Ada-Net Genel Müdürü Engin Karakaya, krizin etkilerinin 2 yıl daha süreceğini söyleyerek, “Bu süre içinde hizmet kalitesini düşürmeyen, çok yönlü hizmet sunabilen, internet sektöründe kalmayı birinci hedef olarak belirlemiş firmalar ayakta kalacak” dedi. Karakaya, ISS alanında yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini turk-internet.com’dan Gülden Tozkoparan’a anlattı:
turk-internet.com : ISS alanında yaşanan krizin, genel ekonomik – finansal krizle ne derece bağlantısı var?
Engin Karakaya: Bilinçli yatırımlar yapan ve hizmet alanları seçen ISS’ler genel ekonomik krizden diğer sektörlere göre daha az etkilendiler. Ancak ISS sektöründe yaşanan krizin genel ekonomik kriz ile aynı zamana rastlaması her iki yönde de etkilerinin daha fazla hissedilmesine neden oldu.
T.I. : Genel kriz olmasaydı, sizce ISS alanında ne gibi krizler yaşanacaktı?
Karakaya: Sektörde halen bir kriz yaşanmakta zaten. ISS’lerin temel girdisini oluşturan Telekom maliyetlerinin %100 – 0 oranlarında artışını, ISS sektöründe yaşanan bir kriz diye nitelemek gerek. Bunun yanısıra Türk Telekom tarafından ISS’lere karşı uzun zamandır sergilenen tavrın netlik kazanması da aşağı yukarı aynı dönemlere rastlıyor. Sektörün yaşaması ve gelişmesini engelleyecek tarzda davranışların ne ülkeye ne de bu tavrı sergileyenlere yararlı olması mümkün değil. Liberalizasyon konusunda da olumlu adımlar atılıyor ancak bunlar son derece hızlı hayata geçirilmesi gerek.
T.I. : ISS alanında yaşanan sorunları, önem sırasına göre sıralar mısınız?
Karakaya: Rekabeti engelleyici unsurlar, yatırımlar da bir kuruma bağımlılık, idari ve hukuki boşluklar, ulusal politikaların olmayışı diye sıralayabiliriz.
T.I. : Çözüm önerilerini sıralar mısınız?
Karakaya: Liberalizasyonun önünün son derece hızlı bir biçimde açılması, yasal düzenlemelerin bir an önce yapılması gerekiyor. İçinde bulunduğumuz durumda internet ve bilgi teknolojileri konusunda ulusal politikaların oluşturulması da son derece önem kazanan bir başka konu.
T.I. : Access alanında hangi hizmetleri veriyorsunuz?
Karakaya: Dial-up erişim. Kiralık hat, Frame Relay, X.25 üzerinden kurumsal erişim.
T.I. : Content işine girdiniz mi. Nasıl ?
Karakaya: İçerik sağlama konusundaki çalışmalarımızı; sanal kan bankacı, hukuk köşesi, deniz köpüğü, 06 kültür sanat, sanat galerisi, çevre/trafik, bahçe köşesi olarak sıralayabiliriz. İçerik şirketimiz bünyesinde sağlanmaktadır.
T.I. : Kriz öncesi (2000 yılındaki) durumunuz nasıldı?
Karakaya: ADA-NET her zaman sağlam ve emin adımlarla büyüyen, sunduğu katma değerli hizmetler sayesinde bir çok ISS’ye göre farklı yönleri olan bir kuruluştur. Bireyselden ziyade kurumsal çözümlere yönelik çalışıyoruz. Ağırlıklı Ankara bölgesinde faaliyet göstermekteyiz ve bu bölgede çok önemli referanslara sahibiz.
T.I. : Türk Telekom ile ilişkilerde, sektör genelinde yaşanan sorunlardan nasıl etkilendiniz?
Karakaya: Sektör genelinde yaşanan sorunlar kısa bir süre için de olsa geleceğe umutsuzlukla bakılmasına neden oldu ancak son günlerde yaşanan kimi gelişmeler yeni umutlar da doğuruyor. Sunduğumuz hizmetlerin çeşitliliği ve farklılığı nedeniyle sorunlardan minimum düzeyde etkileniyoruz. Ekonomik krizin de ardından yaşanması ile 2001 yatırım planlarımızın bir kısmını erteledik.
T.I. : Kriz sonrası gelişmeler nasıl olacak?
Karakaya: Krizin etkilerini ülkece atlatılma sürecine girdik ancak bu olumsuz etkilerin yaklaşık 2 yıl süreceğini tahmin ediyoruz. Bu süre içinde hizmet kalitesini düşürmeyen, çok yönlü hizmet sunabilen, internet sektöründe kalmayı birinci hedef olarak belirlemiş firmalar ayakta kalacak. Büyük sermayenin sektöre ilgisinin de bir süre için azalacağını, yasal düzenlemelerin tamamlanması ile de artacağını tahmin ediyoruz.
T.I. : Gelecek yıla ait beklentileriniz neler?
Karakaya: Kriz sonrasında 2001 yılı için planladığımız yatırımların bir kısmını erteledik. Krizin etkilerinin azalarak 2 yıl daha süreceğini tahmin etmekle birlikte gelecek yıl sektörde bir büyüme görülecektir. Telekomünikasyon ile ilgili yasa ve yönetmeliklerin de bu yıl sonuna kadar düzenleneceğini ve bu konuda yaşanan kaosun ortadan kalkacağını düşünerek gelecek yıl sektörde büyüme bekliyoruz ve dolayısıyla şirketimiz için de yatırım planlarımızı yapıyoruz.
T.I. : Diğer ISS’lere ve sektöre yönelik yorumlarınız nasıl?
Karakaya: Yeni bir sektör olması nedeniyle geçtiğimiz yıllarda yaşanan karmaşa, bir başka deyişle ISS enflasyonu dönemlerini geride bırakıyoruz. ISS’ler hizmet türlerine göre uzmanlaşıyorlar ve böylece verilen hizmetin kalitesi de artıyor. Sektörün ilk firmaları olan bizler, etik yerleştirme anlamında da bir çok görevi üstlenmiş durumdayız. Özellikle kurumsal çözümlerde farklı teknolojilerin kullanılması konusundaki engeller de aşıldıktan sonra sektör hızla gelişecektir. Hukuki ve idari sorunların çözülmesiyle içerik sağlama konusunda önemli gelişmeler yaşanacaktır.