ABD’de Los Alamos Ulusal Laboratuarında, 2,5 yıldır mükemmel güvenli mesaj yollama kapasitesi olan quantum internetin kullanıldığı açıklandı[1].
Quantum İnternet’inin arkasındaki ana fikir, foton benzeri, devamlı değişen bir quantum nesnesinin hareketlerini ölçmek üzerine kurulu. Böyle olunca da, quantum mesajı herhangi bir alıcının tespit edebileceği bir iz bırakmıyor. Bu da herkesin quantum networkü üzerinden gönderim yapılıyor, böylece klasik haberleşmenin üzerinde güvenlik mümkün oluyor.
Quantum şifreleme adıyla bilinen güvenli mesajlaşma, quantum optik laboratuarlarınca gerçekleştirilen basit bir teknik olarak tanımlanıyor. ID Quantique isimli bir firma şimdiden banka ve benzeri yüksek güvenlik talep eden firmalar için satış yapmaya başlamış bile.
Ama bu sistemin önemli bir sorunu var. Mevcut quantum şifreleme sistemleri, tek bir fiber üzerinde noktadan, noktaya çalışıyor. Bu nedenle ancak A’dan B’ye mesaj gidebiliyor. Ama bunu C ya da D’ye yönlendirmek mümkün olmuyor. Çünkü yönlendirme için zaten mesaj içindeki yönlendirme bilgisinin okunması lazım. Bugünkü teknoloji ile okunmadan yönlendirme mümkün değil.
Gerçi bugün bir çok kuruluşta, bu sorunu çözebilecek bir quantum yönlendirici (routers) geliştirilmeye çalışılıyor. Mesela Los Alamos UUlusal Laboratuarında Richard Hughes ve ekibi, 2,5 yıldan beri çalıştırdıkları sistem üzerinde, merkezi bir hub olduğunu ve herhangi birisinin, networkün bir köşesinden, istediği köşeye mesaj yollayabildiğini belirtiyorlar. Ama bu noktada da şunu belirtelim “hub” güvenli ise network güvenli olacaktır. Aksi takdirde olmayacaktır.
Bu sistemdeki problem boyut. Hub’a bağlı hat sayısı arttıkça, yönetim de zorlaşıyor.
Bu soruna rağmen, daha güvenli bir haberleşme sağlaması nedeniyle quatum internet önemli. Bu sistemin avantajı herbir nod’daki teknoloji, laser’den daha basit.
Yakında quantum router’ların ticari olarak pazara çıkabileceği belirtiliyor.
[1] Network-Centric Quantum Communications with Application to Critical Infrastructure Protection