DMA’nın beklenen etkileri görülmeye başlandı. AB’nin antitröst komisyon başkanı Margrethe Vestager ve sektör başkanı Thierry Breton, dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden Google, Meta ve Apple’a karşı soruşturma başlatacağını açıkladı. 3 firma rekabet ihlali ve 2022’de yürürlüğe giren Dijital Pazarlar Yasası’nın (DMA) olası ihlalleri açısından araştırılıyor. Kuralları ihlal ettikleri tespit edilirse, yıllık küresel cirolarının yüzde 10’una kadar büyük para cezalarıyla karşı karşıya kalabilecek.
Soruşturma 5 Konuya Yoğunlaşacak
Vestager’e göre soruşturmanın tamamlanması yaklaşık 12 ay sürecek ancak Breton daha sonra soruşturmanın biraz daha uzun sürebileceğini açıkladı. Soruşturmada beş farklı olası uyumsuzluk eylemini araştırılacağı açıklandı :
- 1 ve 2 – Apple ve Alphabet’in uygulamaların kullanıcılarla serbestçe iletişim kurmasına ve onlarla sözleşme yapmasına izin verip vermediği
- 3 – Apple’ın kullanıcılara yeterli seçenek sunup sunmadığı
- 4 – Meta’nın, verilerinin reklamlarda kullanılmasını önlemek için insanlardan adil olmayan bir şekilde ödeme talep edip etmediği
- 5 – Google’ın arama sonuçlarında firmanın kendi ürün ve hizmetlerini tercih edip etmediği
Bu araştırmaların ilk ikisi “yönlendirme karşıtı” olarak bilinen durumla ilgili ve AB, firmaların, uygulamaların kullanıcılara, uygulama mağazalarının kendi ödeme sistemlerini zorladığı ve diğer ödeme sistemleri hakkında bilgi verilmesini zorlaştırdığına inandığını söylüyor.
Üçüncü madde kapsamında AB, Apple’ın kullanıcıların cihazlarındaki uygulamaları kolayca kaldırmasına, varsayılan ayarları değiştirmesine ve farklı tarayıcıları veya arama motorlarını kullanmalarına olanak tanıyan “seçim ekranları” verilmesine izin vermekle yükümlü olduğunu söylüyor.
AB, Apple’ın web tarayıcısının “seçim ekranının” insanlara yeterli seçenek sunmadığını ve Apple Photos gibi bazı uygulamaların hiçbir şekilde silinemeyeceğini söyledi.
“Artık DMA Uyumu Araştıracağız”
AB, DMA konusunda, “Gate Keeper” olarak Alphabet, Apple, Meta, Amazon, Microsoft ve ByteDance firmalarını tanımlanmıştı. Thierry Breton,
“Artık Avrupa’da açık ve rekabet edilebilir dijital pazarlar sağlamak için şirketlerin DMA’ya uyumunu araştıracağız. “Vatandaşlarımızın korunmasından bahsediyoruz, öylece oturup bekleyemeyiz”
dedi. Beş vaka tüketici odaklı ve bu şirketlerin ürünlerini kullanan çoğu insanla (toplamda dünya çapında milyarlarca insan) son derece bağdaştırılabilir nitelikte.
Bu aralar Apple için tatsız gelişmeler var. AB 3 hafta önce Apple’a müzik akışıyla ilgili rekabet yasalarını ihlal ettiği için 1,8 milyar Euro (1,5 milyar £) para cezası verdi. Geçen hafta da ana vatanında yani ABD’de Apple aleyhine akıllı telefon pazarını tekeline almakla suçlandığı bir dava açıldı.