Türkiye’de yaşayan nesli tehlike altındaki kuş türlerinden üveyik ve elmabaş patka, avlanmalarına hala izin verilen canlı türleri arasında bulunuyor. Her yıl Mayıs ayında toplanan Merkez Av Komisyonu, sene içerisinde ava açılacak canlı türlerini, av günlerini ve alanlarını belirliyor. Görevi, korunması gereken hassas türleri belirlemek olan komisyon, geçtiğimiz yıllarda aldığı kararlarla nesli tehlike altında olan üveyik ve elmabaş patkaların avına izin vermiş durumda. Tehlike altındaki kuşların korunmasını talep eden 27 kurum ve 100.000’e yakın doğa severin ortak talebi ise komisyonun Mayıs ayı içerisinde gerçekleşecek olan toplantısında nesli tehlikedeki kuşların avını tamamen yasaklama kararı alması.
Üveyik ve Elmabaş Patka Hızla Yok Oluyor
Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği’nin (IUCN), Kırmızı Listesi’nde yer alan tehlikedeki türler arasında olan üveyik ve elmabaş patkanın hızla yok oluşunun sebeplerinin başında, doğal yaşam alanlarının yok edilmesi ve avcılık geliyor. Yapılan çalışmalar, üveyiğin (Streptopelia turtur) dünya nüfusunun 1980’den bu yana %78, elmabaş patkanın (Aythya ferina ) dünya nüfusunun ise %30 ila 49 oranında azaldığını gösteriyor. Ancak 2019-2020 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu toplantısında alınan kararla, av sezonu boyunca bir avcının üç bireye kadar üveyik, iki bireye kadar elmabaş patka vurmasına izin veriliyor.
Türkiye bu kararla, taraf olduğu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’nin 6’ncı ve 8’inci maddeleri ile hassas canlı türlerini korumayı taahhüt ettiği halde, dünya ölçeğinde tehlike altında olan üveyik ve elmabaş patka türlerinin avını serbest bırakarak uluslararası mevzuata aykırı hareket ediyor.
Yüz Bine Yakın Doğa Sever Destek Oldu
Dünya Biyolojik Çeşitlilik Günü’nde, nesli tehlike altında olan üveyik ve elmabaş patkaların avının tamamen yasaklanmasını talep eden kurumlar ve 100.000’e yakın doğa sever, 2020 yılında Mayıs ayı içerisinde yapılacak olan Merkez Av Komisyonu toplantısı öncesinde isteklerini tekrar ederek yaşam hakkının tüm canlılar için pazarlık edilemez en doğal hak olduğunu vurguluyor. Tehlike altındaki türlerin yanında olmaya devam edeceklerinin altını çizen doğa severler, geçtiğimiz sene alınan yanlış kararın bu sene tekrar etmemesi gerektiğini belirterek üveyik ve elmabaş patka için av yasağı getirilmesini talep ediyor.
Bilimsel Veriler Göz Ardı Ediliyor
Bilimsel bir rapor yayınlayarak nesli tehlikedeki kuşların avının yasaklanmasını talep eden kurum ve doğa severler adına konuşan Doğa Derneği Koruma Programı Koordinatörü Itri Levent Erkol yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Türkiye’de nesli küresel ölçekte tehlike altında olan yirmi dört kuş türünden ikisi olan üveyik ve elmabaş patkanın avlanması hala serbest. Bu türler korunması gerekirken, avcıların isteğiyle ava açılıyor. Yayınladığımız raporla bir kere daha nesli tehlikede olan türlerin durumunu ve bu konu değerlendirilirken göz ardı edilen bilimsel verileri ortaya koyduk.”
Korona Salgını Döneminde Acilen Yasaklanmalı
Sözlerine korona salgınının konuyla ilgisini dile getirerek devam eden Erkol şunları söyledi:
“COVID-19 gibi pandemiler zoonoz, yani hayvan kaynaklı salgınlar olarak sınıflandırılıyor. Korona virüsü salgını süresince zorunlu durumlar dışında evlerimizde kalmamız gereken bu dönemde, insanların yaban hayvanlarıyla yakın temas kurduğu avcılık gibi faaliyetlerin tümüyle yasaklanması şart. Dünya Biyolojik Çeşitlilik Günü’nde doğamızın korunması için yeniden dile getirdiğimiz bu talep, artık yetkili kurumlar tarafından dikkate alınmak zorunda. Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, IUCN Ulusal Komitesi ve Merkez Av Komisyonu üyesi kurum, kuruluş, sivil toplum örgütü ve akademisyenlerden talebimiz: Nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan üveyik ve elmabaş patkayı ava kapatması ve nesli tehlikedeki türlerin avını tamamen yasaklamasıdır.”
