Bitcoin aleyhinde konuşmak günümüzün tabusu. Kötü söz söylediniz mi, afaroz edilirsiniz. En yakın örneği Elon Musk. Aksine imajınızı güçlendirmek istiyorsanız, Bitcoini olumlayarak konuşacaksınız. Bukele ve bir sürü Güney Amerikalı politikacının keşfettiği gibi.
Yani günümüzde tribünlere oynamanın bir yolu “Bitcoin”. Yaşadığımız 2 olayla anlatalım. Teknoloji meraklılarının “Sweetheart (sevgili)”ı Elon Musk, mayıs başında Bitcoin aleyhine konuştuğu anda “nefret edilen adam” haline geldi[1]. Hatta Anonymous’dan da “senin ne mal olduğunu ortaya koyacağız” gibilerinden bir tehdit aldı [2].
Tersine –daha düne kadar ismini bile duymadığımız– El Salvador lideri Nayip Bukele “Bitcoini yasallaştıracağız” dediği anda büyük bir üne kavuştu[3]. Öyle ki arkasından, bir sürü –oyları yerlerde sürünen– Güney Amerikalı politikacı kopyaladı ve –en azından sosyal medyada– takipçi kazandılar[4].
Algı Yaratmak 50-60 Yıl İçinde İnanılmaz Boyutlara Ulaştı
“Madman” TV dizisi, 1960’larda reklam sektöründe yeni bir dönemin başlangıcını anlatır. Reklamcılık 1800’lerin sonlarında, ağaçlara asılan broşürlerle başlamış, yeni icatların yoğulukta olduğu o yıllarda, reklamını yaptığı şeyleri tanıtmakla devam etmişti. O dönemde reklam içeriği, ürünün nasıl kullanıldığı ile ilgilidir. Örneğin “bu elektrik süpürgesi tozlarınızı vakumla çeker” gibi. Ama Madman’in anlattığı 1960’lar reklamın algı yaratmakla eşdeğer tutulmaya başladığı yıllardır. Wikipedia dizinin bu özelliğini New Republic yazarı Ruth Franklin’in 2011’de yazdığı sözleriyle şöyle verir [5][6]:
“Dizinin yöntemi, Lucky Strike sigaraları, Hilton otelleri, Life tahıl gevreği gibi Amerikan ürünlerin kendilerinin nasıl yaratıldığının yerine, onların hayallerdeki seksi ve sihirli ürünler haline nasıl getirildiğinin arka planını göstermekle ilgili.”
İşte o günlerde başlayan “imaj hikayesi bizi 2000’lerde yani 50-60 yıl sonra öyle bir noktaya getirdi ki, artık herşey imaj oldu. Hem reklam hem de halkla ilişkiler sektörü algı yaratmayı seviyor. Yani bir şeyi yapmak gerekmiyor, “yapıyormuş” gibi göstermek yeterli. Üstelik bunu artık siyasetçiler daha fazla kullanıyorlar. “2019 yılında yerli uçağımız göklerde olacak gibi” haberini örnekleyelim;
Nayib Bukele ; Bitcoin Dedi Ülkesinde Gündem Değişti
1990 sonrası doğanları “Z nesli” diye adlandırıyoruz ama bence 2000 sonrası dünyanın her ülkesindeki siyasetçilerini de buna benzer bir sınıflandırmaya sokmak lazım. Çünkü hemen hepsi “ALGI” ağırlıklı çalışıyor. İşte El Salvador Lideri Nayib Bukele de geçen cumartesi bu tür bir hareket yaptı.
Miami’de bir Bitcoin konferansına video mesaj yolladı ve dedi ki;
“Biz El Salvador’da Bitcoin’i resmi olarak tanıyacağız”
Dediğini de hemen yaptı. 4 gün sonra kanunu meclise yolladı. El Salvador meclisinin onayından geçen “Bitcoin yasallaşma” olayı tamamlanmış oldu….
Mu?
El Salvador muhalefeti gülüyor. Dediklerine göre, Bukele ülkesinin halen Uluslararası Para Fonu (IMF) ile devam eden müzakereleri ve ABD ile gergin ilişkileri unutturmak için Bitcoin’e sarıldı[7].
Haklı olma olasılıkları yüksek, çünkü El Salvador için ilan edilen “Bitcoin yasallaştırması” çok bir şeymiş gibi gözükmüyor. El Salvador’a yatırım yapmak isteyen yabancı yatırımcılara bitcoine yönelik vergi teşvikleri verilmesi gibi uygulamalar söz konusu. Yanısıra ülkedeki internet altyapısının (yani bitcoine ulaşma koşullarının) geliştirilmesi var [8]. Hepsi bu kadar.
Elon Musk’In 2021’i; En Sevilenden, En Nefret Edilene Doğru
Dünyada son 5-6 yılın en popüler figürlerinden birisi Elon Musk. Tesla’sı, SpaceX’i, Mars Yolculuğu, StarLink’i, kendisinin kurucu olmadığı, sadece yatırımcısı olduğu halde adının hep anıldığı PayPal, HyperLoop, NeuraLink vsvs..
Bütün dünyada çok sayıda hayranı var. Ben de ülkemizdeki bazı hayranlarını tanıyorum. Ama 13 mayısta, Türkiye’dekiler de dahil birden hepsi nefrete dönüştü[1][2].
Çünkü Bitcoin’i kötüledi[9]. Anlaşılan Bitcoin üretmenin çok enerji sarfettiğini başta bilmşiyormuş, birden bire anlamış !!! Üstene Bitcoin’in dağıtık yerine merkeziyetçi olduğunu olumsuz bir şekilde ifade ediyor[10].
Halbuki mart başında önce kendi profiline bir Bitcoin hashtag’i yerleştirmiş, sonra da Tesla’yı artık Bitcoin ile satacaklarını söylemişti. Bitcoin’in yasal bir alışverişte kullanılması fikri, Bitcoin’in füze hızıyla 65 bin $’a kadar fırlatmıştı. Ama sonra aynı Musk mayıs başında “Bitcoin kötüymüş” babında laflar ediverdi ve bu sefer Bitcoin düşüşe geçti. Yani bir nevi manipülasyon yapmış gibi oldu.
Böyle olunca da –başta da dediğimiz gibi– Musk’ı sevmeyenler çoğaldı[9].
O da bunu farketmiş olmalı ki —1 ay sonra— dün ufak bir geri adım attı. Güney Afrika’nın en zengin kadınlarından biri ve finansal hizmetler şirketi Sygnia’nın CEO’su Magda Wierzycka, Musk’ın kripto fiyatlarını manipüle ettiği konusundaki son iddialar hakkında yetkililerin soruşturma açması gerektiğini söylemesi üzerine, temiz enerji söz konusu olursa Tesla’nın Bitcoin ile alınabileceğine dair bir mesaj verdi[11].
(Tweetin Türkçesi : Bu doğru değil Tesla, BTC piyasasını etkilemeden kolayca satabileceğini doğrulamak için varlıkların yalnızca ~ %10’unu sattı. Madenciler tarafından makul (~%50) temiz enerji kullanımının teyidi olduğunda Tesla, Bitcoin işlemlerine izin vermeye devam edecek. )
Sonuç : Bitcoin Siyasetçiler İçin Harika bir Propoganda Aracı
Bitcoin fenomeni, içinde olanlar için “yatırım”, “para kazanma”, “borsa” vs ötesinde bir şey. Bunu anlayabilmek gerçekten işin içinde olmanız ve o heyecanı tatmanız lazım. Bu Bitcoin camiası, madenciler ve yatırımcılar arasında “futbol” gibi bir nevi tutku. Dolayısıyla siyasetçiyseniz ya da taraftar toplaması gereken bir durumdaysanız, Bitcoin aleyhine laf etmeyin. Tersine davranır ve Bitcoin için olumlu konuşursanız, üstelik kendinize “teknolojiden anlar”, “gelecek vizyonu var” gibi imajlar elde edebilirsiniz.
(Not : Benim Bitcoin konusundaki fikrim şöyle : Bitcoin’in geleceği olduğu düşüncesindeyim. Ama henüz yerine oturmadığını, en azından manipülasyon saldırılarına açık olduğunu görüyorum. Aynı kapsamda Musk’ın yaptığının da bilinçli ya da bilinçsiz bir saldırı olduğu görüşündeyim. Uzun vadede ise Bitcoin’in ya da türevlerinin, mevcut ve % 1’in hakimiyetine dayanan finansal sisteminin yerine geçme olasılığının yüksek olduğu inancındayım. Bu 10 yıl ya da 50 yıl sonra mı olur bilmem. Ama öncesinde Bitcoin / Blockchain geliştirici camiasının önünde yapılması gereken ev ödevleri var[12].)
[1] Elon Musk Neden Tesla’yı Bitcoin ile Satmaktan Vazgeçti
[2] Anonymous, Bitcoin Manipülasyonu Nedeniyle Elon Musk’ı Tehdit Etti mi?
[3] El Salvador, Bitcoin’i Kabul Eden Dünyadaki İlk Ülke Olmak İstiyor
[4] Güney Amerika Siyasetçileri Bitcoin’e Sarıldılar, Bu Yolla Reklam Yapıyorlar
[7] June 7, 2021: Bukele Wants Us to Talk about Bitcoin
[8] ECONOMIAPresidente Bukele ofrece beneficios fiscales a inversores en Bitcoin
[9] Musk’ın Tesla Açıklaması Sonrası, Bitcoin 50 Bin $’a Yaklaştı
[10] Bitcoin işlemlerini yürüten madencilerin –bitcoin bloklarını çözerken– havuzlar (pool) halinde toplaşıp birlikte işlem yapması, bu merkeziyetçiliği getiriyor. Dağıtık yapıyı bozuyor. Bitcoin camiasının % 51 saldırısını konuşmaya başladığı 2014’den bu yana bu konu bir sorun.
[11] Sygnia CEO criticizes Elon Musk for alleged Bitcoin pump and dump
[12] Bitcoin ve Kripto Paralar (Sistemi Yıkan Bir Araç Olabilecekler mi?)
