Yazının önceki bölümlerini
- Kamu Yönetimi ve Hukuk Ekseninde e-Noterlik-1
- Kamu Yönetimi ve Hukuk Ekseninde e-Noterlik-2
- Kamu Yönetimi ve Hukuk Ekseninde e-Noterlik-3
- Kamu Yönetimi ve Hukuk Ekseninde e-Noterlik-4
- Kamu Yönetimi ve Hukuk Ekseninde e-Noterlik-5
başlıkları altında okuyabilirsiniz.
b-Elektronik olarak düzenleme şeklinde belge hazırlamak:
Noterlik Kanunun 84. maddesi, hukuki işlemlerin noter tarafından düzenleme şeklinde yapılmasına yönelik yöntemi belirlemektedir. Buna göre hukuki işlemin noter tarafından düzenlenmesi bir tutanak şeklinde yapılacaktır. 84. madde aynı zamanda tutanakta yer alması gereken hususların neler olduğunu de belirtmektedir. Bunlardan birisi de işleme katılanların kimliklerinin tespiti ve imzasıdır.[35] Elektronik ortamda yapılacak düzenleme şeklindeki belge ise, belirtilen bu hususları sayısal kimliklerin tespiti ve belgenin elektronik ortamda hazırlanıp bu hususla ilgili saptamayı ve kendi sayısal imzasını bu elektronik belgeye iliştirmesi yoluyla gerçekleşecektir.[36]
c- Hazır olarak kendisine gönderilen dokümanlardaki elektronik imza ve tarihi onaylamak
Noterler tarafından hukuki işlemlerin altındaki imzaların onaylanması Noterlik Kanununun 90 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre hukuki işlem altındaki imzanın onaylanması imzayı atan kişiye ait olduğunun bir şerhle belirlenmesi şeklinde yapılacaktır (md. 90). Elektronik ortamda hazırlanarak notere (noterin bilgisayarına) gönderilen dokümanlar söz konusu olduğunda, öncelikle ilgili kişi ile kendisine gönderilen dokümanın bağlantısının kurulması gerekecektir. Bu işlemle, belgelendirme mercii olarak nitelendirilen kurumdan doküman üzerindeki kişinin açık anahtarını sorarak dokümanın şifresi çözülmüş olacak, böylelikle de dokümandaki imzanın doğruluğu noter tarafından denetlenmiş olacaktır. Bilgisayar aracılığı ile iletişim kuran kişilerin, bu iletişimin içeriğinden üçüncü kişilerin haberdar olmasının ve bu yolla da her hangi bir biçimde müdahale etmesinin engellenmesi geleneksel olarak kriptografi (gizli yazı ve bilgi gönderme tekniği) aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu tekniğin modern elektronik işlemlere uygulanması yoluyla karşılıklı belge paylaşımı gerçekleşmektedir.[37]
d- Elektronik dokümanların saklanması, bunların varlığnın ve içeriğinin istendiğinde elektronik olarak belgelendirilmesi
Noterlerin görevleri arasında sayılan bir diğer husus da, noterlerce yapılan işlemlerin bir örneğinin noterlerce saklanması ve, istenildiğinde ilgili kişilere bu örneklerin verilmesidir. Bu bağlamda elektronik ortamda kurulmuş ve elektronik ortamda saklanan dokümanlar da bu kapsamda değerlendirilebilecektir. Kuşkusuz bu işlemlerin yapılması için gerekli aygıtlara ve teknolojik bilgiye sahip olmak ön koşul olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak bu tür yapısal sorunların aşılması o kadar zor olmasa gerektir.
Yazının devamını Kamu Yönetimi ve Hukuk Ekseninde e-Noterlik-7 başlığı altında okuyabilirsiniz.
turk-internet.com’un Notu : Bu yazının turk-internet.com’da yayınlanmasında katkılarından ötürü, Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu üyesi ve Mersin 3. Noteri sayın Orhan Turan’a teşekkür ederiz.
Yazıyı hazırlayan ekip
————————-
Doç.Dr.Çağlar Özel
Öğr.Gör.Dr.M.Kemal Öktem
Arş.Gör.Gökçeçiçek Tatlarlı
Hacettepe Üniversitesi
İktisadi ve Ticari Bilimler Fakültesi
Kamu Yönetimi