Hem bilişim-telekom sektörüne heyecan getiren, hem de bu en sıkışık günlerde hükümete 1 Milyar Euro’ya yakın bir kaynak sağlayacak olan 3G ihalesi bugün sabah BTK (eski TK) tarafından gerçekleştirildi.
İhalede komisyon başkanlığını TK Başkan Yardımcısı Orhan Öge yaptı. 4 kişilik komisyonda Sözleşmeler Dairesi Başkanı Müminhan Bilgin, Spektrum Yönetimi Dairesi Başkanı Abdullah Karakaş ve Hukuk Müşaviri İlker Ilgın yer aldı.
İlk ihale en geniş banta sahip olan 40 MHz’lık A lisansı için yapıldı. İhale öncesinde bu lisans için Turkcell’in geçen yıl ihalede verdiği 321 milyon Euro’dan hareketle, 285 milyon euro asgari bedel belirlenmişti.
A lisansına en yüksek kapalı teklifi veren Vodafone’un 298 milyon Euro’luk rakamı belirleyici oldu. Bu rakama 10 milyon Euro’luk artış payı yapılması istenen sözlü teklifte ilk turda Avea 318 milyon Euro, Turkcell 328 Milyon Euro verdi. İkinci turda Avea 348 milyon Euro ve Turkcell 358 milyon Euro önerdi. 3. tura geçildiğinde Avea da çekilince ihale 348 milyon Euro karşılığında Turkcell’de kaldı.
Asgari bedelden 73 milyon Euro daha yüksek bir rakamla A lisansını kazanan Turkcell 62 milyon Euro KDV ile birlikte, yaklaşık 411 milyon Euro ödeyecek. Geçen yıl ki ihalede Turkcell 321 milyon Euro teklif vermişti. Bu yıl ki ihalede 37 milyon Euro daha yüksek bir fiyat oluşmuş oldu. Bu fiyatın oluşmasında Avea’nın fiyat arttırmasının etkisi oldu.
35 Mhz’lik B bandı için 249 milyon Euro taban fiyat belirlenmişti. Turkcell’in A lisansı aldığı için katılamadığı B lisansına, kapalı teklifte hem Avea, hem de Vodafone baz fiyat olan 250 milyon Euro teklif verdiler ve her iki firma da sözlü arttırmaya katılmayacaklarını belirttiler. Bu nedenle kura çekimi yapıldı. Vodafone kura sonucunda B lisansını kazanan taraf oldu.
30 MHz’lik C bandı için 214 milyon euro asgari bedel tespit edilmişti. İlk 2 lisansı Turkcell ve Vodafone aldığı için bu lisans da Avea’ya 214 milyon Euro bedel ile kalmış oldu. 25 MHz’lik ve 178 milyon Euro bedelli D lisansı ise, başka katılan firma olmadığı için iptal edildi.
A, B ve C lisanslar arasında frekans genişliği farkı var. Yani frekans genişliği arttıkça, daha fazla abone alabilme ve daha fazla veri taşıyabilme olanağı oluyor. A lisansı bu nedenle Turkcell açısından önem taşıyordu.
Mobisad Başkanı Murat Dursun, ihale sonrası turk-internet.com’a şunları söyledi :
Her şeyden önce dünyayı tamamen etkisi altına almış küresel mali kriz ortamında böyle bir ihalenin gerçekleştirilmiş olmasını sektörümüz ve ülkemiz açısından son derece önemli ve değerli buluyorum.
3N sektörümüzdeki mevcut eko sistemin dışında, kendi eko sistemini de yaratacak. Önemli bir uygulamayı hayata geçirmiş oluyoruz. Bu eko sistemi sağlamaya dönük ipuçlarını yetkilendirme planında görmek mümkün. Çünkü lisans alan işletmecilerin ARGE’ye yatırım yapma zorunlulukları, çok açık bir şekilde ortaya konulmuştur.
Bu yönüyle önemli ve öncü bir düzenlemedir. Altyapı ve donanımda, büyük oranda ithalata dayalı olan sektörümüzde, yerli üretim için, fikri mülkiyet hakları için ve ARGE faaliyetlerinin desteklenmesi açısından önemli bir açılımdır.
Bu yetkilendirme planında kritik olan taraflardan birisi, işletmecilerin kaynaklarını etkin ve verimli bir şekilde kullanmalarını sağlayacak, tesis ve altyapı paylaşımına yönelik düzenlemeleri de içermesidir.
İhale enteresan bir şekilde, belki de ihale öncesinde öngördüğümüz şekilde lisanslar Pazar payları doğrultusunda dağıtılmış oldu. Tüketiciyle buluşmasının 2009 haziran sonuna kadar gerçekleşmesini düşünüyor ve umuyoruz. Sektörümüze ve hayırlı olmasını diliyoruz.
Bundan Sonraki Süreç
Bundan sonraki aşamada, ihale sonucu BTK (eski TK) üst kurulu onayına sunulacak. Hatırlanacağı gibi, geçen yılın ihalesini bu kurul iptal etmişti.
Kurul ihaleyi onaylarsa imtiyaz sözleşmesi Danıştay’a gidecek. Danıştay’ın onayından sonra ise BTK ile operatörler arasında imtiyaz sözleşmesi imzalanacak. Bu aşamada lisans bedelleri Hazine’nin hesabına aktarılacak. Bütün bu sürecin 3 ay gibi bir süre alacağı öngörülüyor.
İhale sonucunda hazine 822 milyon Euro lisans bedelleri ve 146.6 milyon Euro KDV olmak üzere toplam 968.6 milyon Euro gelir elde etmiş olacak.
3G lisansının yatırımları için firmalar zaten bekliyorlardı. hemen yatırımları yapmaya başlayacakları düşünülüyor. Operatörler Türkiye’nin yüzde 25’ini 3 yılda kapsama alanına alacak. Bütün bu sürecin haziran sonuna kadar tamamlanması ve 3G’de ilk abonelerin haziran civarında alınmaya başlanması öngörülüyor.
Türkiye’de üçüncü nesil ile devreye girecek olan mobil genişbantın veri hızının yaklaşık olarak 1,5 ile 7,2 Mbps arasında olacağı tahmin ediliyor. Bugün ihale ile kazanılan lisanslar 20 yıl süreyle ilgili işletmecilere kazandıkları frekansı kullanma hakkı veriyor.