Amazon’un ilk kez 100 milyar $’ın üstüne çıktığı 2020’nin son çeyreğine ilişkin bilançosunun açıklanmasının arkasından, dünyanın en zengin 2.adamı (şu anda 182 milyar $ ile) Jeff Bezos yıl sonunda CEO’luk görevinden ayrılacağını açıkladı ve hemen sorular ve yorumlar başladı; “Neden”?
Gerçi yerini Andy Jassy’ye bırakacak olan Bezos, şirketin yönetim kurulu başkanı olarak kalmaya devam edecek. Ama günlük sorumluluklarından kurtulmuş olacak. Bezos, Amazon’u online kitap işinden başlayarak günümüzde fiziksel perakende satış, market alışverişi, bulut bilişim, kişisel elektronik, TV ve film prodüksiyonu, video oyunlarından oluşan devasa bir holdinge dönüştürdü.
Amazon Krallığına Kısaca Göz Atalım
Jeff Bezos, 1994 yılında finans yöneticiliğinden online kitapçı kurmak için ayrıldı. Amazon kitapçısı, temmuz 1995’te başlatıldı ve 2 ay içinde ABD’nin 50 eyaletinde kitap satar hale geldi.
Temmuz 1996’da Amazon’a, trafik yönlendiren diğer web sitelerini yönelik Satış Ortaklığı Programını tanıttı. Program bugün de devam ediyor ve Amazon’un e-ticaret profilinin önemli bir parçası.
15 Mayıs 1997’de Amazon halka arzını gerçekleştirdi ve AMZN altında hisse başına 18 dolardan işlem gördü. Aynı yıl Amazon, tek bir düğmeye basarak satın alma ve gönderme sağlayan patentli “Tek Tıkla” alışveriş düğmesini tanıttı. 1998’de 55 milyon $’a İnternet Film Veritabanını (IMDb) satın aldı. Amazon artık CD ve DVD de satmaya başladı.
2000 yılında Amazon, başkalarının kendi sitesinde ürün satmasına izin veren Amazon Marketplace’i açtı. İnsanlar Amazon’un kendi satış sayfalarının yanı sıra kullanılmış kitapları, DVD’leri ve diğer ürünleri satmaya başladı.
2003 yılında Amazon, tarihinde ilk kez kar etti. O zamana kadar eleştirilere “biz uzun vadeli yatırım yapıyoruz” diyen Bezos’un Amazonu 75 milyon dolar kar elde etti.
2005 yılında Amazon Prime piyasaya sürüldü ve müşterilere kıta ABD’si içinde yılda 79 ABD doları karşılığında iki günlük ücretsiz gönderim imkanı sunuldu. Bu, Amazon’un abonelik hizmetlerine ilk girişiydi ve şirketin en bilinen ürünlerinden biri haline gelecekti.
Amazon Web Services Erken Bir Zamanda Pazara Sunuldu
2006 yılında Amazon, en önemli ürünlerinden birini piyasaya sürdü: Amazon Web Hizmetleri veya AWS olarak bilinecek olan web sunucusu ürünü. AWS, şirketlerin kendi internet işlerini buluttan çalıştırmaları için sunucu hizmetiydi. Rakipleri Google (2008) ve Microsoft’tan (2010) çok daha önce davranmış oldu.
Ağustos 2007’de, market alışverişi yani taze içeçek-yiyecek teslimat hizmeti olan Amazon Fresh , Seattle’da yalnızca davetlilere özel bir hizmet olarak açıldı. Hizmet, altı yıl sonra 2013’te diğer Amerikan şehirlerine yayıldı.
Eylül 2007’de Amazon, dijital müziğe ilk girişini bir çevrimiçi müzik mağazası olan Amazon MP3 ile yaptı. Dört ana plak şirketinin tümünden müzik sunan ilk DRM’siz müzik mağazası oldu. Kasım 2007’de Amazon’un ilk büyük donanım ürünü satışa çıktı: Amazon Kindle e-okuyucu.
Eylül 2009’da Amazon, “temel aksesuarlar” için şirket içi etiketi olan AmazonBasics ile kendi ürün serisini oluşturmak için en büyük hamlesini yaptı. Amazon, temmuz 2009’da Zappos’u 928 milyon dolara ve haziran 2010’da Woot’u 110 milyon dolara satın aldı.
Amazon, Şubat 2011’de dijital video hizmetini Amazon Prime Instant Video’ya genişletti ve Amazon’un akışık pazarındaki ilk yerini kurdu.
Mart 2011’de Amazon, Android için Amazon Appstore’u duyurdu. Google Play Store, Android için birincil vitrin olmaya devam ederken Amazon Uygulama Mağazası, geliştiricilere mobil cihazlar için uygulama satmaları için yeni bir mekan sundu. O yıl daha sonra, şirket ilk Android tabletini piyasaya sürdü: Amazon’dan bir dizi ekonomik Android tabletin ilki olan 199 dolarlık Kindle Fire Tablet.
Netflix, DropBox, Zynga Hep AWS Müşterisi
Nisan 2012’de DeepField Networks’ün bir raporu , tüm tüketici internet trafiğinin yüzde 1’inin AWS sunucuları ile etkileşime girdiği ve internet kullanıcılarının üçte birinin Amazon sunucularını günde en az bir kez kullandığı sonucuna vardı. Bu noktada Amazon’un sunucularına güvenen önemli şirketler arasında Netflix , Dropbox, Instagram, Pinterest ve Zynga bulunmaktadır.
Nisan 2013’te Amazon, ilk orijinal akış içeriğini yayınladı : içerik üretim grubu Amazon Studios tarafından üretilen 14 orijinal seri pilot.
1 Aralık 2013’te Bezos, Amazon Prime Air’i resmen duyurdu. Bu, paketleri yarım saatin altında bir sürede müşterilerin kapılarına getirmek için minyatür teslimat dronları kullanan çılgınca iddialı bir plandı. Ticari olarak uygulamaya alınamadı.
2014 nisanında 99 $ ‘lık set üstü kutu Fire TV duyuruldu. Temmuz 2014’te ise Android tabanlı bir akıllı telefon olan Amazon Fire Phone tanıtıldı. Ağustos 2014’te Amazon , popüler video oyun akışı web sitesi Twitch’i 970 milyon dolara satın aldığını duyurdu.
Kasım 2014’te Amazon, kullanıcıların Alexa adlı entegre bir dijital asistanla konuşabilmesi için mikrofonlarla donatılmış bir hoparlör olan Echo’yu piyasaya sürdü. Başlangıçta Echo, Prime üyeleriyle sınırlıydı, ancak Amazon sonunda 23 Haziran 2015’te herkese satış yaptı. Echo fünyada akıllı hoparlör ürün kategorisinin başlatılmasına neden oldu.
Amazon, şirketin 20. yıl dönümünü kutlamak için ilk ” Prime Day ” etkinliğini 15 Temmuz 2015’te düzenledi : bir kombinasyon depo temizleme satışı ve Kara Cuma tarzı anlaşma etkinliği. O zamandan beri her yıl yapılıyor ve şu anda Amazon’un yılın en yüksek hacimli alışveriş günlerinden biri.
Amazon, Eylül 2015’te, piyasaya sürüldükten sadece bir yıl sonra Fire Phone’u durdurduğunu duyurdu . Ürün, hem müşteriler hem de incelemeciler tarafından yetersiz bulunmuştu. Amazon o zamandan beri başka bir akıllı telefon yapmadı.
Kasım 2015’te, Amazon, Seattle’da Amazon Books adında ilk fiziksel kitap dükkanını açtı. O zamandan beri şirket, ABD’deki diğer şehirlerde Amazon Books mağazalarını açmaya devam etti.
Akışık Müzik Servisi 2016’da
Ekim 2016’da Amazon Music, Spotify ve Apple Music gibi ürünlerle rekabet etmek üzere tasarlanmış tam teşekküllü bir akış hizmeti olan Amazon Music Unlimited ile genişletildi . Başlangıçta, Prime aboneleri için aylık 7,99 ABD doları veya Echo sahipleri için ayda yalnızca 3,99 ABD dolarıdır.
Aralık 2016’da Seattle’da ilk Amazon Go marketi açıldı. Mağaza, müşterilerin hangi ürünleri raflardan çıkardığını ve mağazadan çıkardığını izlemek ve bunları otomatik olarak şarj etmek için kameralar ve sensörler kullandı. Kasiyer ve ödeme olmadan dışarı çıkılıyor.
Haziran 2017’de Amazon şimdiye kadarki en büyük satın alımını gerçekleştirdi: 13,7 milyar dolarlık Whole Foods’u satın aldı. Amazon, Whole Foods’u Prime Now gibi yerel market teslimat hizmetlerine entegre etti.
Amazon , Eylül 2017’de ikinci bir genel merkez planlarını duyurdu ve Kuzey Amerika’daki şehirlerden bir sonraki merkezi nerede kurması gerektiği konusunda sunum yapmalarını istedi. Şehirler Amazon’a genel merkezi barındırmak için bir dizi avantaj, vergi indirimi ve yan avantajlar sundular. Kasım 2018’de Amazon, “HQ2” isimli 2. merkezinin New Yok Long Island City ile Virginia, Arlington’daki Crystal City bölgesi arasında bölüneceğini duyurdu .
Şubat 2018’de ev güvenlik şirketi Ring’i 1 milyar dolardan fazla bir fiyata satın aldı. Satın alma, Amazon’a yalnızca ev güvenliği pazarında hakim bir konum vermekle kalmadı, şirkete Alexa asistanı etrafında inşa edilen akıllı ev aletlerini genişletmek için önemli bir çıkış noktası sağladı.
Amazon’un piyasa değeri Eylül 2018’de ilk kez kısa bir süre 1 trilyon doları geçti ; Amazon, tarihte bu kadar yüksek bir değere ulaşan üçüncü şirketti.
Nisan 2019’da Amazon, Prime teslimat vaadini daha da iyileştirme planlarını duyurdu : Amazon, ürünler için iki günlük gönderim yerine artık Prime üyelerine bir günlük gönderim teklif ediyor.
Amazon , sakinlerin ve yerel politikacıların tepkisinin ardından Şubat 2019’da New York City genel merkezi için planlarını iptal etti .
5 Mayıs 2020’de Amazon, yıllardır süren video oyunu Crucible’ı piyasaya sürdü. Crucible ekim ayında iptal edildi. Amazon Game Studios’a yıllarca yatırım yapmasına ve internetteki en büyük sosyal oyun alanı olan Twitch’e sahip olmasına rağmen, oyun yaratmayı başaramadı.
Amazon, Ağustos 2020’de California, Woodland Hills’te ilk “Amazon Fresh” markalı bakkalı açtı.
Amazon, Eylül 2020’nin sonunda Luna’yı duyurdu. Google’ın Stadia’sı gibi, Luna da internet üzerinden cihazlara video oyunları yayınlamak için şirketin bulut arka ucundan yararlanan bir oyun yayın hizmetiydi.
Şimdilik bu kadar. Bakalım gelecekte neler olacak.