Toplam küresel askeri harcamalar 2021’de reel olarak yüzde 0,7 artarak 2.1 trilyon dolara ulaştı[1]. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından yayınlanan küresel askeri harcamalara ilişkin yeni verilere göre, 2021’de en büyük beş harcama yapan ülke ABD, Çin, Hindistan, Birleşik Krallık ve Rusya oldu ve birlikte harcamaların yüzde 62’sini oluşturdu.
Askeri harcamalar pandeminin ikinci yılında rekor seviyeye ulaştı
Dünya askeri harcamaları 2021’de büyümeye devam ederek tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2,1 trilyon dolara ulaştı. Bu, harcamaların art arda arttığı yedinci yıl oldu.
SIPRI’nin Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Kıdemli Araştırmacısı Dr Diego Lopes da Silva şöyle dedi :
“Covid-19 pandemisinin ekonomik serpintisinin ortasında bile, dünya askeri harcamaları rekor seviyelere ulaştı. Enflasyon nedeniyle reel büyüme hızında yavaşlama oldu. Ancak nominal olarak askeri harcamalar yüzde 6,1 arttı.”
2021’deki keskin ekonomik toparlanmanın bir sonucu olarak, küresel askeri yük (dünya gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) payı olarak dünya askeri harcaması) 2020’de yüzde 2,3’ten, 2021’de yüzde 2,2’ye, 0,1 puan düştü.
Amerika Birleşik Devletleri askeri araştırma ve geliştirmeye odaklanıyor
ABD askeri harcaması, 2020’ye göre yüzde 1,4 düşüşle 2021’de 801 milyar dolara ulaştı. ABD’nin askeri yükü, 2020’de GSYİH’nın yüzde 3,7’sinden 2021’de yüzde 3,5’e biraz azaldı.
ABD’nin askeri araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) finansmanı, 2012 ile 2021 arasında yüzde 24 artarken, silah tedarik finansmanı aynı dönemde yüzde 6,4 düştü. 2021’de her ikisine de yapılan harcamalar azaldı. Ancak, Ar-Ge harcamalarındaki düşüş (yüzde -1,2) silah tedarik harcamalarındaki düşüşten (yüzde -5,4) daha küçüktü.
SIPRI’nin Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Araştırmacısı Alexandra Marksteiner şöyle dedi :
“2012-21 yılları arasındaki on yılda Ar-Ge harcamalarındaki artış, ABD’nin yeni nesil teknolojilere daha fazla odaklandığını gösteriyor. ABD Hükümeti, ABD ordusunun stratejik rakiplerine karşı teknolojik üstünlüğünü koruma ihtiyacını defalarca vurguladı .”
Rusya savaşa hazırlık döneminde askeri bütçesini artırdı
Rusya, askeri harcamalarını 2021’de yüzde 2,9 artırarak 65,9 milyar dolara çıkardı. Bu, art arda üçüncü büyüme yılıydı ve Rusya’nın askeri harcamaları 2021’de GSYİH’nın yüzde 4,1’ine ulaştı.
SIPRI’nin Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Direktörü Béraud-Sudreau Lucie şöyle dedi :
“Yüksek petrol ve gaz gelirleri, Rusya’nın 2021’de askeri harcamalarını artırmasına yardımcı oldu. Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhakına yanıt olarak düşük enerji fiyatlarının ve yaptırımların bir sonucu olarak Rusya’nın askeri harcamaları 2016 ve 2019 yılları arasında düşüş gösterdi”
Rusya’nın toplam askeri harcamalarının yaklaşık dörtte üçünü oluşturan ve operasyonel maliyetlerin yanı sıra silah tedarikini de içeren ‘ulusal savunma’ bütçe kalemi yıl içinde yukarı yönlü revize edildi. Nihai rakam, 2020 sonunda bütçelenenden yüzde 14 daha yüksek olan 48,4 milyar dolar oldu.
Rusya’ya karşı savunmasını güçlendirdiği için, Ukrayna’nın askeri harcamaları 2014’te Kırım’ın ilhakından bu yana yüzde 72 arttı. Harcama 2021’de 5,9 milyar dolara düştü, ancak yine de ülkenin GSYİH’sının yüzde 3,2’sini oluşturuyor.
Asya ve Okyanusya’daki büyük harcama yapanlar tarafından devam eden artışlar
Dünyanın en büyük ikinci para harcayanı olan Çin, 2021’de ordusuna tahmini olarak 293 milyar dolar ayırarak 2020’ye göre yüzde 4,7 arttı. Çin’in askeri harcamaları art arda 27 yıl arttı. 2021 Çin bütçesi, 2025 yılına kadar sürecek olan 14. Beş Yıllık Plan kapsamındaki ilk bütçeydi.
2021 bütçesinin ilk onayını takiben, Japon Hükümeti askeri harcamalara 7,0 milyar dolar ekledi. Sonuç olarak, harcamalar yüzde 7,3 artarak 2021’de 54,1 milyar dolara, 1972’den bu yana en yüksek yıllık artışa ulaştı. Avustralya askeri harcamaları da 2021’de artarak yüzde 4,0 artarak 31,8 milyar dolara ulaştı.
SIPRI Kıdemli Araştırmacısı Dr Nan Tian şöyle konuştu :
”Çin’in Güney ve Doğu Çin denizlerinde ve çevresinde artan iddiası, Avustralya ve Japonya gibi ülkelerde askeri harcamaların ana itici gücü haline geldi. Bir örnek, Avustralya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri arasında, Avustralya’ya tahmini maliyeti 128 milyar dolara varan sekiz nükleer denizaltı tedarikini öngören AUKUS üçlü güvenlik anlaşmasıdır.”
Türkiye’nin Harcamaları
En çok askeri harcama yapan listesinde Türkiye 2021 rakamlarına göre, 15,5 milyar $ ile 18.sırada. Bu rakam 2020’ye göre % 4,4 azalma anlamına geliyor.
Ayrıca dünyadaki tüm askeri harcamaların binde 7’sini Türkiye’nin yaptığı anlaşılıyor. Bu Türkiye’nin milli gelirinin % 2,1’ini teşkil ediyor.
Aşağıda diğer ülkelerin olduğu listeyi görüyorsunuz.
Diğer önemli gelişmeler:
2021’de İran’ın askeri bütçesi dört yılda ilk kez 24,6 milyar dolara yükseldi. İslam Devrim Muhafız Kolordusu için fon 2021’de artmaya devam etti – 2020’ye kıyasla yüzde 14 – ve İran’ın toplam askeri harcamasının yüzde 34’ünü oluşturdu.
Sekiz Avrupa Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) üyesi, İttifak’ın 2021’de silahlı kuvvetlerine GSYİH’nın yüzde 2 veya daha fazlasını harcama hedefine ulaştı. Bu, 2020’dekinden bir eksik, ancak 2014’te ikiden fazla.
Nijerya , 2021’de askeri harcamalarını yüzde 56 artırarak 4,5 milyar dolara çıkardı. Artış, şiddet içeren aşırılık ve ayrılıkçı isyanlar gibi sayısız güvenlik sorununa yanıt olarak geldi.
Orta ve Batı Avrupa’daki en büyük üçüncü harcama yapan Almanya , 2021’de ordusuna 56,0 milyar dolar veya GSYİH’sının yüzde 1,3’ü harcadı. Askeri harcamalar, enflasyon nedeniyle 2020’ye kıyasla yüzde 1,4 daha düşüktü.
2021’de Katar’ın askeri harcamaları 11,6 milyar dolardı ve bu onu Orta Doğu’daki en büyük beşinci harcama yapan ülke oldu. Katar’ın 2021’deki askeri harcamaları, ülkenin 2021’den önce harcama verilerini en son yayınladığı 2010 yılına göre yüzde 434 daha yüksekti.
Hindistan’ın 76,6 milyar dolarlık askeri harcaması dünyanın en yüksek üçüncü sırada yer aldı. Bu, 2020’ye göre yüzde 0,9 ve 2012’ye göre yüzde 33 arttı. Yerli silah endüstrisini güçlendirmek için, 2021 askeri bütçesindeki sermaye harcamalarının yüzde 64’ü, yerli olarak üretilen silahların satın alınması için ayrıldı.
