Rekabet hukuku konusunda uzman olan Prof. Dr. Arif Esin, Rekabet Kurulu kararının yerinde olduğunu, eski Genel Müdür İ.H.Alptürk’ün bu konuda bireysel sorumluluğu olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Arif Esin’in, İbrahim Hakkı Alptürk’ün yorumları ve Rekabet Kurulu’nun kararına ilişkin görüşleri şu şekilde oldu:
- “İbrahim Alptürk’ün dediği gibi değil bu konular. Kararı 3 gün önce anons etme diye bir şey yok. Kararın açıklandığı Cuma günü Finansal Forum gazetesindeki köşemde, “Bugün karar açıklanacak” dedim. Zaten kararın bir ceza seklinde olacağı belliydi.”
Prof. Dr. Arif Esin, 4 Ekim tarihli Finansal Forum gazetesinin köşesinde, “Türk Telekom kararı bugün veriliyor” başlıklı yazısında, “Bugün, Türkiye’nin internet altyapısı için büyük bir gün. Nitekim bugün saat 1100’de Rekabet Kurumu Türk telekomünikasyon A.Ş.’ye karşı yürüttüğü soruşturmada kararını açıklayacak” sözlerinden sonra davanın geçmişinde neler olduğunu hatırlatıyor.
Rekabet Kurumu’nun 12 ay önce bir ara karar verdiğini kaydeden Prof. Dr. Esin sözlerine şöyle devam etti:
- “Buna rağmen TT kararı uygulamadı. İbrahim Hakkı Alptürk’ün de bu kararın uygulanmamasında bireysel sorumluluğu var. Devlet’in soruşturma açması gerekir. “Rekabet Kurumu mu yetkili, Telekomünikasyon Kurumu mu?” konusuna gelince: Bu konuda her şey belli. Rekabet Kurumu, Avrupa Rekabet Otoritesinin Brüksel Komisyonunun aldığı kararlardan farklı bir karar almadı. Bu karar Avrupa Birliği Rekabet Kurumu’nun kararlarına paralel bir karar.
Ama diğer yanda Telekomünikasyon Kurumunun görevleri belli, sektörün regülasyonlarını oluşturuyor. Rekabet işlerini ise Rekabet Kurumu üstlenir. Zaten aralarında da bu konuda bir protokol var. İbrahim Hakkı Alptürk bunun farkında değil galiba.
Diğer yanda Rekabet Kurumu bu kararı vermekte geç bile kaldı. Kanun 12 ay içinde tamamlanmasını öngörür ama 18 ay oldu. Bu arada ISP sayısı 80’den, önce 50’ye sonra 20’ye düştü. Şimdi 55-60 ISS TT’ye tek tek tazminat davası açacak. İbrahim Hakkı Alptürkün bu konuda da bireysel sorumluluğu var.”
Kayhan : “Karar Etkin Olarak Uygulanmalı”
TT’nin “haksız rekabet” yaptığı gerekçesiyle Rekabet Kurumu’na ilk şikayet edenlerden olan Efes Net Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Kayhan , TT’nin eski Genel Müdürü İbrahim Hakkı Alptürk’ün görüşlerine katılmadığını, Rekabet Kurulu’nun kararının Türkiye’ye çok faydalı olacağına inandığını söyledi. Kayhan, Rekabet Kurulu kararlarının hemen uygulanması gerektiğini belirterek şu görüşleri dile getirdi:
- “Rekabet Kurulu kararının baskı ile alakası yoktur.Bir baskı olsa idi kanuni süre sonuna kadar beklenmemesi yönünde baskı yapılırdı. Geçen bir buçuk yılı aşkın süre sektör ve çalışanları için oldukça sıkıntılı geçmiştir. Kaldı ki,TT yetkilileri henüz ondört gün kadar önce yaptıkları sözlü savunmada Rekabet Kurulu’na konu olan eylemleri baskı altında yaptıklarını ifade etmişlerdir. Basında pek az yer bulan ISS ve TISSAD açıklamasına karşın TT Genel Müdürlerinin açıklamalarına büyük yer ayrılmıştır.
Konunun bu kısır çekişmeye çekilmesi yerine TT’nin, Rekabet Kurulu kararına uygun davranış içerisine girerek, sektörun diğer temsilcileri ile her türlü alanda işbirliği, fikir alışverişi yönüne gitmesi hem Türk internet kullanıcılarının hem ülkemizin menfaatine olacaktır.
Rekabet Kurulu kararının ülkemizdeki internetin gelişimine çok faydası olacağına inanıyorum. Bir buçuk yılı aşkın süre gelen haksız rekabet koşulları internetin gelişimini engellediği gibi, teknolojik gelişimlere de engel olmuştur. Bu koşulların yatırımcılara ve milli servete verdiği zarar ise ayrı değinilmesi gereken bir husustur.
Sektörde kalmayı hedefleyen firma sayısı nerede ise on adete kadar inmiştir. Bu karar, Türkiye’de internet kullanımının önünün açılması yolunda atılmış çok önemli bir adımdır. Uzun süredir TT’nin haksız uygulamalarından ötürü modern teknolojilere dayalı imkanlardan yararlanamayan Türk internet kullanıcısı, artık internet erişiminde serbest pazarın nimetlerinden faydalanabilecektir.
Türkiye’de internet erişiminin önündeki engellerin kaldırılması yönünde ve Türk Telekom’un haksız uygulamaları hakkında Rekabet Kurulu’na müracaatta bulunan Efes NET ve diğer sektör temsilcileri, alınan bu kararın etkin olarak uygulanmasını beklemektedirler.”
Çelebiler: “Sektörde Tam Rekabet Zaman Alacaktır”
Türk Telekom’u şikayet eden taraflardan biri olan NetOne Genel Müdürü Cem Çelebiler, bu kararla sektöre ve dünyaya önemli mesajlar verildiği görüşünde. Çelebiler Rekabet Kurulu kararlarını şu şekilde yorumluyor:
- “Rekabet Kanunu evrenseldir ve kim olursa olsun tüm pazar oyuncularına hitap eder, uygulanır. Türk Telekom A.Ş. geçmişi ne olursa olsun kanunlara uymakla yükümlüdür.
- Bu yıl özerkliği siyasi çevreler tarafından tartışma konusu olan Rekabet Kurulu çok cesur bir karar almış ve özerkliğini ve bağımsızlığını göstermiştir. Kanunen bir kamu kuruluşu olmamasına rağmen 100% T.C. Hazine’sine ait olan Türk Telekom karşısında böyle bir karar almak kolay bir karar olmamıştır.
- Ocak 2000’de 4502 sayılı kanun değişikliği ile Telekomünikasyon pazarında öngörülen liberalizasyon ve serbest rekabet ortamı uygulanmaya başlamıştır. Bunun ilk adımı TK tarafından 15,03,2001’de verilen lisanslar idi. Bu karar çok önemli bir ikinci adımdır.
Telekomünikasyon pazarında liberalizasyon ve rekabet orta ve uzun vadede en iyi fiyat, teknolojik gelişme, kaliteli hizmet ve hizmet çeşitliliği getirdiği artık kabul edilmiştir. Bu açıdan bu karar tüketiciler ve Türk ekonomisi için önemli bir karardır.”
Çelebiler, verilen bu kararla işlerin bitmediğini, telekom sektörünün tam rekabete açılmasının zaman alacağı görüşünde olduğunu bildirdi. Çelebiler sözlerini şöyle sürdürdü:
- “Tam rekabete açılmanın lokomotifi Telekomünikasyon Kurumu ve Rekabet Kurumu olacaktır. Telekomünikasyon Kurumu ağırlıkla exante (yani ihlal öncesi) düzenlemeleri ile sektörü açacağını tahmin ediyoruz. TK’nin kendi iş planına ve Avrupa Topluluğunun geçmişine baktığımızda bunların en acil olanları ara bağlantı yönetmelikleri, yerel şebekenin açılması (Local Loop unbundling) ve yeni lisansların belirlenmesi. Rekabet Kurulu ise ağırlıklı expost (yani ihlal sonrası) kararlar ile TK’nin düzenlenemediği veya TK’nin düzenlediği ancak belirli operatörlerin uymadığı hareketleri denetler.”