İşletme Enformatiği bölümü hakkında Marmara Üniversitesi İşletme Enformatiği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Haldun Akpınar ve bu bölümde eğitim gören öğrencilerden Burak Ovat ile görüştük.
Üniversitelerimizin bilişim eğitimi veren bölümleri ile ilgili yaptığımız araştırmamıza biraz değişik bir bölümle devam ediyoruz. Türkiye’de 1991 yılında Almanya Federal Cumhuriyeti ile yapılan bir anlaşma sonucunda kurulan İşletme Enformatiği Bölümü ile ilgili olarak Marmara Üniversitesi İşletme Enformatiği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Haldun Akpınar ve bu bölümde eğitim gören öğrencilerden Burak Ovat ile görüştük.
Turk-internet.com: Enformatik Nedir?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Biz her şeyden önce salt enformatik değiliz. Orijinal ismimiz İşletme Enformatiği olmasına karşılık resmi ismimiz Almanca Enformatik Bölümü. İşletme Enformatiği Türkiye’de henüz yeterince bilinmiyor. Ülkemizde Management Information Systems – Yönetim Bilişim Sistemleri adı altında geçiyor. Son birkaç yıldır özellikle İngilizce öğretim veren kuruluşlarda mevcut. İşletme Enformatiği ifadesi genelde İngiliz dilinde pek yaygın değildi. Ancak son yıllarda birçok kuruluşta Business Informatics adı altında bölümler ve hatta fakülteler bulunuyor. Enformatik kelimesinin Türkçe karşılığı bilişim olarak kullanılıyor, ancak ben şahsen bilişim kelimesinin Türkçe’de anlam kaymasına uğradığını düşünüyorum ve bu yüzden kullanmıyorum. Enformatik, tüm enformasyon teknolojileri ve enformasyon sistemleri ile ilgilenen bir daldır. Almanya’da örneğin bilgisayar bilimleri için enformatik fakülteleri mevcuttur. Bunun içerisinde özellikle işletme enformatiği dediğimiz zaman biz çok disiplinli olarak konuya bakıyoruz. Bir taraftan öğrencilerimize bir tarftan işletme bilgisini verirken, diğer taraftan aynı zamanda bilgisayar bilimleri konusunda onları bilgilendirmeye çalışıyoruz. Yani sonuçta her iki dalın da ortak bir noktada kesiştiği bir eğitimi-öğretimi verme çabası içerisindeyiz. Zaten bu uzun yılların tecrübeleri sonucunda çıkmış bir olay. Çünkü salt bilgisayar mühendisliği bölümlerinden mezun olan arkadaşlar işletmelere girdiklerinde işletme konularında bilgi sahibi olmadıklarından zorluk çekiyorlar. Buna karşılık salt işletme okuyan öğrencilerin veya mezunların bilgi işlem konusundaki bilgilerinin son derece zayıf olması nedeniyle onların da zaten bilgi işlem dünyasında bir takım ofis programlarını kullanmaktan öteye genelde geçemediklerini görüyoruz.
Turk-internet.com: Kaç yılında kuruldu?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Bizim kuruluş yılımız 1991. Biz burada iki kardeş bölümüz. İki bölüm de Almanca eğitim veriyor.(Almanca İşletme ve İşletme Enformatiği) 1991 yılında Türkiye Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti Hükümetleri arasında imzalanan anlaşma çerçevesinde kurulan bölümler. Bu nedenle de Almanya tarafından bazı desteklere sahibiz.
Turk-internet.com: Türkiye’de başka üniversitede İşletme Enformatiği Bölümü var mı?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Yok. Şu anda İşletme Enformatiği adı altında faaliyet gösteren biziz. Ama Boğaziçi Üniversitesi’ndeki Management Information Systems bölümüyle ve Bilkent, Beykent, Işık üniversitelerinde Yönetim Bilişim Sistemleri adı altında öğretimlerini sürdüren bölümlerle benzerliklerimiz bulunmakta.
Turk-internet.com: Bu sene en son kaç puanla öğrenci aldınız?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Bu sene öğrenci taban puanımız 337.5, tavan puanımız 358 yani ortalama %2 den öğrenci alıyoruz.
Her yıl 50 öğrenci alıyoruz. Şu an bölümümüzdeki toplam öğrenci sayısı 290’a erişmiş durumda. Almanca bilmeyen öğrencilerimiz için ayrıca Almanca hazırlık sınıfımız var.
Turk-internet.com: Öğretim kadronuz nasıl?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Bizim kadromuz diğer üniversitelere göre biraz farklılık gösteriyor. Az öncede belirttiğim gibi bazı destekleri Almanya’dan alıyoruz. Şu anda İşletme Enformatiği Bölümü’nde tek kadrolu Türk öğretim üyesi benim. Benim dışında 2 tane Alman profesörümüz var. Diğer taraftan Marmara Üniversitesi’nde Almanca bilen öğretim üyelerimiz bize bir takım derslerde destek sağlıyor. Bunun dışında İTÜ’den de bir hocamız bize destek veriyor. Yine birtakım derslerimizde kısa dönemli olarak davet ettiğimiz Alman öğretim üyeleri ile derslerimizin belirli kısımlarını devam ettiriyoruz. Yani şöyle ifade edebilirim, derslerimizin büyük bir kısmı doğrudan Alman öğretim üyeleri tarafından gerçekleştiriliyor.
Turk-internet.com: Kaç tane asistan var?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Şu anda bölümümüzde 5 asistan var. Maalesef uzun bir süredir asistan alamıyoruz.
Turk-internet.com: Bölümünüzün teknik altyapısı nasıl?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Bölümümüzün teknik altyapısını diğer üniversitelerle kıyasladığım zaman son derece iyi olduğunu düşünüyorum. Bölümümüzde şu anda 290 öğrencimiz var. Bu öğrencilerimize sağlayabildiğimiz 40 adet net çalışan bilgisayarımız var. Bu sayı bazen düşüyor bazen artıyor. Sonuçta buradaki bilgisayarlarımız öğrencilerimizin günlük, o andaki faaliyetlerini gerçekleştirebilmeleri için söz konusu. Geçenlerde sınıflarda sorduğum bir soruya aldığım yanıt hemen hemen bütün öğrencilerin evlerinde kendilerine ait bilgisayarlarının olduğuydu. Kablosuz internet bağlantısına geçtik. Öğrencilerimizin maddi olanakları çerçevesinde kendi laptoplarıyla gelmelerini teşvik ediyoruz.
Turk-internet.com: Ne tür dersler var biraz bahseder misiniz?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Bölümümüzde verdiğimiz dersleri ana başlık olarak ikiye ayırıyoruz. Birisi işletme grubu diğeri ise enformatik grubu. İşletme grubu dersleri klasik olarak işletme bölümlerinde verilen dersler. Yani muhasebe, pazarlama, finans gibi dersler. Buna karşılık enformatik kısmında, bilgisayar mühendislikleri bölümlerinde verilen birçok ders mevcut. Örneğin network, programlama, database dersleri vb… Ayrıca bunların dışında her iki branşın ortasında olan birtakım dersler var. Özellikle işletme enformatiği olarak tanımladığımız dersler. Bunlara örnek olarakta bilgi yönetimi, veri madenciliği gibi dersleri gösterebiliriz. Bunların dışında sayısal derslerimizde var. İstatistik, matematik, simülasyon gibi.
Turk-internet.com: Bölümünüzde verilen eğitimin yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Hayır düşünmüyorum. Çok daha iyi düzeyde öğrenci mezun etmemiz gerektiğine inanıyorum. Çünkü bölümümüz diğer bölümlere göre daha zor bir bölüm. Biz bir taraftan hem işletme mezunu vermeye çalışırken, diğer taraftan belirli ölçülerde donanmış enformatik mezunu verme çabası içerisindeyiz. Bunu düşünürsek her iki bölüm için ortalama dörder yıldan 8 yıl yapıyor. Bu çerçevede iki öğretimi verme çabası içerisinde olduğumuz için ya bizim öğretim süremizin uzun olması gerekir ya da daha yoğun olması lazım. Maalesef biz şu anda bu yoğunluğa erişemiyoruz.
Turk-internet.com: Bunun nedenleri nedir?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Öğretim üyesi yetersizliğini biz de çekiyoruz. Diğer üniversitelerimizde olduğu gibi çok fazla öğretim görevlisi sıkıntısı çektiğimizi iddia edemem, ancak uygulamalı bir dal olmamız nedeni ile öğrencimizle çok daha bire bir çalışmamız gerekiyor, bu da daha çok sayıda öğretim elemanı ihtiyacını doğuruyor.
Turk-internet.com: Mezun olan öğrenciler nerelerde iş bulabiliyor?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Bizim bölümümüzün öğrencilerinin tamamı çıkar çıkmaz iş buluyor. Çok enderdir iş bulamayan. Şöyleki bizim öğretim dilimiz Almanca olduğu için; Türkiye’deki belli başlı Alman firmaları zaten bizi destekliyorlar. Bu desteğin neticesinde bölümümüzden mezun olan kişiler doğrudan bu Alman firmalarında çalışmaya başlıyorlar. Önemli bir kısmı ise maalesef benim şahsen hoşuma gitmemesine rağmen doğrudan Almanya’daki firmalar tarafından istihdam ediliyor. Bu acı bir gerçek ancak öğretimin sonunda maalesef bu insan kaynağımızı kaybediyoruz.
Turk-internet.com: Bölüm olarak araştırmalar yapıyor musunuz? Eğer yapıyorsanız ne tür araştırmalar yapıyorsunuz?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Özellikle son bir yıl içerisinde bölümümüzde araştırma faaliyetlerine son derece önem veriyoruz. Bu çerçevede bir “araştırma merkezi” kurduk. Bu araştırma merkezinde üç tane araştırma grubumuz faaliyet gösteriyor. Bunlardan bir tanesi business intelligence ve veri madenciliği grubu. Diğeri entegre işletme sistemleri, üçüncüsü ise uzaktan öğretim grubu. Özellikle bu üç tane araştırma grubu ile kaliteli öğrenimin yanı sıra araştırmaya da önem veriyoruz. Bu çerçevede araştırma gruplarımızda son sınıf veya master öğrencilerimiz faaliyet gösteriyorlar. Bu araştırma merkezlerinde, arkadaşlarımız çalışarak hem kendilerinin gelişmesine hem de bölümümüze katkıda bulunuyorlar.
Turk-internet.com: Özel şirketlerle ortak projeler yapıyor musunuz?
Prof. Dr. Haldun Akpınar : Şu ana kadar özel şirketlerle bir çalışmamız yok. Ancak yine başta SAP olmak üzere, birçok şirket tarafından destekleniyoruz. Son olarak Microsoft Developer Network’e katıldık. Bunun dışında birçok şirket softwareleri’ni ücretsiz vererek destek oluyor. Ortak proje aşamasına henüz geçmedik. Çünkü öncelikle kendimizi araştırma grupları olarak son derece yeterli hissetmek istiyoruz. Bunun içinde bir süre daha kendi bünyemizde çalışmalarımıza devam etmek istiyoruz. Çalışmalarımıza 8 ay kadar önce başladık. Zannediyorum Ocak-Şubat aylarında kendimizi yeterli hissetmeye başlarız. Bu arada biz her sene bir konu üzerinde sempozyum düzenliyoruz. Bu senede Mayıs ayında business intelligence ve veri madenciliği konusunda bir sempozyumumuz olacak.
Turkiyede verilen Bilgisayar Mühendisliği ile ihtiyac duyulan Bilgisayar Mühendisliği aynı mıdır?
Bu soru hakkında yorum yapma hakkının bilgisayar mühendisliği bölümleri öğretim üyelerine ait olduğunu düşünüyorum. Ancak çok kısaca cevaplayacak olursam, hayır demem gerekiyor.
Bilişim Teknolojileri zaman içinde bilişim ve haberleşme teknolojileri haline dönüştü. Acaba telekoma yönelik bir eğilim var mı?
İşletme enformatiğinin en kabaca tanımı enformasyon ve iletişim sistemlerinin işletmelerde yönetimidir. Bu tanımda zaten iletişim önem taşıyor. 90’lı yıllardan başlayarak bilgisayar ağlarının yaygınlaşması ve internetin önem kazanması, bilgisayarlara hesaplama fonksiyonlarına ilave olarak iletişim fonksiyonlarını da yükledi. Son yıllarda ise iletişim fonksiyonu, kullanım oranları açısından çok daha ön plana çıktı. Bu da gerçek anlamda enformasyon çağında olduğumuzun göstergesidir. Ancak isminin içinde bilişim kelimesi bulunan çeşitli fuarlarda yoğun oranlarda ana fonksiyonu cep telefonu olan ürünlerin sergilenmesi biraz daha farklı bir olay.
Turk-internet.com: Öncelikle bize kendinizi tanıtır mısınız? Burak Ovat kimdir?
Burak Ovat : 1983 İstanbul doğumluyum. 2 senedir Marmara Üniversitesi Anadoluhisarı Kampüsü’ndeyim. Daha önce bir sene Göztepe kampüsünde hazırlık okudum. Şu an ikinci sınıftayım. İkinci dönem exchange programı çerçevesinde Leeds Üniversitesi’nde bir dönem okuyacağım.
Turk-internet.com: İlk burayı düşündüğünde bölüm hakkında bilginiz var mıydı?
Burak Ovat : Bizim bölüm Türkiye’de tek. Kime sorduysam bilgisi yoktu. Ancak benim burada okuyan arkadaşlarım olduğu için biraz bilgim vardı. Onlarda kabaca işletme ile bilgisayar mühendisliği arasında bir bölüm diyorlardı. Hatta herkes bilgisayarlı almanca işletme diyordu. Almanlar çok daha farklı birşey diyorlar. Hem işletme derslerini alıyoruz hem de bilgisayar derslerini alıyoruz. Ancak daha çok yazılım derslerini alıyoruz. 2. sınıfa kadar HTML web sayfası yaratmak, az PHP gördük, Visul Basic vb. dersler gördük. Bu sene ayrıntılı bir şekilde database hakkında bir ders gördük. Bazı alman hocalarımız buraya bir haftalığına misafir hoca olarak geliyorlar. O hafta bütün dersler iptal oluyor sadece o ders görülüyor.
Bölümümden gayet memnunum beklediğim gibi çıktı.
Turk-internet.com: Hocalarınızdan ve aldığınız eğitimden memnun musunuz?
Burak Ovat : Hocalarımızın Almanya’dan gelmesi bir avantajdır. Çünkü artık bir okuldan mezun olduğunuzda yabancı dil çok önemli bu yabancı dil günlük hayatta konuşmada değilde iş hayatında konuşma da çok önemli. Hocalarla ikili diyaloglarda almanca konuşuyoruz bunun çok yararı oluyor. Hocalarımdan da aldığım eğitimden de memnunum.
Turk-internet.com: Mezun olduktan sonra nerelerde çalışmayı planlıyorsunuz?
Burak Ovat : Ben bir kere IT depatmanında bir iş bulmak istiyorum. Ama bunun içinde şöyle bir şey var. Herhangi bir insan kaynakları bölümünde staj yaparken sizin teknik bilginiz olmasa bile size bir iş verilebiliyor. Ancak IT departmanında staj yaparken size bir iş verilmesi için teknik bir donanıma sahip olmalısınız. İkinci sınıfta olduğum için tam bir teknik donanıma sahip değilim. Kendime database bölümünü seçtim. Bu alanda ilerlemek istiyorum.
Turk-internet.com: Türkiye’de mi kalmak istiyorsunuz, yurtdışına mı gitmek istiyorsunuz?
Burak Ovat : Bizim üniversiteyi yükselen bir üniversite olarak görüyorum. Mezun olduğumda eğer iş bulursam birkaç sene yurtdışında çalışırım. Ancak daha sonra Türkiye’ye dönmek istiyorum. Türkiye’de iş bulamama gibi bir endişem yok. Yeteneklerinize yetenek kattığınız sürece Türkiye’de iş bulunabileceğine inanıyorum. Fakat yurtdışında çalışarak burada çalışmaktan daha fazla tecrübe kazanacağıma inanıyorum. Orada çalışarak buraya geldiğimde ve CV’mde bu yazdığında insanların %90’ının ilgisini çekeceğimi düşünüyorum.