Dün Celal Pir’in “NTV’ye sorun” programını ilgiyle izledim. Türk Telekom Genel Müdürü Mehmet Ekinalan bir tarafta Tüm İnternet Derneği (TİD) Başkanı Emre Kurttepeli öbür tarafta, Hızlı İnternet konuştular.
Doğrusu öncelikle Türk Telekom’u tebrik etmek geldi içimden.. Baksanıza bize Hızlı İnternet’i getirmiş Türk Telekom. Ne mutlu.. ne mutlu…
Ama öte yanda insan düşünmeden de edemiyor hani.. Kore ile aynı anda başladığımız yolda, bugün neden Kore’de 20 Milyon ADSL kullanıcısı var da, Türkiye’de daha 10.000 ve inşallah ayın sonunda 70.000….
Anlaşılan Hızlı internet bize hızlı gelmemiş.. Neyse yine de geldi aman diyeceğim ama kafam başka noktalara takılıveriyor..
Promosyon dedi Sayın Genel Müdür. Sağolsun Türk Telekomun ADSL konusunda bir de promosyon yapacağı müjdesini verdi. Aman ne güzel fiyat indirimi dedik ammaaaa.. duyurulduğu kadarıyla ADSL almak için şimdiden 120.000 kişi kayıt olmuş. Ellerinde ancak 60.000 port var. O zaman bu neyin promosyonu?
Öte yandan, Telekomünikasyon Kurumu ve Rekabet Kurumu 1 yıldan uzunca bir süredir Türk Telekom’dan maliyet hesabı yapmasını ve fiyatlarını bu hesaplara göre oluşturmasını bekliyor. Bunu bildiğim için, herhalde Türk Telekom bu arada maliyet hesabını yapıp, fiyatlarının pahalı olduğunu gördü diye düşündüm. Ama sorup öğrendik ki 1.5 yılı aşkın süre geçmesine karşın böyle bir hesap ta yok henüz ortada..
Peki öyleyse neden promosyon ? Gözüken şu ki bu bir ticari bir karar değil.. Öyleyse ne?
Şimdi bakalımmmmmm..
ADSL’i kimler satın alacak?
Hızlı internet’e, geniş bant’a ihtiyacı olan şirketler ve bireysel kullanıcılar.
Bu kullanıcılar şu anda ne kullanıyor?
- Bireysel kullanıcılar dial-up ya da kablo internet.
- İş sahipleri ise ISS’lerden aldıkları ve bant genişliğine göre 200 $ ve üstü fiyatlarla kullandıkları kiralık hatlar (leased line).
Bu kullanıcılar tabi ki derhal 40-60 Milyon TL fiyatlı ADSL kullanımına doğru yönelecekler. Böyle olunca ISS’ler müşterilerini kaybedecekler..
Peki ama bu sektörün Telekomünikasyon Kurumu adında koskocaman bir düzenleyici ve özerk (mi?) kurumu var bu sektörün. Onlar rekabeti düzenleyeceklerdir eminim. Yani ISS’lere de ADSL satma hakkı sağlanacaktır. Öyle ya bu konuda ISS’lerin de çeşitli başvuruları var.
İşte sorun burada.. Türk Telekom, Rekabet Kurumu’nun 1.5 yıl önce aldığı (ve gerekçeli kararını hala yayınlamadığı, İ.Karakelle’nin de geçen hafta ExpoChanell’da yayınlanan programda bu konuda hatalı olduklarını kabul ettiği) karar çerçevesinde ADSL hatları ISS’lere de vermek zorunda. Ama Türk Telekom bunu yapmıyor.
Türk Telekom’u rekabet koşullarına uyması için zorlayacak olan kurumlardan Telekomünikasyon Kurumu’da bu konuda sayısız toplantı yapıp, ISS’leri “karar bugün çıkacak, yarın çıkacak” diyerek uyutuyor. (Eğer ISS’ler siz neden uyuyorsunuz ki?)
Rekabet Kurumuna gelince 1.5 yıl önce bizim de tebrikler dediğimiz kararlarına karşın (Bkz : Türkiye Değişiyor mu Ne?), bugüne kadar gerekçeli kararı oluşturup Resmi Gazete’de yayınlamadılar. Hatta verdikleri yürütmeyi durdurma kararını bile takip etmediler. Her ne kadar özerk bir kurum gibi görünseler de bu konuda üstelerinde siyasal baskı var izlenimi doğuyor.. Özerk davranamadıkları ortada.. Bu da “Türkiye’nin en iyi çalışan kurumu olarak” ödül aldığını belirten bir kurum için pek de gurur verici gibi gözükmüyor.. Galiba körle yatan şası kalkar hesabı onlar da Telekomünikasyon Kurumu’nu göre göre onlara uydular..
ISS ise bugünlerde ilginç ve dramatik bir sözcük kullanmaya başladılar; “SOYKIRIM..”. ISS’ler soruyor “ortada bir “ISS Soykırımı” mı var” diyorlar.
Peki hikayenin özü, yani kullanıcıları ilgilendiren noktası nerede??
Çok basit..
Neden bugüne kadar tüm telekom hizmetlerini pahalı kullandık? Mesela telefonlar dünya ülkelerinin 2 ya da 3 katı pahalı? (Bkz : Türk Telekom Haksız Rekabet mi Yapıyor?). Çünkü rekabet yoktu.
Neden Türk Telekom’un normalde yanından geçmeyeceğimiz hizmet kalite düşüklüğüne katlandık? Çünkü rekabet yoktu.. (Bkz Cezayir Depremi, Bir Internet Kullanıcısından ADSL Mektubu)
Peki ADSL konusunda bize promosyon yapan Türk Telekom’u alkışlamayacak mıyız?
Bakın.. bu nokta hassas .. Biz indirim olsun da arkasında ne olursa olsun zihniyetinde olan bir ülkeyiz. Derin düşünemiyoruz.
Ama burada size ufak bir uyarı var. ADSL olayı bu şekilde şekillenir ve Türk Telekom tek başına bu işi yapar da gerçekten ISS’ler ölürse ne olur?
Cevabı basit ; bugün 20 Milyon TL eksiğe ama yarın öbürgün 300 – 500 $’lara ADSL kullanmaya başlarsınız. Olmaz mı diyorsunuz? Peki neden yıllardır dünyanın bütün ülkelerinden 2 ya da 3 kat pahalı fiyatlarla telefon görüşmeleri yapmak zorunda kaldınız?
Not : Kafama takılan bir husus daha var. Malum ADSL’în 40.000 tanesi Milli Eğitime ayrılmış ama Milli Eğitim alımlarını İhale Kanunu çerçevesinde yapan bir bakanlık. Acaba ADSL konusunda ihale yaptı da biz mi duymadık?