Anayasa Mahkemesi (AYM), güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerin kişisel verilere ulaşmasını öngören kuralın iptaline karar verdi. Karar, Resmi Gazete’de yayımlandı[1].
Mahkemeye CHP milletvekilleri tarafından 2018 yılında yapılan başvuruda, 1 şubat 2018 tarihli ve 7072 sayılı “Olağaüstü Hal kapsamında bazı düzenlemelerin yapılması hakkında kanun hükmündeki kararnamenin değiştirilerek kabul edilmesine dair kanunun” içindeki maddelerden biri olan kişiye ait verilere sınırsız erişimin, kişinin kamuda işe girmesinin engelleyebileceği ya da mevcut kamu görevinden çıkarılmasına neden olabileceğine dikkat çekilerek, Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptali istenmişti. Anayasa Mahkemesi, incelemede başvuruyu haklı bularak, kişisel bilgilere ulaşmanın Anayasa’ya aykırı olduğunu belirtti ve iptal yaptı. Kararda;
“dava konusu kuralla, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden bilgi ve belge almaya, tutulan kayıtlara ulaşmaya ve mahkeme kararlarını almaya yetkili oldukları kuralının Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptali”
denildi ve Anayasa’nın 13. ve 20. maddeleriyle bağdaşmadığına vurgu yaptı.
Kanunla Düzenlenmesi Gerekir
Anayasa Mahkemesi kararında, Anayasa’nın 20. maddesinde;
“Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir”
denilerek kişisel verilerin korunması, özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkı kapsamında güvenceye alındığına dikkat çekildi ve Hukuk devletinde kanuni düzenlemelerin herhangi bir kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olması, ayrıca kamu otoritelerinin keyfî uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi gerektiğine dikkat çekti.
