Telekom sektöründe ABD, telefonun keşfinden bu yana hem Dünya’yı hem de Avrupa’yı yönlendirdi, ta ki 15 yıl kadar önce cep telefonları hayatımıza girene dek. Gerçi Intel ve Microsoft gibi dev Amerikan şirketleri bu alana girmeye çalıştılar, örneğin Intel mobil cihazlar için işlemciler ve hafıza birimleri üretti, Microsoft ise mobil cihazlar için hala sürdürdüğü küçük boyutlu bir Windows girişimi başlattı ama cep telefonu sektörü günümüze dek hala Nokia, Ericsson ve Vodafone gibi Avrupa’lı Telekom şirketlerinin lider olduğu ve gelişmeleri de yönlendirdikleri bir alan.
Ancak artık işler değişiyor gibi gözüküyor. Ya da en azından değişmesi bekleniyor. Beklentilerin nedeni “Mobil WiMAX” teknolojisinin öne geçmesi. Amerika’lı firmalar halen gelişen bu yeni teknoloji ile birlikte, cep telefonu sektöründe üstünlüğü ele geçirebileceklerini gördüler. Daha güçlü bir Wi-Fi çeşidi olan mobil WiMAX, mevcut üçüncü nesil (3G) mobil hızlarla kıyaslanabilecek bir veri akışı sağlıyor ve daha yeni ve etkili bir teknoloji kullanıyor olması nedeniyle çok daha cazip kurulum fiyatları vaat ediyor.
Ek olarak, mobil Wimax teknolojisi, IP’ye (internet protokolü) dayandığı için servis sağlayıcılarının, sesli (voice) aramalardan, web sörfüne ve hatta video paylaşımına dek, her türlü trafiği taşıyabilen tek bir veri servisi sunmalarına olanak tanıyor. Mobil operatörlerin, ses ve veri servislerini ayrı ayrı sundukları düşünülürse, bu önemli bir avantaj.
İşte bu konuda şimdi hızlı gelişmeler var. Amerikalı devlerin, Avrupa’da üstünlüğü ele geçirmelerine olanak sağlayacağı için de konu hayli tartışmalı. Bu gelişmeleri BusinessWeek’de yayınlanan bir makale’nin uzantısında sizlere aktarmaya çalışacağım.
Avrupa’lı Düzenleyicilerin İşi Zor
3G spektrum lisanslarına ve hızlı yeni networklere milyarlarca dolar harcayan Avrupa’lı telekom operatörleri, cep telefonu operatörleri ile rekabet etmelerine yardımcı olacak olan WiMAX servisini kolayca vermeye başlayabilecekler. Bu da rekabeti oldukça arttıracak. ABD’li araştırma firması Telegeography Research’e göre, Doğu Avrupa’daki 57 operatör de dahil olmak üzere dünya genelinde 345 operatörün WiMAX lisansı alarak denemelere veya ticari servis sunmaya başladıkları görülüyor.
Nitekim geçtiğimiz şubat ayında Barselona’da düzenlenen 3GSM konferansında Vodafone (VOD) yönetim kurulu başkanı Arun Sarin, mobil endüstrisinin yükselen WiMAX tehdidi karşısında bir an önce 3G ardıllarını geliştirmeye hız vermesi gerektiğini belirtti. Vodafone, geleneksel mobil teknolojisi ile yükselen bir firma olmasına karşın, Malta ve Bahreyn’de WiMAX denemeleri gerçekleştiriyor ve geçtiğimiz günlerde de Wimax’in en büyük oluşumu olan Wimax Forum’a üye oldu.
Nokia ve Sony Ericsson gibi cep telefonu üretim devleri, WiMAX’in yükselmesine karşı çok güçlü gözükmüyorlar. Şimdilik bu firmalar genel olarak 3G’ye ve varislerine bağlı durumdalar. Ancak bir yandan da yeni teknolojiye ilgi gösteriyorlar. Örneğin Nokia, tıpkı Samsung ve Motorola gibi, 2008 yılında WiMAX uyumlu cep telefonları üretmeye başlayacağını şimdiden açıkladı. İngiliz araştırma firması Informa Telecoms & Media WiMAX etkin cihazlar için 2012’de pazarın 4,7 milyar dolar olabileceği tahmininde bulunuyor.
Yazının devamını 3G mi Kazanır, Wimax mi? Cevap : Frekanslar Tahsislerine ve Lisans Ücretlerine Bağlı – 2 başlığı altında okuyabilirsiniz.
