat tarifesini kullanırken yüzde 33’ü ise Standart Hat kullanıyor. Sabit taraftaki yatırıma bakıldığında ise geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla bu senenin ilk çeyreğinde düşüş olduğu gözleniyor (152 milyon TL’den 103 milyon TL’ye).
Raporda yer alan bir diğer ana başlığa bakıldığında genişbant internet erişiminde rekabetin gelişmeye devam ettiği gözleniyor. 2010 yılının ilk çeyreği itibariyle genişbant pazarında dikkati çeken en önemli gelişmeler DSL abonelerinin artmaya devam etmesiyle birlikte, yüksek hızlı veri alımı ve iletimine imkân sağlayan fiber teknolojilere de yatırım yapılması ve abone sayılarındaki artışlar.
Ayrıca mobil genişbant pazarındaki abone artışının bu çeyrekte de devam ettiği görülmekte. Yine kablo internet pazarında da küçük abone sayısında küçük bir artış mevcut. Buna ek olarak sektörde elektrik hatları üzerinden genişbant internet (PLC – Power Line Communication, BPL – Broadband Power Line) hizmetlerinin sunulmaya başlandığı ve bu hizmetlere az da olsa bir talep olduğu gözlemlenmekte.
Raporda yer alan verilere göre 2010 yılı ilk çeyreği itibariyle Türkiye’deki internet abone sayısı 7,4 milyonu aşmış durumda. Türkiye internet aboneliğinde 2010 yılının ilk çeyreğinde, bir önceki üç aylık döneme göre yaklaşık %9,4 artış gerçekleşmiş olup; fiber, xDSL ve mobil internet abonelerinin artmasıyla birlikte internet abone sayılarındaki genel artış eğilimi de devam etmiştir.
Yine BTK raporuna göre toplam internet abone sayılarının yıllık büyüme oranı ise %21,6 olarak gerçekleşmiş. Buna karşın 2009 ortalarında durağanlaşan DSL abone artış oranı 2010 ilk çeyreğinde yüzde 2,5 büyüme ile küçük de olsa bir aşama kaydetmiş gözüküyor. Hızlara göre sabit genişbant abonelerinin dağılımında ise enteresan bir görüntü mevcut. Abonelerin yüzde 50,8’i en düşük bağlantı hızı olan 1Mbps hızını tercih ederken yüzde 42,3’ü ise sunulan en yüksek hız olan 8Mbps’yi tercih ediyor.
2009 yılı Temmuz ayı itibariyle sunulmaya başlanan 3G hizmetleri kapsamında mobil işletmecilerinden edinilen verilere göre ise 2010 yılı ilk çeyrek itibariyle mobil genişbant internet abone sayısı 640.000’i aşmış durumda. Bu dönem içerisinde toplam mobil genişbant internet kullanım miktarı bir önceki çeyreğe göre 2 kat artarak 2056 TB’a (Terabyte) ulaştı.
BTK’nın yayınladığı pazar verilerinde en önemli başlıklardan birisi de mobil pazara ait veriler. Rapora göre Mart 2010 itibariyle Türkiye’de %86 penetrasyon oranına karşılık gelen toplam 61,5 milyon mobil abone bulunmakta. 2010 ilk çeyreğine ait dikkat çeken bir nokta ise daha önceki dönemlerde sürekli artış eğiliminde olan mobil abone sayısı ve penetrasyon oranının 2009 yılı başından itibaren artış eğiliminin durması.
Söz konusu düşüşün, numara taşınabilirliği ile birlikte işletmeciler tarafından sunulan “her yöne” tarifeleri nedeni ile kullanıcıların ikinci aboneliklerini iptal ettirmesi sonucu gerçekleştiği değerlendiriliyor. Bununla birlikte; 2009 yılı Temmuz sonunda başlayan 3G hizmetleriyle 3G abone sayısı Mart ayı sonu itibariyle yaklaşık 8,7 milyona ulaşmış durumda.
Raporda ayrıca Türkiye’deki mobil abonelerin abonelik türlerine göre dağılımına da yer verilmekte. 2010 yılı ilk üç aylık döneme bakıldığında mobil abonelerin yaklaşık %74’ünü ön ödemeli abonelerin oluşturduğu, son bir yıl içerisinde faturalı abonelerin oranının %21,9’dan %26,3’e çıktığı görülüyor.
Son olarak BTK raporunda mobil operatörlerin abone sayılarındaki değişme ve pazar payları da çarpıcı bir sonuç ortaya koyuyor. Bu verilere göre 2009’un birinci çeyreğinde 36,4 milyon aboneye sahip olan Turkcell 1 yıl içerisinde 2,14 milyon abone kaybetmiş. Aynı dönemde Vodafone abonelerini 15,4 milyondan 15,72 milyona taşırken Avea ise 12,6 milyon aboneden 11,55 milyon aboneye gerilemiş.
67 sayfalık son derece detaylı hazırlanmış BTK 2010 ilk çeyreğine ait üç aylık pazar verileri raporuna kurulun sitesinden ulaşmak mümkün.