Elektronik İmza ve Elektronik Sözleşmeler Bakımından Sözkonusu Olabilecek Sıkıntılar
Elektronik İmza Kanunu md. 5/f.2 Hükmü
İlk olarak; e-İmza bakımından, bu satırların yazarı olarak benim çok eleştirdiğim 5070 Sayılı Kanunun getirdiği şöyle bir sakınca sözkonusudur: Güvenli elektronik imzanın elle atılan imza ile aynı hukuki sonucu doğuracağını hükme bağlayan, 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununun 5. maddesinin 2. fıkrasında kullanıcıları muhtemel zararlardan korumak amacıyla;
- “Kanunların resmî şekle veya özel bir merasime tabi tuttuğu hukukî işlemler ile teminat sözleşmeleri güvenli elektronik imza ile gerçekleştirilemez”
hükmü yer almaktadır.
Bu hükümdeki Kanunların resmi şekle veya özel bir merasime tabi tuttuğu hukuki işlemler ile teminat sözleşmelerinden maksat nedir?
Resmi şekle veya özel bir merasime tabi hukuki işlemler, irade beyanlarının kanunda belirtilen usul, şekil ve şartlara uygun olarak resmi memur (noter, tapu memuru, sulh hakimi gibi) önünde yapılması ile gerçekleştirilir. Kanunlarımızda, resmi şekil gereken bazı hallerde yetkili makam da gösterilmiştir. Bu konuda özel bir hüküm yoksa, noterler kanunlarda resmi şekilde yapılması öngörülüp de görevlisi gösterilmemiş olan bütün sözleşmeleri düzenlemeye yetkilidir. Resmi şekle bağlanmış bir sözleşmeye ilişkin değişikliklerin de resmi şekilde yapılması gerekir.
Kanunlarımızda belirtilen resmi şekle veya özel bir merasime tabi bazı hukuki işlemler şunlardır:
- (i) Borçlar Kanunumuzda belirtilen; gayrimenkul satımı, gayrimenkul satış vaadi, vefa ve iştira sözleşmeleri; gayrimenkul bağışlanması vaadi, kaydı hayat ile bakma;
(ii) Medeni Kanunumuzda belirtilen; vakıf senedi, evlenme, boşanma, evlat edinme ve feshi, tanıma, aile şirketi emvali, resmi vasiyetname, miras sözleşmesi, gayrimenkul mülkiyetini nakleden sözleşmeler, mülkiyetin kanuni takyitlerini kaldıran ve değiştiren sözleşmeler, irtifak hakkı tesisi, gayrimenkul rehnine ilişkin sözleşmeler, ipotekli borç senedi ve irad senedi;.
(iii) Noterlik Kanununda belirtilen düzenleme yoluyla yapılacak işlemler; niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekaletnameler, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış, gayrimenkul satış vaadi, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlât edinme ve tanıma, mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler
Teminat sözleşmeleri ise, en geniş anlamıyla; bir kimsenin başkasının karşısında bulunduğu tehlikeyi kendi üzerine almasını öngören sözleşmelerdir. Bu tür sözleşmeler, mevcut bir borcun ifasını güvence altına alan sözleşmeler olarak da nitelendirilmektedir. Geniş yorum yapılması halinde örnek olarak; kefalet, rehin vaadi, cezai şart, garanti, mevcut bir borca katılma sözleşmesi, sigorta sözleşmesi, aval sözleşmesi, taşınır veya taşınmaz rehni tesisi, hayvan rehni sözleşmesi, ticari işletme rehni sözleşmesi, itibar emri ve akreditifler teminat sözleşmeleri kapsamında değerlendirilebilecektir.
Bu yazının devamı için Türkiye’de e-İmza & e-Ticaret’in Önündeki Engeller-2 başlığını tıklayınız.
