Tüketicilerden gelen büyük tepkiler sonrasında, ABD [1] ve Avrupa Birliği’nde [2][3] kaldırılan “Adil Kullanım Kotası (AKK)” konusunda BTK en son 4 yıl önce bir çalışma yapmış ve 3 Mbps sınırı belirlemişti [4]. Ancak bugünün dünyasında bu internet kotasının ne kadar yetersiz olduğu ortada. Neredeyse bu kotaya 3-5 günde ulaşıldığı için Türk internet tüketicilerden büyük tepki var [5][6].
Neyse ki, Bu yıl başında “BTK İş Planı”nda AKK yer aldı [7]. Ağustos ayında ise, 4 sene sonra da olsa, BTK’nın çalışma yapmaya başladığı öğrenilmişti [8]. Bugün bu çalışmanın bitirildiği ve kamuoyu görüşüne açıldığına dair yeni bir açıklama geldi. 2 ay kadar süreyle alınacak görüşler sonrasında, yeni çalışmaya son şekli verilecek.
Bu konuda tepki gösteren tüketicilerin de, taslağı inceleyerek BTK’nın verilen mail adresine görüşlerini bildirmesinin tam sırası.
BTK’dan konuyla ilgili açıklama aşağıda yer alıyor. Bu açıklamanın en önemli noktalarından birisi Adil Kullanım Noktası uygulamasının, 2 yıl sonra yani 2018’in son gününden itibaren ortadan kaldırılmasının hedeflenmesi. Biraz geç olsa da, bunu çok olumlu buluyoruz.
- Her türlü duyuru, reklam ve tanıtımlarda AKN değeri ve AKN sonrası erişim hızına açıkça yer verilmesi,
- Bilgilendirmelerin tüketicilerin kolayca erişebileceği şekilde yapılması,
- AKN değerinin % 80’ine ve % 100’üne ulaşıldığında ve AKN seviyesi aşıldığında, uygulanacak erişim hızı hakkında aboneye ücretsiz olarak kısa mesaj ile bilgi verilmesi
- Mobil şebeke işletmecileri tarafından AKN sonrası veri indirme hızının en az 128 Kbps olarak uygulanması,
- Sabit genişbant internet hizmetlerindeki AKN sonrası erişim hızının % 50 oranında artırılması,
- AKN kapsamındaki veri kullanım miktarının, hız dengesi de gözetilerek farklı seviyelerde belirlenmesi,
- 02:00-08:00 saatleri arasında internet kullanımlarının AKN’ye dâhil edilmemesi,
- AKN uygulamasına 31.12.2018 tarihi itibarıyla son verilmesi
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle birlikte, internet erişim hızı ve veri miktarı kullanıcılar için önemli parametreler haline gelmiştir. Veri kullanım miktarının belirli bir değere ulaşması sonrasında kullanıcının erişim hızının düşürülerek bu hızda fatura dönemi sonuna kadar internet hizmeti alabilmesine imkân tanıyan ve Adil Kullanım Noktası (AKN) olarak adlandırılan uygulama içeren tarife ve paketlerin tüketiciler tarafından sıklıkla tercih edildiği görülmektedir. Diğer taraftan, artan veri miktarı ve hız ihtiyacı nedeniyle AKN’li paketler sunulan veri miktarı ve AKN sonrası hız açısından tüketicilerce şikâyet konusu olabilmektedir.
Sabit genişbant internet hizmetlerinde AKN sonrası erişim hızları genel olarak 3 Mbps olarak uygulanmakta, mobil genişbant erişimde ise tarife paketine göre farklılaşan AKN sonrası erişim hızları uygulanabilmektedir.
AKN sonrası veri indirme hızının iyileştirilmesi, limitsiz/sınırsız olarak tanıtılan paketlerde AKN veri miktarı ve AKN sonrası erişim hızında tüketici nezdinde şeffaflığın sağlanması amacıyla BTK tarafından kapsamlı bir çalışma yürütülmüştür. Tüketicilerin talep ve ihtiyaçları ile sektörün görüşleri değerlendirilerek hazırlanan taslak düzenlemenin kamuoyu görüşlerine açılmasına karar verilmiştir.
Anılan düzenleme ile; limitsiz/sınırsız olarak duyurulan AKN’li tarife ve paketlerde, tüketicilere eksiksiz ve doğru bilgilendirmenin yapılması amacıyla;
hususlarının işletmecilere yükümlülük olarak getirilmesi planlanmaktadır.
AKN veri miktarı ve AKN sonrası hız değerinde de iyileştirme yapılmasını öngören taslak düzenlemede;
amacıyla gerekli analiz ve çalışmaların işletmeciler tarafından 2 ay içinde yapılarak Kuruma sunulması BTK tarafından karara bağlanmıştır.
Taslak düzenlemeye yönelik görüşler http://www.btk.gov.tr/tr-TR/Kamuoyu-Gorusu/Adil-KullanimNoktasi bağlantısı üzerinden BTK’ya gönderilebilecek olup tüketiciler, kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri, işletmeciler ve sektördeki tüm paydaşların anılan taslak düzenlemeye katkı sunmaları, katılımcı bir düzenlemenin hayata geçirilmesi açısından önem arz etmektedir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
Adil Kullanım Kotası (ya da Noktası) Nedir? Neden Var?
Wikipedia’ya bakarsanız, “Adil Kullanım Kotası (AKK)” için şöyle diyor; İnternet Servis Sağlayıcı (ISS), eğer rekabet yoksa, kullanıcı da servislerden ya da teknolojiden anlamıyorsa AKK uygular [9].
Adil Kullanım Kotasının uygulanmasının anlamı şudur; telekom işinde (ses ya da veri), bir bölge için yatırım yapılırken, o bölgedeki kullanıcıların ortalama kullanımları gözönüne alınarak yatırım “paylaşımlı” olarak yapılır. Örneğin sabit telefon görüşmelerinde bölgede 30.000 abone varsa ve ortalama günlük konuşma süresi 15 dakika ise, ortalama 300 kişilik yatırım yapılması gerekir. Aynı anda yapılan görüşme miktarı ya da bayram gibi zamanlardaki durum da analiz edilerek, bunu 1000’e çıkarmak öngörülebilir.
Aynen internet hattı da böyledir. Tek başına 50 Mbps size özel (dedicated) hat almanız mümkündür. Ancak bunun fiyatı hayli yüksek olacaktır. Buna karşılık 24 saat internet kullanmıyorsunuzdur. Bu nedenle –özellikle bireysel kullanıcılar için– 50 Mbps ya da 8 Mbps her ne hat alırsanız, bunu paylaşımlı alırsınız. İnternt servis sağlayıcılar (ISS) da bunları “e kadar” şeklinde satarlar. Çünkü gün içinde paylaşım yaptığınız diğer abonelerin kullanımına göre hızınız düşüp, artabilir. Hiç kimsenin kullanmadığı bir anda ise örneğin 8 Mbps’yi tam görebilmelisiniz.
Adil Kullanım Kotası ise ISS’lerin kullandığı diğer bir araçtır. Bu araçla kullanıcının kullanımını sınırlarlar. Bunun önemli bir nedeni, altyapının yetersiz olmasıdır. Ülkemizde de son 6 yıldır altyapı çok düşük gerçekleştirilmektedir. Bunun ise BTK tarafından kontrol ve düzenlenmesi gereklidir.
[2] Avrupa Internetin Tarafsızlığı (Net Neutrality) Düzenlemeleri Yapıyor
[3] Adil Kullanıma, Almanya’da Mahkeme Engeli Geldi
[4] Adil Kullanım Noktası’na Erişen Abonelerin Hızı 3Mbps (mi?) Oluyor
[5] İnternetin Zincirini Kır. Adil Kullanım Kotası (AKK) Haksızlığına Hayır De!
[6] Facebook :
İnternette Kotaya Hayır
[7] Adil Kullanım Kotasını Kaldırılmıyor ama Düştüğü Hız Arttırılıyor
[8] 4 Yıl Sonra BTK’nın 3 Mbps’lik Adil Kullanım Kotası için Harekete Geçtiği Bildiriliyor