Bu röportajın ilk bölümünü burayı tıklayarak ve ikinci bölümünü burayı tıklayarak okuyabilirsiniz.
turk-internet.com : WIPO’ya nasıl bir savunma yazdınız ve bu savunmayı yazarken nasıl bir yol izlendiniz?
Süleyman Şahin : 14 Mayıs’ta aldığım ilk bildirim ile bana ulaşan yazıyı dikkatle okudum. Yazının ingilizce olması sebebi ile acaba yanlış mı anladım dediğim konuları yurtiçi ve yurtdışında yaşayan İngilizce’yi aktif olarak kullanan çeşitli arkadaşlarıma sordum. Alan Adı konularında deneyimli arkadaşlarım ile avukat arkadaşlarıma danıştım.
Ancak “Alan Adları” uyuşmazlık konuları Türkiye’de çok fazla insanın bildiği bir konu değil. Profesyonel anlamda bu işleri bilen hukukçulardan destek almak istemeniz halinde ise, yukarıda da belirttiğim gibi, bunun maliyeti çok yüksek olabiliyor.
Bir ikilem içinde kalmıştım. Alan Adları konusunda aynı şekilde şikayete maruz kalmış bir arkadaşımı aradım. O ısrarla üç jurilik bir seçim yapmamı ve bu maliyeti göze almamı istedi. 2000 Dolar ciddi bir para. Mayıs döneminde, “LetsTravelforPeace.org” projem kapsamında Gürcistan, Ermenistan ve İran’ı da gezmeyi planlıyordum. Bu parayı ne için harcamam gerektiği konusunda ister istemez kararsız kaldım.
14 Mayıs’ı takip eden iki hafta neredeyse önemli bir vaktimi İnternet’e harcayarak savunmama temel teşkil edecek konuları belirlemeye çalıştım. Türkiye’den ve Dünya’dan WIPO nezdinde açılan örnek davaları inceledim. Bu esnada Doğan Gazetecilik’in sadece “milliyet.net” için değil “milliyet.org” içinde şikayette bulunduğunu gördüm. Bunu görünce acaba başka neler var diye araştırırken benzer davaların “hurriyet.com”, “hurriyet.net”, “hurriyet.org” ve “radikal.com” adresleri içinde açıldığını fark ettim.
Savunmamı yön verebilmek için tüm örnek davaları okudum. Hukukçu olmadığım ve WIPO kurallarına vakıf olmadığım için savunmamı nasıl hazırlayacağım konusunda kararsızdım. Sonunda, bir makale ve kitapçık hazırlama mantığı ile bu dava olmasa “Milliyet”, “Amele”, “Süleyman Şahin”, “İnternet Amele Birliği”, “Doğan Grubu” bu yazsam nasıl yazardım diyerek bu konular hakkında detaylı araştırmalar yaptım.
Bu yazıları ana hatları ile özetlersek
- Milliyet ve Amele kelimelerinin kökeni, hangi coğrafyada kullanıldığı
- Milliyet ve Amele kelimesinin Türk dili ve tarihindeki yeri
- Süleyman Şahin ve İnternet Amele Birliği kimdir, nedir, amacı nedir
- Doğan Medya Grubu ve İnternet stratejileri
Araştırmalarım sonucunda ekler ile birlikte yaklaşık 250 sayfalık bir dosya hazırladım. Doğan Gazetecilik’in iddialarına verdiğim cevap ise 76 sayfa idi.
Bu yazı WIPO tarafından atanan 3 kişilik juri tarafından gereğinden uzun bulundu. Bana 5,000 kelime sınırı hatırlatıldı. Bu durumda, 76 sayfalık savunma yazısını yeniden düzenleyerek 22 sayfaya indirdim. Tabii bu kolay olmadı. Bir tarafta iddia makamının size sınırsız bir şekilde bir saldırısı var. Ancak sizin de WIPO kuralları çerçevesinde vermek olduğunuz bir cevap hakkınız var.
Bu konularda deneyimli olmayanlar için bu kuralları anlamak elbette başta zor oluyor. Aslında WIPO’ın taraflardan istediği şey çok basit.
- İddiaların yasal zemine dayanması ve belgelerin sunulması.
- Alan adına sahip olmak niyetinizin açık ve net bir şekilde belirtilmesi
- Bu adın iyi ya da kötü niyetle alındığının ve bu şekilde taraflardan biri karşı kullanılıp kullanılmadığının ispatlanması.
Savunmamda, Milliyet kelimesinin jenerik bir kelime olduğu, Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, İran, Pakistan ve Arap ülkelerini kapsayan bir coğrafyada neredeyse bir milyara yakın bir insan tarafından kullanıldığı bu sebeple bu coğrafyanın bir parçası olarak milliyet.net’i kayıt etme hakkım olduğumu belirttim. Bana göre bu yasal bir haktı. Böyle bir kelimenin ticari bir kurum tarafından sahiplenmesinin gerek mantık gerekse yasal olarak uygun olmayacağını belirttim. Bu savunmanın temel maddeleri arasında yer alan “Yasallık”la ilgili bölümleri idi.
Üçüncü ana konu ise “Milliyet.net’in kayıt edilmesindeki amaç ve bunda herhangi bir kötü niyet olmadığı”.
Doğan Medya’nın AMELE kelimesi hakkında yaptığı açıklamaya kendileri gibi temeli olmayan bir iddia yerine, ciddi kaynaklara başvurdum. Neydi bu kaynaklar? Türk Dil Kurumunun çıkarmış olduğu Türkçe Sözlük, Adalet Bakanlığının web sitesinde bulunan Hukuk Sözlüğü. Geçmişte kendilerine amele demekten utanmayan Türkiye Cumhuriyeti Bakanlarının gazetelerde çıkan demeçleri. Gerek Milliyet gerekse Amele kelimesi için bulabildiğim ve aklıma gelen tüm kaynakları eklemeye çalıştım.
Savunmayı hazırlarken o kadar zorlanıyorsunuz ki bazen kafanız duruyor. Topladığınız o kadar bilgi içinde, kör olduğunuzu sanıyorsunuz. Çünkü doğru bilgileri doğru cümlelerle ifade etmeniz gerek. Juri üyeleri tamamen bu coğrafyanın dışından insanlar olduğu için hem bu bilgileri kendilerine en iyi şekilde vermeniz hem de masumiyetiniz konusunda onları ikna etmeniz gerekiyor.
Milliyet.net‘in kötü niyetle kayıt edilmediği ve aktif olarak kullanıldığını yine İnternet üzerindeki arşivlere dayanarak sundum. WIPO‘da görülmüş geçmiş davalardan örnek verdim ki bunlar arasında Hurriyet.net, Fanatik.com, Theeconomist.com, Newstoday.com, Kpn.info, Gavea.com adresleri bulunmaktadır.
Savunmamda vurgulamaya çalıştığım diğer nokta da Türkiye’deki basının, marka olarak jenerik kelimeleri kullandığı idi. Satılan gazetelere bakın, hangisi orijinal bir isme sahip? Gerçekten bir şirketin, “marka” olarak ortaya çıkardığı benzersiz bir gazete ismi var mı?
İddialara verdiğim cevaplara ek olarak, benim eklediğim karşı şikayet ise Doğan Gazetecilik’in aslında domain hijacking olarak adlandırılan “milliyet.net” adını ele geçirme teşebbüsüdür. Doğan Medya’nın açtığı diğer domain şikayetlerine bakınca, en azından ben böyle bir izlenime kapıldım. WIPO’ya bakınca, Hurriyet.com, net, org , milliyet.net, milliyet.org ve radikal.com adresleri için de dava açıldığını görüyoruz. Ama WIPO bu şikayeti kabul etmedi.
Bu arada belki yukarıda söylemeyi unuttuğum çok önemli bir ayrıntı da şu. Doğan Medya, kendisi ile ilgili bilgi verirken “milliyet.com” adının 1996 yılından beri kendinde olduğunu söylüyordu. Ancak whois kayıtlarına baktığımızda ise miliyet.com, Doğan Grubuna değil Superonline Inc.‘e ait olduğu görülüyor. Milliyet.org için açılan dava ise, her nedense daha sonra geri çekildi. Buradaki sahip bilgisi yine Superonline Inc olarak görünmekte.
– Milliyet.com : www.who.is/whois-org/ip-address/milliyet.com
– Milliyet.org : www.who.is/whois-org/ip-address/milliyet.org
Sonuç olarak, savunmayı yazmayı bitirdiğim zaman, aslında WIPO ve domain savunması konusunda uzman haline gelmiş hissediyorum kendimi..
Bir sonraki bölümde, savunmanın WIPO’dan aldığı karşılığı burayı tıklayarak okuyabilirsiniz.