Avrupa, Facebook’a karşı harekete geçti. Reklam satmak için kişisel verileri toplayan şirkete karşı, bu verilerin nasıl kullanıldığının, daha doğrusu kötüye kullanılıp, kullanılmadığının soruşturulacağı kaydediliyor[1]. AB bilindiği gibi güçlü bir kişisel veriler kanununa (GDPR) sahip.
Ayrıca aynı soruşturmayı –AB’den Brexit ile ayrılan– İngiltere de paralel bir şekilde yürütüyor[2].
Facebook, kendisine karşı yönlendirilen eleştirilere karşı hep, “KOBİ’leri kendisinin büyüttüğü, pazarlamalarına katkıda bulunduğu” şeklinde cevap verir. Hatta Apple’ın iOS 14’de getirmekte olduğu “hangi uygulamanın hangi verilere baktığını gösteren” uygulamayı da “Apple sizin pazarlamanızı engelleyecek” diyerek KOBİ’leri ayağa kaldırmaya çalışan bir gazete ilanı ile cevap vermişti.
İşte AB ve İngiltere koordineli olarak, tam da bunu araştırıyor. Bireylerin ve işletmelerin günlük olarak mal alıp sattığı sınıflandırılmış bir reklam platformu olan Facebook Marketplace’in rekabeti yenmesine yardımcı olmak için geniş veri hazinesini haksız yere kullanıp kullanmadığını ele alacak. Ayrıca İngiltere’nin Rekabet ve Piyasa Otoritesi (CMA), geçen yıl Avrupa’da başlatılan Facebook Dating platformunun rekabet üzerindeki etkilerini de inceleyecek.
Dünya çapında yaklaşık 3 milyar kişi tarafından kullanılan platformda yaklaşık 7 milyon firmanın reklam verdiği raporlanıyor. Rak
Facebook, soruşturmaları “haksız” olarak değerlendirdi ve şu açıklamayı yaptı :
“Facebook kullanan kişilerden gelen artan talebi karşılamak için her zaman yeni ve daha iyi hizmetler geliştiriyoruz. Marketplace ve Dating, insanlara daha fazla seçenek sunuyor ve her iki ürün de birçok büyük şirketin bulunduğu oldukça rekabetçi bir ortamda çalışıyor. Haksız olduklarını göstermek için soruşturmalarla tam olarak işbirliği yapmaya devam edeceğiz”
Avrupa Komisyonu, Facebook’un sadece kendi operasyonu değil, kullanıcıların Facebook hesabını kullanarak diğer web sitelerine giriş yapmasına olanak sağlayan özelliği sayesinde, olması gerekenin çok üstünde veri toplamış durumda.
AB, bu verilerin, rakiplerin rekabet etmesini zorlaştırabilecek belirli müşteri gruplarını hedeflemesini sağladığını belirtiyor. AB’nin rekabet komiseri Margrethe Vestager şöyle diyor :
“Günümüzün dijital ekonomisinde veriler rekabeti bozacak şekilde kullanılmamalıdır”
Soruşturma sonucunda bulgularına bağlı olarak Facebook düzenleyiciler tarafından para cezasına çarptırılabilecek ve bazı özelliklerin kısılması istenebilecek.
Marketplace’in rakipleri AB’ye, Facebook’un 2 milyar kullanıcısına hizmetin reklamını ücretsiz olarak sunarak sınıflandırılmış reklam pazarına girme konusunda büyük bir avantaja sahip olduğu şikayetinde bulundu. 2016’da başlatılan servis şu anda 70 ülkede 800 milyon kullanıcıya ulaşıyor. Arkasından gelen en yakın rakip Craiglist ise 60 milyon kullanıcıya sahip.
[1] Antitrust: Commission opens investigation into possible anticompetitive conduct of Facebook