Birkaç ay önce 3G kablosuz sistemlerinin satın alınmasının ve yerleştiriminin kablosuz operatörler açısından bir yıkım olabileceğinden bahsetmiştim. Buna ekonomik sorunları ve talebin fazla olmadığını eklediğimizde analistlerin ve taşıyıcıların üçüncü nesil kablosuz ağların 2003 veya 2004 yılından önce hayata geçemeyeceğini söylemeye başlamaları çok şaşırtıcı olmasa gerek. Bu üçüncü nesil kablosuz ağların daha önce beklenilenden 1 ya da 2 yıl daha geç hayata geçmesi anlamına geliyor.
Eğer 3G kablosuz ağların yayılmasında bir yavaşlanma yaşanırsa kablosuz alanlardaki yeniliklerde de önemli yavaşlamalar yaşanacaktır.
Kimin Umurunda?
3G kablosuz ağların yayılmasının gecikmesi kimin umurunda? Tüketiciler büyük bir ihtimalle bunu çok fazla önemsemeyeceklerdir. 3G kablosuz ağlarına ihtiyaç duyanlar yine GPRS gibi 2.5 G servislerine ihtiyaç duyan tüketiciler olacaktır.
GPRS gibi 2.5 teknolojiler tüketicilerin daha hızlı ve güvenli kablosuz erişimin tadına varmalarını sağlayacak. Yüksek hızların tadına varan tüketiciler hiç kuşkusuz 3G’ye açılan kapıları ardına kadar açacaklardır.
Bununla birlikte şu anki ilginin az olmasından dolayı tüketicilerin 2.5 G servislerini ve telefonlarını benimsemeleri biraz zaman alacak. Yine aynı şekilde 2.5 G servislerinin yaygınlaşmasından sonra tüketicileri 3G servislerine çekmek hem zor ve hem de zaman alacaktır. Diğer yandan 2.5G kablosuz ağlar çokluortam uygulamaları haricinde birçok kablosuz uygulama için yeterli bir ortam sunacaklar.
Kablosuz operatörler halihazırda 3G teknolojilerine oldukça önemli yatırımlar yapmış durumdalar, bu yüzden 3G’deki gelişmeler kablosuz operatörleri oldukça kötü etkileyecek. Diğer yandan bu tarz bir gecikme kablosuz operatörlerin 3G maliyetlerini paylaşabilmelerini ve pazarı eğitmelerine fırsat vererek yararlarına da olabilir.
Nokia, Ericsson ve Motorola gibi Altyapı ve cep telefonu üreticileri de 3G gecikmelerinden olumsuz yönde etkilenecek kesim arasında yer alıyorlar. Hiç kuşkusuz bu şirketler iş planlarını 2002 yılı içerisinde 3G kablosuz ağların adaptasyonu üzerine kurmuşlardı.
Kimin Canı Yanacak?
3G kablosuz ağların gecikmesinden kötü etkilenecek kesimlerden birisi yüksek bantgenişliği gerektiren video ve audio uygulamaları üzerinde çalışan küçük yenilikçi geliştiriciler olacak. Bunlar açısından 3G teknolojilerinin gecikmesi çalıştıkları işleri paraya çevirememek ya da geç paraya çevirebilmek anlamına geliyor.
Bu şirketlerin birçoğu kablosuz ağların hızla geliştiği geçtiğimiz iki yıl içerisinde 3G teknolojileri yayılana kadar kendilerine yetecek finans desteğini çok zorlanmadan bulmuşlardı. Ama kimse 3G teknolojilerinin yayılması için 1 ya da 2 yıl daha gerekeceğini tahmin etmemişti.
Bu şirketler mevcut ekonomik şartlar altında finansal destek bulmada çok zorlanacaklar ve kendilerini nakit sıkıntısı içerisinde bulacaklar. Eğer şu anda yüksek bantgenişliğine ihtiyaç duyan kablosuz araçlar için medya akışı uygulamaları geliştiriyoruz derseniz finansal destek bulmak gerçekten çok güç olacak.
Bu tarz eğilimler küçük geliştiricilerin pratikleşmeye ve yeni uygulamalar geliştirmeye zorlayacak. Yine de bu şirketlerin birçoğu ya kapanacak ya da büyük altyapı ve cep telefonu üreticileri gibi büyük şirketler tarafından satın alınacaklar.
Platform Sorunları
Teorilerden birisi kablosuz veriler 2.5G teknolojileri ile kullanılmaya başlanacaklar ama 3G teknolojileri benimsenmediği sürece yaygınlaşmayacak. Eğer bu teori doğruysa, kablosuz araçlar için yazılım platformu üreten şirketler de 3G teknolojilerinin yayılmasının gecikmesinden etkilenecekler.
Üç büyük platform üreticisinden Microsoft ve Palm 3G gecikmelerini kolayca atlatabilecekler, çünkü başka kazanç kaynakları bulunuyor. Ama kablosuz platformlar haricinde fazla kazanç kaynaığı bulunmayan Symbian’ı 3G teknolojilerindeki gecikmeler derinden etkileyecek.
Symbian zaten şu anda oldukça güç durumda. Symbian geçtiğimiz günlerde ihtiyaç duyduğu çalışma sermayesini elde etmek için halka açılmayı planladığını duyurmuştu. Fakat bu günkü ekonomik şartlar altında bu fikir çok başarılı olacak gibi görünmüyor. Diğer taraftan Symbian’ın sahipleri Ericsson, Nokia, Motorola ve Matsushita’nın da kemerlerini sıkma potansiyelleri bulunuyor.
Bir süredir Symbian’ın Microsoft ya da Palm ile işbirliğine gideceği söylentileri ortalıkta dolaşıyor. 3G teknolojilerinin yayılmasında yaşanacak gecikme bu söylentilerin gerçeğe dönüşmesine neden olabilir.