Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan geçiş hakkı yönetmeliği [1] dün Resmi Gazete’de yayınlandı ve yürürlüğe girdi. Yeni yönetmeliğin en önemli noktası, yayınlanan Ek sayesinde geçiş hakkı ücret tarifesi için bir üst sınırın tanımlanması. Buna göre, büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde kalan ve büyükşehir belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerlerde kablolamanın metresi 1 TL, büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerinin sorumluluğundaki veya büyükşehir olmayan illerdeki kablolamalar 0,7 TL ve büyükşehir kapsamı dışındaki illerdeki ilçelerde kablolamanın metresi 0,5 TL olarak bir üst sınıra bağlanıyor.
Telekomünikasyon altyapı yatırımlarında en önemli konulardan birisi her zaman için kablolama ve şebeke kurulumu olmuştur. Tekel döneminde yatırım devlete ait olduğu için kablolama konusunda çok büyük sıkıntılar söz konusu değildi. Ancak özel sektör oluşmaya ve alternatif operatörler hizmet vermeye başladıktan sonra kablolama ciddi bir mesele haline geldi. “Geçiş Hakkı” denilen bir kavram ortaya çıktı ancak özellikle Türk Telekom özelleştirmesinden sonra bu mesele katlanarak büyüdü. Şimdi ise fiber yatırımların arttığı bir dönemdeyiz ve kimin nasıl kablolama yapacağı ciddi bir sorun.
Günümüzde eve kadar fiber (FTTH) sunumlarının gelişmemesinin en büyük nedeni olarak bu geçiş hakları gösterilmekte. Pek çok firma, belediyelerin keyfi bir biçimde belirledikleri geçiş hakkı bedelleri yüzünden “karlı olmayacak” yatırımlardan uzak duruyor ve yeni yapılan çok katlı sitelere yöneliyorlar. Bu nedenle örneğin Taksim, Beşiktaş, Şişli gibi İstanbul’un göbeği olarak nitelenen yerlerde fiber bağlantı görmek çok zor. Bu bölgelerde ancak belli başlı “bazı plazalarda” fiber bağlantılar mevcut. Dolayısıyla Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından yayınlanan veburaya tıklayarakda inceleyebileceğiniz yeni yönetmelik son derece önemli. Yönetmelikte amaç, kapsam ve dayanak şu şekilde açıklanıyor:
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin taşınmazlardan geçirilmesiyle ilgili geçiş hakkına, bu hakka ilişkin uygulanacak ücret tarifesine ve bu Yönetmelik kapsamındaki işlemlerin denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; sabit ve mobil haberleşme altyapısı veya şebekelerinde kullanılan her türlü kablo ve benzeri gerecin taşınmazlardan geçirilmesiyle ilgili geçiş haklarını, bu haklara ilişkin ücret tarifelerini, bu Yönetmelikte belirtilen işlemlerin denetlenmesini ve geçiş hakkını kullanacak işletmeciler ile geçiş hakkı sağlayıcılarının yükümlülüklerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi, 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç), (d) ve (e) bentleri ile 33 ve 34 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Yeni yönetmeliğin en önemli noktası, yayınlanan Ek sayesinde geçiş hakkı ücret tarifesi için bir üst sınırın tanımlanması. Buna göre, büyükşehir belediyeleri sınırları içerisinde kalan ve büyükşehir belediyelerinin tasarrufunda ve/veya sorumluluğunda olan yerlerde kablolamanın metresi 1 TL, büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerinin sorumluluğundaki veya büyükşehir olmayan illerdeki kablolamalar 0,7 TL ve büyükşehir kapsamı dışındaki illerdeki ilçelerde kablolamanın metresi 0,5 TL olarak bir üst sınıra bağlanıyor.
Söz konusu yönetmelikte kablolama için en yüksek üst sınır metresi 20 TL ile Türk Boğazları olarak nitelenmekte. Ayrıca metro, tramvay, tünel ve benzeri tesislerin sınırlarındaki yerlerde de ücret üst sınırı 1 metre için 10 TL olarak belirlenmiş durumda. Mevcut anlaşmalar ne olacak derseniz, yönetmelikte yer alan geçici maddeye göre; yönetmelik kapsamında yer alan ve bu yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce sahip olunan geçiş hakları ve imzalanmış olan anlaşmalar, herhangi bir sebeple sona ermedikleri sürece aynı şartlarda uygulanmaya devam edilecek.
Ayrıca bu yönetmelikle birlikte bir Elektronik Haberleşme Altyapı Bilgi Sistemi’nin (EHABS) de kurulması kararlaştırılıyor. EHABS, bakanlık tarafından kurulacak ve işletmeler hakkına ilişkin elektronik haberleşme altyapı bilgilerini bu sisteme kaydettirmekle yükümlü olacaklar. EHABS’ın 30 Haziran 2014 tarihine kadar faaliyete başlayacağı bildiriliyor.