Yerel basında çıkan haberlere göre[1], Çin yıl sonuna kadar “tokamak füzyon enerji santralını (HL-2M)” yani diğer deyişle “yapay güneşi” tamamlamayı planlıyor. “Yapay güneş” çalışması ilk olarak Çinli araştırmacılar tarafından geçen kasım ayında açıklanmıştı [2]. Çin medyası, ilk denemelerin şaşırtıcı derecede yüksek sıcaklıklar oluşmasını sağladığını raporluyor.
Güneş enerjisini yaratan ve “füzyon” [3] olarak adlandırılan “atomları birleştirme” olayı güneşin merkezinden altı kat daha sıcak olan 100 milyon Santigrat dereceye (212 milyon Fahrenhayt) ulaşabilecek. Güneşin merkezindeki sıcaklık 15 milyon santigrat derece sıcaklığa ulaşıyor.
Ancak Çin’in suni güneşinden gelen plazma 100 milyon santigrat derece (212 derece Fahrenheit) elektron sıcaklığına ve 50 milyon santigrat derece (122 milyon derece Fahrenheit) iyon sıcaklığına ulaştı.
Bu, insanlığın güneşin içinde doğal olarak oluşan reaksiyonları taklit ederek “sınırsız temiz enerji” yaratması olarak yorumlanıyor ama bazı uzmanlar bunu “kıyamet enerjisi” olarak da adlandırıyor. Çünkü manyetik alana hapsedilen enerji, oradan kaybedilmesi durumunda, dünyayı yok edebilir. Araştırmacılar, sıcak plazmayı yakalamak için güçlü bir manyetik alan kullanan “tokamak” adlı bir cihaz kullanıyor. bu cihazın adı “Experimental Advanced Superconducting Tokamak (EAST) reactor”
Çin Ulusal Nükleer Şirketi’nden bir yetkili olan Duan Xuru, Çin Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’nın resmi gazetesi olan Science and Technology Daily’ye Cihazda enerji üreten şeyin “İYONLAR” olduğunu söyledi. Bu yüzden plan şimdi iyon sıcaklığını da 100 milyon dereceye çıkarmak. İyon sıcaklığı genellikle elektron sıcaklığından daha düşük olduğundan, bu zor olabilecek.
Nükleer füzyon kullanarak “yeni enerji” kaynaklarını hedefleyen Thermonuclear Experimental Reactor (ITER) isimli projede 35 ülkeden bilim adamı çalışıyor.
[1] Nation to complete new artificial sun device this year