Dünyanın, son yıllarda tanıştığı ve hızlı bir büyüme grafiği sergileyen web oluşumları, ortak bir sıkıntı yaşıyorlar; potansiyeli gelire dönüştürmek. Söz gelimi; kullanıcı sayısı geçtiğimiz haftalarda 200 milyonu gören sosyal ağ devi Facebook’un, sadece Türkiye’de, milyonlarca üyesi var, ancak Facebook’un kasasına Türkiye’den giren para meblağı istenilenin çok çok altında.
Buna ek olarak benzer yapılar, dünyanın bazı bölgelerinde çok sayıda kullanıcıya aynı anda hizmet sunabilmede bant genişliği gibi bir takım zorluklarla karşılaşabiliyorlar. Bir hayli pahalıya mal olabilen bu tür problemlerin çözümünde daha fazla sunucu alternatif olarak kullanılıyor. Her türlü zorluğa rağmen, web 2.0 nimetlerinden yararlanmak ve küresel ölçekte bir şeyler gerçekleştirmek isteyen girişimciler hep aynı soruya cevap arıyorlar; “Nasıl gelir elde ederim?”
Video paylaşım sitesi Veoh, geçtiğimiz yıl uygulamaya aldığı bir stratejiyle; Afrika, Asya, Latin Amerika ve Doğu Avrupa’daki kullanıcıların siteye erişimini engelliyor. Neden mi? Çünkü, şirket, kayda değer gelir elde edemediği bu kitlenin altyapı ihtiyaçlarını ayakta tutabilmek için çok ciddi bir kaynağı gözden çıkartmak durumunda da ondan.
Veoh CEO’su Dmitry Shapiro, dürüst bir yaklaşımla konuya son noktayı koyuyor; Bu bölgelerdeki insanlar, bu tür yeniliklere çok açlar. Sürekli izliyorlar, izliyorlar, izliyorlar. Buraya sunduğumuz video hizmeti çok ciddi bir bant genişliği gerektiriyor. Buna karşılık, buradan gelir elde etmemiz çok zor görünüyor.”
Büyük ölçüde 2004 ve sonrasında ortaya çıkan start-uplar, bedava üyeliklerle genişlettikleri organizasyonlarını reklamdan elde ettikleri gelirle ayakta tutmayı düşünüyorlardı ve bunu bir ölçüde de başardılar. Ancak, 2008 sonu itibariyle patlak veren küresel kriz, hemen her şeyi olduğu gibi bu dev organizasyonların iş akışını da olumsuz etkiledi. Video sitesi Joost’un, CEO’su Michelangelo Volpi de sektörün dobra simalarından. Volpi; web şirketleri gerçekten para kazanmak istiyorlarsa, sadece ‘izleyen’ kullanıcı kitlesinin olduğu ülkeleri kapatmalılar” diyor doğrudan.
Dünyanın, ikinci büyük sosyal ağı MySpace, daha az gelir elde ettiği coğrafyalarda farklı bir strateji izleyerek konuya çözüm getirmeye çalışıyor. Bu amaçla ‘Profile Lite’ adında bir uygulama geliştiren MySpace, kullanıcılara sitenin sadece temel özelliklerini sunuyor. Krizle birlikte umulmadık ölçüde yedeklerini yitiren web girişimlerinin, daha uzunca bir süre nasıl olup da eko sistemlerini geliştirebileceklerinin formülünü arayacakları ortaya çıkıyor.