Google’ın Android işletim sisteminin belkemiği olan Google Açık Mobil Cihazlar Birliğinde (OHA) görüş ayrılıkları başladı: İlk olarak Amazon, Kindle Fire’lar için özel bir firmware yazdı ve geçen yıl kendi uygulama mağazasını açtı. Ardından Alibaba’nın Aliyun OS’i çıktı. Bu arada Google’ın, Aliyun OS kullanacak olan yeni bir akıllı telefonun Çin’de çıkış tarihini süresiz ertelemesi için Acer’a baskı yaptğı söylentileri yayıldı. Android açık kaynak kod sistemi, üreticilerin, lisans bağımlılığı olmadan kendi ekosistemlerini oluşturmalarına izin veriyor. Ancak, bu konuda tanınan serbestlik, Android’in marka bütünlüğüne zarar veren bir boyuta ulaşmış görünüyor.
Google Play satış modeli henüz oturmadı
Google Mobil ve Dijital İçerik Grubundan Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Andy Rubin, Alibaba’nın Aliyun mobil işletim sistemini şu sözlerle değerlendirdi:
“Aliyun OS’in Android ekosisteminin parçası olmadığını ve [Android ile] uyumlu olma zorunluluğunuz bulunmadığını kabul ediyoruz. Ancak şu var ki Aliyun, Android runtime’ını, çerçevesini ve araçlarını kullanıyor. Ayrıca uygulama mağazanızda Android uygulamaları bulunuyor (korsan Google uygulamaları dahil).
Bu nedenle Aliyun’un Android platformunu temel aldığı ve OHA’nın platforma yönelik zorlu çabalarından yararlandığı tartışmasız bir gerçektir. Dolayısıyla Android ekosisteminden yararlanmak istiyorsanız [işletim sisteminizi] uyumlu kılma seçimini yapın. Ücretsiz ve kolay bir şey bu, üstelik size yardım ederiz. Ancak, [sisteminizi] uyumlu yapmayacaksanız, birleşik Android ekosistemini kurmak ve desteklemek için çalışan OHA üyelerinin size yardım etmesini de beklemeyin.”
Alibaba Group Kurumsal İlişkiler Başkan Yardımcısı John Spelich ise Rubin’e şu cevabı verdi:
“Konu hakkında hiçbir fikirleri yok. Sadece spekülasyon yapıyorlar. Aliyun farklı…. Aliyun’un runtime ortamında, yani işletim sisteminin çekirdeğinde, hem kendi Java sanal makinesi (ki Android’in Dalvik sanal makinesinden farklıdır) hem de web uygulamalarına HTML 5 web desteği veren kendi bulut uygulama motoru kullanılıyor…. Aliyun OS, kullanıcıların ekosistemimizdeki Aliyun uygulamalarına ek olarak üçüncü taraf uygulamalarını da kullanabilmesi amacıyla ve yalnızca “yama” düzeyinde, Android uygulama çerçevesi ve araçlarını (açık kaynak) kullanıyor.”
Android tabletleri kapsamlı olarak özelleştiren tek şirket Amazon
Amazon, Kindle Fire’da OHA’ya pek aldırmadan kendi yoluna gitmişti. Bu da Kindle Fire’larda birçok faydalı Android uygulamasının Google Play desteği olmadığı için resmi olarak kullanılamaması anlamına geliyor.
Diğer yandan Kindle Fire HD mağaza, yazılım ve tablet hizmetleri kapsamında, hem yatay hem dikey ekosistem entegrasyonunu çok iyi yapmış durumda. Büyük ölçüde Amazon’un kendi uygulamalarıyla çalışıyor (örneğin Android veya Chrome browser yerine özel Silk tarayıcı) ve resmi olarak sadece Amazon’un uygulama mağazasını destekliyor. Bu açıdan Apple’ın hedef kitlesinde olduğu gibi, Kindle Fire sahiplerine büyük kullanım kolaylığı sağlıyor. Kısacası Amazon, Android’i Apple duvarına sıkıştırmış bulunuyor. Google bu sorunu Nexus premium cihazlarla aşmaya çalışıyor.
Korsan Android uygulamaları yaygınlaşıyor
Öte yandan, Android uygulamalarının Google Play dışındaki mağazalarda satılmaya başlaması, başta Google ile arası açık olan Çin gibi ülkeler olmak üzere, birçok altenatif pazarda Android’in marka bütünlüğünü zayıflatıyor. Google Play’e para ödemeden para kazanmak isteyen bazı girişimciler de (!) korsan uygulamaları şimdiden pazara sürmeye başladı.
Dünyanın ilk gerçek mobil cihazı olan e-kitap okuyucular tablet pazarına hakim olacak mı?
Korsan Android uygulamaları gittikçe yaygınlaşıyor ve bu uygulamalar, Çin’de Aliyun OS’e uzanan bir çizgide Android ekosistemini zorlamaya başladı. Google, Açık Mobil Cihaz Birliği için risk oluşturan bu ve benzeri sorunları çözemezse Apple ve Amazon karşısında pazar kaybına uğrayabilir: Mobil cihaz akımını sanılanın aksine Apple değil, Kindle e-kitap okuyucu ile Amazon başlatmıştı. Bu yüzden Amazon gibi online e-kitap mağazaları, mobil internet TV desteğiyle birlikte, medya tablet pazarında Android’e sıkı rakip olacağa benziyor.
Amazon ve Alibaba, Android açık kaynak kod modelini Apple’ın kapalı sistemine mi dönüştürüyor?
Google bir OEM olmadığı için Android açık kaynak kod sistemini savunabiliyor. Ancak, Amazon ve Alibaba, pazarda rekabet etmek için marka değerini güçlendiren ve marka bağlılığını geliştiren kapalı sistemlere odaklanmak zorunda kalabilir. Öte yandan kendi sistemlerini geliştirip risk almak yerine, kendini kanıtlamış Android açık kaynak modelini kullanarak yatırım maliyetlerini düşürmeyi hedeflemiş görünüyorlar.
Google’ın açık kaynak modelli Android’i sıkı denetim altına almadan ve dolayısıyla kendisiyle çelişmeden, Android’in marka bütünlüğünü ve marka değerini nasıl koruyacağı, bugünlerde mobil dünya gurularının ana tartışma konusu olmuş durumda. Google’ın Android sisteminde ortaya çıkan rekabete nasıl karşılık vereceğini önümüzdeki günlerde göreceğiz.
1) Google Mobil ve Dijital İçerik Grubundan Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Andy Rubin’in açıklaması
2) Acer, Alibaba işbirliğiyle Çin’de pazara sürmeyi düşündüğü akıllı telefondan son anda vazgeçti
