Avrupa Komisyonu, çevrimiçi görüntülü reklamcılık hizmetleri için Google ve Facebook ana şirketi Meta arasında yapılan bir anlaşmanın AB rekabet kurallarını ihlal edip etmediği konusunda resmi bir antitröst soruşturması başlattı[1].
Soruşturma, Google’ın “Jedi Blue” olarak adlandırdığı ve Meta’nın Audience Network’ünün Google’ın Open Bidding programına katılımı anlamına gelen Eylül 2018 tarihli bir anlaşmayla ilgili.
Washington Post tarafından ortaya çıkarılan Jedi Blue, Alphabet ve Meta Platforms arasında, Facebook’un kendi reklam hizmeti planlarını sona erdireceği sözü karşılığında, Google’ın reklam açık artırmalarında yasadışı bir avantaj sağlayan bir anlaşmanın adı [2].
Google bu koşulları sektördeki başka hiç kimseye sunmadı. Bu bir anlamda hile oluyor. Yani gerçek zamanlı ihale sisteminde, Facebook aradan sıyrılıp, tüm öncelikleri alabiliyor. Diğerleri daha yüksek teklif verse bile Facebook kazanıyor (reklam verenlerin zararına); bir yandan kullanıcılardan bilgi toplarken (kullanıcı gizliliğini ihlal ederek), önceliği kazanmanın yanı sıra sayfa yüklenmesini yavaşlatabiliyor (yayınların zararına)[2].
Avrupa Birliği, Jediblue anlaşmasının hem yayıncıların hem de tüketicilerin zararına olacak şekilde, çevrimiçi görüntülü reklamcılık pazarlarında “rekabeti sınırlayabileceği veya bozabileceği” endişesi duyuyor ve AB rekabet kurallarını ihlal edebileceğini belirtiyor.
Avrupa Komisyonu’nda rekabet politikasından sorumlu Margrethe Vestager şunları söyledi:
“Birçok yayıncı, tüketiciler için çevrimiçi içeriği finanse etmek için çevrimiçi görüntülü reklamcılığa güveniyor.
“Google ile Meta arasında ‘Jedi Blue’ anlaşması aracılığıyla, Google’ın Open Bidding’iyle rekabet eden bir teknoloji, onu zayıflatmak ve yayıncı web sitelerinde ve uygulamalarında reklam görüntülemek için piyasadan çıkarmak amacıyla hedeflenmiş olabilir.
Bu durum araştırmamız sonucunda doğrulanırsa, halihazırda yoğunlaşmış olan reklam teknolojisi pazarında rekabeti kısıtlayacak ve bozacak, rakip reklam sunma teknolojileri, yayıncılar ve nihai olarak tüketiciler aleyhine olacaktır.”
Meta sözcüsü şöyle dedi :
“Meta’nın Google ile münhasır olmayan ihale sözleşmesi ve diğer teklif platformlarıyla yaptığımız benzer sözleşmeler, reklam yerleşimleri için rekabeti artırmaya yardımcı oldu. Bu iş ilişkileri, Meta’nın reklamverenlere ve yayıncılara daha fazla değer sunmasını sağlıyor. herkes için daha iyi sonuçlara yol açar. Her iki soruşturmada da işbirliği yapacağız.”
Komisyona göre Google, Open Bidding programı da dahil olmak üzere web sitelerinde veya uygulamalarda çevrimiçi görüntülü reklam alanını açık artırmaya çıkararak reklamcılar ve yayıncılar arasında aracılık yapan reklam teknolojisi hizmetleri sağlıyor.
Bu arada Meta, çevrimiçi görüntülü reklamcılık hizmetleri sağlıyor ve Meta Audience Network aracılığıyla Google’ın ve rakiplerinin hizmetlerini kullanarak reklam alanı için açık artırmalara katılıyor.
İngiltere Rekabet ve Piyasa Otoritesi de, ayrıca Google ile Meta arasındaki anlaşmayla ilgili soruşturma başlattı.
