İş dünyasında lokasyon ile veri analitiğini bir araya getiren Maptriks, Türkiye’nin alışveriş haritasını çıkardı. 2016-2019 yılları için karşılaştırma yapan Maptriks’in verilerine göre Türkiye’nin alışveriş hacmi 3 yılda 2 kat arttı. İller özelinde bakıldığında ise İstanbul aylık 36 milyar TL ile ilk sırada yer alırken alışveriş hacminin en az olduğu şehir 43 milyon TL ile Bayburt oldu.
Coğrafi teknolojileri kullanarak veri analizi yapan Maptriks, elde ettiği sonuçları şirketlerin iş süreçlerinde kullanabileceği bilgiye dönüştürüyor. %100 Türk sermayesi ile kurulan şirket Türkiye’nin en büyük veri katoloğuna sahip. Maptriks firmalara veri ve danışmanlık hizmetleri sunarken firma ihtiyaçları özelinde yazılımlar da geliştiriyor. Sunulan hizmetler veri, danışmanlık ve teknoloji olarak üç ana segmentte sınıflandırılıyor. Maptriks’in 30 dan fazla kaynaktan elde ettiği verileri modelleyerek oluşturduğu panele göre son 3 yılda Türkiye’deki aylık alışveriş hacmi 2 kat arttı. İl bazında bakıldığında tahmin edildiği gibi 2016 ve 2019’da İstanbul en yüksek orana sahip oldu. 3 yıl içinde aylık alışveriş hacmi İstanbul’da 2,5 kat, Ankara ve İzmir’de ise 2 kat arttı. En düşük alışveriş hacmi ise Bayburt’ta oldu.
| Sıra | İl | Toplam Alışveriş Hacmi ( milyar TL/Ay) | |
| 2019 | 2016 | ||
| 1 | İstanbul | 35,97 | 14,38 |
| 2 | Ankara | 11,63 | 5,38 |
| 3 | İzmir | 8,24 | 4,16 |
| 4 | Bursa | 5,04 | 2,51 |
| 5 | Antalya | 4,02 | 2,10 |
| 6 | Adana | 3,06 | 1,61 |
| 7 | Konya | 3,02 | 1,58 |
| 8 | Mersin | 2,78 | 1,44 |
| 9 | Kocaeli | 2,73 | 1,36 |
| 10 | Gaziantep | 2,31 | 1,16 |
| 81 | Bayburt | 0,42 | 0,23 |
14 ilde AVM yok
Alışveriş hacmine paralel olarak mağaza ve AVM yatırımları da yıllara göre artış gösterdi. AVM sayılarına bakıldığında İstanbul 113 AVM ile ilk sırada yer alıyor. Ankara’da 39, İzmir’de ise 31 AVM yer alıyor. Aralarında Ardahan, Bartın, Rize, Sinop ve Gümüşhane’nin de olduğu 14 ilde ise AVM bulunmuyor. 2016 yılında AVM bulunmayan il sayısı 20 idi.
Semtlere göre kategori dağılımları
Zincir perakende markalarının da şube sayıları 2016 dan 2019’a oldukça farklılaşmış durumda. Geçen 3 yıl içinde mağaza kategorilerinin en yoğun bulundukları semt dağılımları da değişmiş. Örneğin;
- Aksesuar ve takı kategorisinde 2016 yılında Bakırköy’de 13 zincir mağaza şubesi yer alırken 2019 yılında bu sayı 108’e çıkmış.
- Hobi, kitap, oyuncak mağazaları 2016’da Şişli’de 41 mağaza ile yoğunluk gösterirken 2019 yılında bu kategoride Kadıköy ilçesinde 113 mağaza listelenmiş.
- Moda ve tekstil mağazaları 2016’da da 2019’da da Şişli’de toplanırken sayıda önemli bir artış yaşanmış. 3 yıl önce 123 olan sayı bu sene 420’ye çıkmış.
- Yeme içme noktalarında da yoğunluk Şişli’den Kadıköy’e kaymış. 2016’da Şişli’de 324 olan mekan sayısı 2016’da Kadıköy’de 483 olmuş.
İstanbul’da en çok çiğköfteci var
Yiyecek içecek sektöründe faaliyet gösteren zincir restoranların da datasını toplayan Maptriks’in verilerine göre Kadıköy bu alanda ilk sırada yer alıyor. 483 yeme içme noktası bulunan semtte börek, fırın, tatlı, pizza ve kebap, lahmacun, pide restoranları çoğunluğu oluşturuyor. Kahve içmeyi, balık ve hamburger yemeyi ve lüks restoranları sevenler Şişli’de buluşurken, Pendik’te çiğ köfteciler, Ümraniye’de ise dönerciler öne çıkıyor.
İstanbul’daki mağaza sayılarına bakıldığında çiğköfteciler 4.640 ile başı çekerken onları 1.302 ile kafe, fırın, pastane kategorisi izliyor. Kafe ve kahveler 1.016 ile üçüncü sırada yer alırken dördüncü sırada dönerciler (955) ve beşinci sırada pizzacılar (713) yer alıyor.
Maptriks CEO’su Akgün Karlıbel, 3 yıl içinde alışveriş hacmindeki bu değişiklikler için değerlendirmede bulundu ve şunları söyledi:
“Tüketim zincirinde yer alan her bir basamağın analitik olarak değerlendirmesini yapabilecek veri donanımına ve teknolojik güce sahip olan Maptriks, zamanın ön göremediği değişiklikleri geliştirdiği yapay zeka modelleri ile ölçebilmektedir. 3 yıl içinde farklılaşan alışveriş hacmine ilişkin değişkenleri sunarken aslında Türkiye’nin bölgesel gelişmişliklerine ilişkin sonuçları da paralelinde izlemek mümkündür. İstanbul bu gelişimi hem ekonomik hem sosyal açıdan her zaman olduğu gibi önde götürmektedir. İstanbul gibi diğer büyük şehirlerimizde de ekonomik gücün tüketimi desteklediğini yukarıda sunmuş olduğumuz verilerden ön görebiliriz.
Bizim en büyük gücümüz bu noktada sahip olunan sayısal verileri lokasyon bazlı değerlendirebilmektedir. Uzman kadromuzun titiz çalışmaları ile sektörel gelişmişlikleri ilçe detayında hatta mahalle detayında sunarak farklılaşmaları gözlemleyip ilerlemeleri kaydedebilmekteyiz. Şu an yeme içme sektöründeki dağılımın Şişli aksından Kadıköy aksına kaymasını diğer parametrelerimizle de destekleyerek 2023 için olabilecek değişimleri tahminleyebiliriz. Sektörün hangi şartlarda geliştiğini ve hangi sosyal grupların kullanımlarının lokasyonda nasıl dağıldığını modelleyebiliriz ve bunu Tüm Türkiye için yapabiliriz. 10 yıldır, 12 sektörde 150 den fazla firmaya somut fayda sağladık.”
