Mobisad bugün bir açıklama yaparak, ön ödemeli hatlarda internete uygulanan ÖİV’nin hesaplanması konusundaki zorluğa dikkati çekti ve düzenleme yapılmasını istedi. Bilindiği gibi ön ödemeli sistemin doğası gereği aboneler önce kontör satın alıp, hesaplarına yüklüyor ve daha sonra GSM operatörlerinin sunduğu hizmetlerden yararlanıyor. Bu kontörlerin satışı sırasında, satın alınan kontörlerin ön ödemeli aboneler tarafından hangi tip servisler için kullanılacağı GSM operatörlerince önceden bilinemediğinden, bu kontörlerin tamamı %25 oranında ÖİV’ne tabi tutuluyor. Mobisad’ın bu konuda yaptığı açıklama şu şekilde :
Bilindiği üzere 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 14 üncü maddesi ile 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinde yapılan düzenlemeyle, internet servis sağlayıcılığı hizmetine ilişkin özel iletişim vergisi (ÖİV) uygulamasında değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklikle kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmetlerindeki ÖİV oranı %25’ten % 5’e indirilmiştir. Öncelikle belirtmek isteriz ki, söz konusu kanun değişikliği kamuoyunda sektörün gelişimi ve teknolojinin yaygın kullanımı açısından atılmış son derece olumlu bir adım olarak algılanmıştır.
Kanun değişikliği 01.03.2009 tarihinde yürürlüğe girmiş, kanunun uygulanmasına ilişkin 5 seri no.lu Özel İletişim Vergisi Genel Tebliği ise 02.05.2009 tarihinde yayımlanmıştır.
Söz konusu tebliğin “2.2.1. GSM Operatörleri Tarafından Faturalı Hat Abonelerine Verilen İnternet Erişim Hizmetlerinde ÖİV Uygulaması” bölümü altında; “GSM operatörleri tarafından internet erişim hizmetleri ile diğer haberleşme hizmetlerinin teknik olarak ayrıştırılması ve faturalarda her iki hizmet grubunun ayrıca gösterilerek, her bir kısım üzerinden ait oldukları oranda ÖİV hesaplanması gerekmektedir” denilmektedir.
Buna ek olarak yine söz konusu tebliğin “2.2.2. GSM Operatörleri Tarafından Ön Ödemeli Hat Abonelerine Verilen İnternet Erişim Hizmetlerinde ÖİV Uygulaması” bölümü altında;
“ön ödemeli hat aboneleri için çıkarılan hazır kartların;
- a) internet erişim hizmeti ve diğer haberleşme hizmetleri için birlikte kullanılabilmesi halinde kart bedeli üzerinden % 25,
b) münhasıran internet erişim hizmeti amacıyla kullanılabilir olması, başka bir ifadeyle konuşma, kısa mesaj vb. diğer hizmetler için kullanılmaya imkan vermemesi halinde kart bedeli üzerinden % 5 oranında ÖİV hesaplanacaktır”
denilmektedir. GSM hizmetleri tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de faturalı ve ön ödemeli olmak üzere iki tip abonelik modeli üzerinden tesis edilmektedir. Faturalı hat abonelerinin ay içerisinde aldıkları hizmetler GSM operatörlerince ay sonlarında fatura düzenlenmek suretiyle tahsil edilmektedir. Söz konusu faturalar üzerinde hizmetler ayrıştırılabilmekte, mobil internet erişim hizmetleri ve diğer haberleşme hizmetleri fatura üzerinde ayrı ayrı gösterilebilmekte ve mobil internet erişim hizmetleri üzerinden %5 oranında ÖİV rahatlıkla hesaplanabilmektedir.
Diğer taraftan ön ödemeli sistemin doğası gereği aboneler öncelikle kontör satın alarak bu kontörleri hesaplarına yüklemekte ve daha sonra GSM operatörlerinin sunduğu hizmetlerden yararlanabilmektedirler. Söz konusu kontörlerin satışı sırasında, satın alınan kontörlerin ön ödemeli aboneler tarafından hangi tip servisler için kullanılacağı GSM operatörlerince önceden bilinemediğinden, bu kontörlerin tamamı %25 oranında ÖİV ne tabi tutulmaktadır. Daha sonra abonelerin kullanımları esnasında, kullanılan servislere göre ücretlendirme ve varsa değişik oranda vergilendirme yapılabilmektedir. Yani, abone kullanım esnasında hem servis tipine göre hem de bu servisin tabi olduğu vergi oranına göre ücretlendirmeye tabi tutulmaktadır.
Faturalı ve ön ödemeli abonelik sistemini farklı bir örnekle açıklamak gerekirse; faturalı hat aboneleri kredi kartı kullanıcılarına, ön ödemeli hat aboneleri ise banka kartı kullanıcılarına benzetilebilir. Kredi kartı kullanımında, bankaca tahsis edilen limit çerçevesinde, ay içerisinde önce harcama yapılmakta, ay sonunda ise kullanıcının hesabında biriken borç miktarı kredi kartı ekstresi ile, ki faturalı abonelik sisteminde bu belge faturadır, kullanıcıya bildirilerek bu tutarı ödemesi beklenmektedir. Buna karşılık banka kartlarını kullanabilmeniz için, bu kartın bağlı olduğu banka hesabınızda yeterli paranın olması gerekmektedir. Aksi durumda banka kartı ile harcama yapmanız mümkün olamamaktadır. Ön ödemeli abonelik sisteminde de aynen banka kartlarında olduğu gibi hesabınıza para yerine geçen ve uluslar arası ortak bir birim olan kontör yüklemeniz gerekmekte, aksi takdirde GSM operatörlerinden servis almanız mümkün olamamaktadır. Söz konusu durum da yukarıda da değinildiği üzere ön ödemeli abonelerin GSM hizmetlerini almadan önce sistemde numara karşılığı tanımlı hesaplarına kontör yüklemeleri gerekliliğine sebep olmaktadır.
Tüm bu anlatılanlar ışığında ön ödemeli abonelerin mobil internet kullanımları da kanun gereği %5 oranında ÖİV ne tabi tutulmalıdır. Ancak tebliğde yapılan düzenleme ile ön ödemeli hat aboneleri için çıkarılan hazır kartların münhasıran internet erişim hizmeti amacıyla kullanılabilir olması, başka bir ifadeyle konuşma, kısa mesaj vb. diğer hizmetler için kullanılmaya imkan vermemesi halinde kart bedeli üzerinden % 5 oranında ÖİV hesaplanacağı ifade edilmiştir. Teknik ve ticari açıdan İdarenizin ön gördüğü şekilde hazır kartların satışı sırasında ayrıştırılması ve münhasıran internet erişim hizmetleri için kullanılabilecek hazır kart çıkarılması mümkün bulunmamaktadır. Bu durum hem ticari hayatta daralmaya neden olacak, hem de sektörümüz için büyük bir avantaj olarak görülen yüksek vergilerin indirilmesi konusunda tarafınızca atılmış çok olumlu bir adımın, teknik olarak uygulanabilir olmaması nedeniyle GSM operatörlerince hayata geçirilemeyeceği düşünülmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda; ön ödemeli hat abonelerinin de mobil internet erişim hizmetlerindeki ÖİV indiriminden yararlanabilmeleri adına ayrı bir kart basım esasına göre değil kullanım esasına göre uygulama yapılması gerektiğini ve bu durumun GSM operatörlerince uygulanabilir hale getirilmesi için söz konusu tebliğde gerekli değişikliklerin yapılması zaruridir.