Danıştay, girişimcilik ekosistemi ve teknoloji şirketlerinden alınan ek vergi ile ilgili tartışmalara son noktayı koydu. Bu şirketlerin de emisyon primi kazancı istisnası üzerinden ek vergiyi ödemesi kesinleşti. Üstelik sadece startup, fintek ve teknoloji şirketleri değil, girişimcilik ekosistemi, girişim sermayesi yatırım fonları ve emisyon primini kullanarak sermaye artırımı yapan şirketler de karardan etkileniyor.
Ek vergi, Kahramanmaraş ve çevre illerdeki depremin oluşturduğu olumsuz etkilerin giderilmesi, afetzede vatandaşlarımızın acil ihtiyaçlarının karşılanması ve bölgenin yeniden inşasına kaynak sağlanması amacıyla, 12 mart 2023’de yürürlüğe girerek, 2022 hesap dönemine ilişkin olmak üzere bir defalığına çıkarılmıştı (Mad. 10/27).
Ama bu ek vergiye karşı çok sayıda dava açıldı. 1.069.339 kurumlar vergisi mükellefinden 2022 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamesinde istisna, indirim ve indirimli kurumlar vergisi matrahı beyan eden yaklaşık 75 bin kurumlar vergisi mükellefi için ek vergi hesaplandı. Bu mükelleflerin yaklaşık 45 bini, 2022 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamelerini ek vergi kaynaklı ihtirazi kayıtla verdi, tamamına yakın kısmı da dava açtı! Bu davaların önemli bir kısmı emisyon primi kazanç istisnası ile ilgili. Ama Anayasa Mahkemesi, bu ek vergi düzenlemesini Anayasaya aykırı bulmadı.
Danıştay’da da 3 Seri No.lu 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği’nin 5. Maddesinin 3. Fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Emisyon Primi Kazancı İstisnası (5520 sayılı Kanun Madde 5/1-ç)” ibaresi ile 7. Maddesindeki 5 ve 9 no.lu örneklerin iptali ve dava sonuçlanıncaya kadar yürütmesinin durdurulması için çok sayıda dava açıldı. Bu davalara bakan Danıştay 3. Dairesi, davacıların yürütmeyi durdurma taleplerini reddetti, Danıştay Vergi Dava Dairesi de, bu kararlara karşı yapılan itirazları reddetti. Buna karşılık, ilk derece mahkemeleri yani vergi mahkemeleri ve istinaf, emisyon primi kazancı istisnası üzerinden ek vergi hesaplanmaması gerektiği şeklinde karar verdiler.
Danıştay’ın esastan karar vermemesi, buna karşılık ilk derece mahkeme kararlarının mükellefler lehine olması, dava açan şirketlerin kazanma umutlarını oldukça artırmıştı. Ama Danıştay 3. dairesi, Anayasa Mahkemesi kararı çerçevesinde, aşağıdaki gerekçe ile açılan davayı reddetti.
“Emisyon primi kazanç değil, yedek akçe olup, doğrudan bir sermaye unsurudur. KVK’da vergiden istisna tutulmamış olsa dahi vergiye tabi tutulamayacak bir nakdi kaynaktır. Emisyon priminin kurumlar vergisinden istisna tutulan kazançlar arasında sayılması yönündeki düzenleme, emisyon primine kazanç niteliği kazandırmamaktadır.
Ancak, 7440 sayılı Kanunun 10. maddesinin (27) numaralı fıkrasında açıkça 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı Kanun ile diğer kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında ek vergi hesaplanacağı belirtildiğinden ve 7440 sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No:3)’nin 5. maddesinin (3) numaralı fıkrasında 5520 sayılı Kanunda istisna olarak sayılmış olan emisyon prim kazancı da sayıldığından, Tebliğin Kanuna aykırılığından söz edilemez.”
Bu kararla beraber kapsama giren şirketlerin ek vergi beyanları kontrol edilecek, ek vergiyi eksik hesaplayan ya da hiç hesaplamayanlarla ilgili gerekli yasal işlemler yapılacak.