Her şey SBC’nin AT&T’yi satın almak için teklif vermesiyle başladı. Bu olay Verizon ve Qwest’in MCI’ın peşine düşmesine neden oldu. Yerel telefon hizmetleri, ev ve küçük ölçekli işletmelere geniş bant hizmeti verme gibi konularda güçlü olan Baby Bell’ler, büyük network operatörlerinin devlet kuruluşları ve büyük şirketler ile yaptıkları IP veri hizmetleri anlaşmaları söz konusu olduğunda gerilerde kalıyor.
SBC, Qwest ve Verizon bu uzun vadeli, yüksek kârlı sözleşmeleri gelecekteki kârlılıkları açısından çok önemli görüyorlar. Bu arada kablo operatörleri, VoIP sektöründe faaliyete yeni başlamış firmalar ve wireless taşıyıcılar geleneksel işlerine büyük bir bağlılıkla devam ediyorlar.
Bu duruma rağmen, AT&T ve MCI, uzun mesafe işlerinin azaldığını görüyorlar ve bu nedenle yavaş yavaş kanamadan ölmektense başka bir firma ile birleşmeyi tercih ediyorlar.
Fakat mega birleşmeler, uzun yıllar boyunca Bell firmasının tekeli altında istikrarın sembolü olan bu sektöre yeni bir realite getiriyor. Bu durum iki diğer yıkıcı olayın ardından meydana geliyor; 1996’da kısıtlamaların kaldırılması ve 21. yüzyılın başlarındaki ekonomik refah ve ardından gelen kriz.
Forrester Research başkan yardımcısı Lisa Pierce internetnews.com’a yaptığı açıklamasında, “Gördüğümüz, sektörün çatallanmasıdır,” dedi.
Pierce, iki anlaşmanın da hissedarlar ve denetçiler tarafından onaylanmasını bekliyor, fakat bu 2006’dan önce gerçekleşmeyecek. Bu işlemler tamamlandığında ABD piyasası SBC-AT&T ve Verizon-MCI mega taşıyıcıları tarafından hakimiyet altına alınmış olacak.
Rakamları bir düşünün. SBC 52 milyon erişim hattına ve 5.1 milyon DSL bağlantısına sahip ve bu AT&T’nin Fortune 1000 hesapları ve 50 ülkeye yayılmış global ağı ile birleşecek.
Verizon 53 milyon erişim hattına ve 3.6 milyon DSL bağlantısına sahip ve MCI’ın 140 ülkeye yayılmış ve aralarında 75 ABD devlet kurumunun da bulunduğu kilit kurumsal müşterileri olan IP altyapısı ile birleşecek. MCI aynı zamanda ülkenin (ABD) en büyük ikinci uzun mesafe taşıyıcısı.
Anti tekel denetçileri SBC ve Verizon’un birleşme anlaşmalarını imzalamalarından önce bazı varlıklarından vaz geçmeleri konusunda bu şirketleri zorlayabilir, ama bu ikili yine de diğer şirketlerden çok daha büyük olacak. SBC ve Verizon’un ABD’deki en büyük wireless taşıyıcılar olan Cingular ve Verizon Wireless’de paylarının olduğunu söylemeye bile gerek yok.
Pierce, “İki şirketin birlikte tekel gibi hareket etmesinin iyi bir şey olduğundan emin değilim,” dedi ve daralan piyasanın fiyat baskısı oluşmasına neden olabileceği konusuna dikkat çekti.
Bazı tüketici birlikleri bu gelişmeleri eleştirdi, ama söz konusu şirketler sessiz kalmayı yeğledi. Telekom giderlerinin, BT kurumsal bütçelerinin üçte birini kapsadığı gerçeği göz önüne alındığında Pierce bunun ilginç olduğunu düşünüyor.
Birleşen şirketler ve müşterilerin üzerinde oluşacak etkiler bir yana, süreçten uzak tutulan veya katılmamayı tercih eden taşıyıcılar ikinci veya üçüncü sınıf statüsüne girmeye zorlanabilirler.
Qwest en çok marjinalleşme olasılığı yüzünden endişeleniyor. Bu, geçenlerde MCI’ı satın almak için verdiği tekliften de anlaşılıyor. Denver merkezli bu şirket 15.5 milyon erişim hattına, 1 milyon DSL hattına ve 4.6 milyon uzak mesafe müşterisine sahip. Bunlardan çoğu orta batı ve batı ABD’de bulunmaktadır.
Geçenlerde yayınlanan bir araştırma raporunda, Yankee Group’ta bir analist olan Bryan Van Dussen, MCI, Qwest’i etkileyemezse, satın alma yolu ile büyüyebilmesi için fazla olanağı olmayacağını söyledi. Van Dussen, “Sprint, wireless piyasasına daha fazla odaklanması ve yeni pahalı sermaye yapısı göz önüne alındığında pek muhtemel olmayan bir aday olarak görünüyor,” dedi.
“Bir sonraki sağlayıcı grubu (Broadwing, XO ve TelCove/KMC) daha küçük şirketleri hedef alıyor.”
Bu arada, BellSouth muhafazakar olarak kalmayı tercih ediyor, birleşmelerden kaçınıyor ve güneybatı üzerine yoğunlaşıyor. In-Stat analisti Daryl Schoolar, firmanın güçlü bir bilançosu olmasına rağmen bu stratejinin de kendine göre tehlikelerinin olduğunu söyledi.
Schoolar, “Eğer MCI, Verizon ile birlikte giderse, BellSouth dışarıda kalabilir,” dedi. Bu senaryoya göre BellSouth, Verizon-MCI ve SBC-AT&T tarafından önemli ve büyük kurumsal müşteriler için güçlü rekabete maruz kalabilir ve bu arada küçük tüketiciler ve küçük işletmeler için de kablo şirketleri, VoIP ve mobil taşıyıcılara karşı savunma yapmak zorunda kalabilir.
Information Gatekeepers Group’ta bir analist olan Clifford R. Holliday, BellSouth’un MCI’ı satın almak için teklif vermiş olması gerektiğine inanıyor. Çünkü bu şirketin varlıkları ve coğrafi konumu çok uygundu.
Yine de BellSouth harekete geçmek için çok da geç kalmış sayılmaz. Eğer Qwest, MCI’ı ikna edemezse, kendiliğinden satın alınacak bir hedef haline gelebilir ve görece yeni olan ağı BellSouth için cazip olabilir.
Holliday, “BellSouth’un Qwest için teklif verdiğini hayal edebiliyorum ve eğer bu gerçekleşirse bütün yerel döviz varlıklarını kullanır.” dedi.