Telefonunuz çalıyor. Numaraya bakıyorsunuz, bankanızın numarasına benzer bir numara. Size kredi kartınızla işlem yapıldığını, iptal etmek için cep telefonunuza gelen PIN numarasını söylemeniz gerektiğini belirtiyor. Bu arada elinde kredi kartınızın tüm bilgileri mevcut. Bunları söyleyerek daha da güven kazanıyor. Sonra bakıyorsunuz, hop kredi kartınızdan inanılmaz bir meblağ uçmuş. Telefon dolandırıcılıkları böyle bir şey.
Ya da size, “Google’dan arıyorum. Google firmanızın ismini listelerinden çıkarıyor. Şu kadar öderseniz, bunu tutabiliriz” diyen dolandırıcılar var. Arka planda büyük bir çağrı merkezinden arandığına dair sesler duyuyorsunuz.
Son zamanlarda telefon ile yapılan dolandırıcılıklar tüm dünyada iyice arttı. ABD’de kişi başına sadece 2019 ilk 7 ayında 105 spam arama yapıldığı raporlanıyor. Teknolojinin gelişimini kullanan siber soyguncular, farklı farklı yöntemler buluyor. Bu nedenle hükümetlerin vatandaşlarını korumayı ve önlem almayı düşünmeleri lazım.
2019 yılında ilk 7 ayda 34 milyar spam aramanın yapıldığı ABD’de yetkililer bu konuyu ciddiye almaya başladı. Haziran ayında Ticaret Kurulu 94 aksiyon duyurdu. Dün de telefon dolandırıcılıklarına karşı bir karar alındı. Ülkenin en büyük telefon şirketlerinden 12 tanesi, büyüyen telekom dolandırıcılığı ile mücadele etmek için 51 eyalet savcısı ile birlikte, “RoboCall (robot yani önceden kaydedilmiş)” aramalara karşı yeni teknolojilerle çözüm bulma kararı verdi.
Washington’da ilan edilen yeni inisiyatif, karşı çözüm geliştirme, ilgili yasaların iyileştirilmesi ve yasaların uygulanmasına yardımcı olmaya yönelik.
İnisiyatif, 12 telefon operatörü çağrı engelleme teknolojisini uygulamayı, anti-robocall araçlarını tüketicilere ücretsiz olarak sunmayı ve çağrıları gerçek veya spam olarak etiketleyecek yeni bir sistem kurmayı kabul etti. Kısaltması “STIR / SHAKEN” olarak verilen bu teknoloji, dolandırıcıların telefon numaralarını gizleyip, farklı numara gösterdikleri bir uygulamayı hedefliyor. Operatörler teknolojiyi hemen ABD çapında test etmeye başladılar.
RoboCall Aramalar Tüm Dünyada Sorun
Türkiye’de Durum
Türkiye’de de durum farklı değil. Türk halkı, Canan Karatay’ından, İlber Ortaylı’sına kadar bu konudan çok çekti. Sanal dolandırıcıların gücü, kimlik bilgilerinin ortada gezmesinden de geliyor. Maalesef e-devlet çalışmaları yapanlar bu konularda özen göstermedi. Cumhurbaşkanlığının 2011 raporu bunu gösteriyor.
2010’larda çalınan 50 milyon kişinin kimlik bilgileri muhtemelen telefon dolandırıcılıklarında çok fazlasıyla kullanıldı. Şimdilerde kredi kart bilgilerinin elde edildiği ve bu yolla dolandırıcılık yapılan örnekler görülüyor.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu bu nedenle önemli. Şimdilerde Kişisel Verileri Koruma Kurulunun bazı önemli kararlar aldığını da görüyoruz. Telefon Dolandırıcılıkları konusunda ise daha fazla çalışılması lazım.
