ABD’de telekom regülatörlerinden Federal İletişim Komisyonu (FCC) politik amaçla kullanılan 2 robotik arama operatörü hakkında bir açıklama yayınladı ve ilgili şirketlerin 15 gün içinde ABD vatandaşlarını aramayı kesmemeleri halinde 4,8 milyon Dolar cezaya çarptırılacaklarını açıkladı. FCC bu açıklamayla birlikte robotik aramalar konusunda hassas ve kararlı bir tutum izlediğini kanıtlamış oluyor zira kurum daha önce de bu tip çağrıların regülasyonu için bir zirve düzenlemiş [1] ve robotik çağrıların pazarlama faaliyetlerinde kullanımını kısıtlayıcı uygulamaları teşvik etmeye başlamıştı [2].
Bir gün ofisinizde çalışırken veya evinizde bir şeylerle meşgulken telefonunuz çalıyor. Açıyorsunuz ve karşınızda önceden kaydedilmiş bir sesli mesaj size X firmanın otomatik çamaşır makineleri için hazırladığı deterjan toplarının öneminden bahsediyor. Bu son derece sıkıcı ve nahoş durumun adı ülkemizde toplu sesli mesaj servisi olarak geçiyor ve tarifeleri de 1.000 mesaj için 20 TL gibi paketlerle satılıyor. ABD’de robotik çağrı olarak kullanılan bu telefonla pazarlama yöntemi büyük bir tepki çekmekte konuyla yakından ilgilenen FCC kurumu da bu tip servisler sağlayan 2 operatöre 4,8 milyon Dolar gibi devasa bir ceza vermeye hazırlanıyor.
FCC, robotik çağrılar konusunda kendilerine ulaşan tüketici şikayetlerinin giderek artmakta olduğuna dikkat çekiyor ve şikayetler doğrultusunda çalışma yapmakta olduklarını açıklıyor. ABD’de cep telefonlarına bu tarz robotik çağrılar ancak ve ancak doğal afet gibi ekstrem durumlarda ve eyalet yönetimlerinin bilgisi dahilinde gerçekleştirilebilmekte. Oysa ABD’de geçtiğimiz yıl gerçekleşen Başkanlık seçimlerinde hem Demokrat Parti hem de Cumhuriyetçi Parti’nin bu yola başvurarak seçmen kazanmaya çalıştıkları rapor ediliyordu.
Her 2 parti aleyhinde yapılan şikayetleri inceleyen FCC, oldukça uzun süren soruşturması neticesinde Dialing Services ve Democratic Dialing adlı şirketlerin politik mesaj vermek için robotik çağrı yöntemini kullandığını saptamış ve 2 firmaya 15 gün içinde faaliyetlerini sonlandırmamaları halinde 4,8 milyon Dolar ceza vermeyi kararlaştırmış durumda.
Ülkemizdeki durumu soracak olursanız, bu tip servislerin ciddi bir denetimi şuanda yapılmıyor gibi gözükmekte. Konuyla ilgili bir düzeneme, 2008 yılında yasalaşan Elektronik Haberleşme Kanunu’nun tüketici ve son kullanıcı haklarını tanımlayan 4. bölümünde 50. madde altında yer almakta. Bu düzenleme abonelere bu tarz mesajlar geldiğinde, abonenin 2. kez benzer mesajı almama tercihinin aboneye tanınması gerektiğini düzenliyor. Ancak her aboneye, spesifik bir konuyla ilgili yalnızca 1 kez mesaj attığınız sürece sorun yokmuş gibi görünüyor:
Madde 50: Abonenin önceden izni alınmadan otomatik arama makineleri, fakslar, elektronik posta, kısa mesaj gibi elektronik haberleşme vasıtalarının kullanılması suretiyle doğrudan pazarlama, siyasi propaganda veya cinsel içerik iletimi gibi maksatlarla istek dışı haberleşme yapılması halinde, abone ve kullanıcılara gelen her bir mesajı bundan sonrası için almayı reddetme hakkı kolay bir yolla ve ücretsiz olarak sağlanır.
[1]-Amerika, Reklamda Robot Aramaların Regülasyonu Amacıyla Zirve Düzenliyor
[2]-ABD’de Regülatör Kurum FTC, Robot Pazarlama Aramalarını Engellemek İçin Yarışma Açıyor