Online müzayede devi eBay, http://www.ebay.com geçen Pazartesi günü yaptığı açıklamada, kullanıcıların hizmetlerinin ve projelerinin müzayede yer almasına olanak tanımak amacıyla, internet hattı üzerinden iş bulma kurumu http://www.elance.com ile birlikte çalışacaklarını bildirdi.
“Business Services” yani “İş Hizmetleri” adı verilen bu yeni bölüm; host’a, yeni hizmeti, hem eBay üzerindeki, hem de eLance üzerindeki listelemelere verilen linklerle tedarik etmek için yaratıldı. eBay’da şu anda bulunan kategoriler; Bilgisayarlar kategorisiyle ve Genel kategoriyle sınırlıyken; eLance kategorileri arasında muhasebe, yazarlık, özel ders verme ve hukuki hizmetler var.
Goldman Sachs’a göre, bu bölüm sayesinde eBay, yeni bir boyut kazanıyor ve platformunu genişletmenin yanısıra servisini para getirir hale sokuyor. Konuyu araştıran bir rapor şunları belirtiyor: “Kısa vadede parasal olarak pek de etkili olmayacak, ama bununla beraber inanıyoruz ki bu adım, eBay’in pazaryeri gelişiminde önemli ve olumlu bir basamak. Ve biz, eBay’in zamanla diğer servis sağlayıcılarıyla daha fazla ilişki kuracağını tahmin ediyoruz.”
Buna ilaveten, GS (Goldman Sachs) araştırma kuruluşu, eBay’in bu yıl boyunca yatırım sermayesinden yüzde 100’ü aşkın gelir yansıması elde edeceğini tahmin ediyor. Yayınlanan raporda şöyle deniyor: “eBay’in gerek küresel yayılmada, gerek platform genişletmekte çok sayıda büyüme olanağı var. Bunların arasında fiyatlandırma formatları, ürün altpazarları, müşteri altpazarları, çoklu platformlar ve yazılım platformları var. Bunlar küçük sermaye yatırımları gerektirirken hem mali dengelenme açısından, hem de ağda yaratacağı netice bakımından fazlasıyla getiri sağlıyorlar.”
Her ne kadar, servis sağlayıcıları, hizmetleri en yüksek fiyat teklif edene satıp elden çıkarabilseler de, tersine açıkartırma, daha geleneksel bir yöntem olur. Bu yöntemde, projesi olanlar, ayrıntıları siteye yerleştirirler ve daha sonra zamanı ve becerisi olanlar, vakitlerinin ne kadara bedel olduğunu bildirirler. Bu esnada açıkarttırmacıya iş numunelerini ve arkaplan (background) bilgilerini sağlarlar. Hizmet arayıcılar, ayrıca, servis sağlayıcısı listesine göz atabilirler ve tercih ettikleri servis sağlayıcılarını fiyat teklifine davet edebilirler.
Hizmet arayıcısı daha sonra, tercih ettiği hizmetin servis sağlayıcısını seçer; eLance bunun üzerine, web üzerinde herkesin paylaşımına açık bir klasör oluşturur ve servis sağlayıcılar buraya sözkonusu işi gönderebilirler ve işverenler de yapılan işe yeniden göz atabilirler. Bu siteler, ayrıca, ödeme yapmayı rahatlatacak ve alınması zor kararları kolaylaştıracak. Hem işveren, hem de çalışan böylelikle birbirleri hakkında geri bilgi akışı sağlayacaklar.
Tüm bunlar, yüzde 10’u servis sağlayıcısı tarafından ödenen muamele ücreti karşılığında sunuluyor.
SA (Service Auction, Hizmet Müzayedesi) sitesi olan Aucor Active’in teknik müdürü Shannon Winterstein, internet hattı üzerinden hizmet satmış olmalarına karşın, müstakil bir kategori oluşturmaları için yeterince talep olmadığını ifade etti. Bunlar, genellikle, “karışık” başlığı altında toplanıyor. Yine aynı nedenden dolayı, tersine açıkartırma sistemini hayata geçirmemişler. Ancak, bu konuda talebin yükselmesi durumunda buna hitap eden çalışmaları olacağını dile getiriyorlar.
Ziyaret edilen diğer müzayede sitelerinin hiçbirisi, özel olarak hizmet müzayedesi sunmuyor.
Hizmetleri internet üzerinden, özellikle de tersine açıkartırma üzerinden satışa çıkartmak oldukça ince bir iş. İşin doğasından gelen, kimlikleri yüz yüze doğrulayamamak nedeniyle güven duymak, belli belirsiz bir durum. Mallar, elle tutulur, gözle görülür iken hizmetler elle tutulup gözle görülemiyor ve sıklıkla kanaate bağlı oluyor. Ek olarak, işverenler, bir projeye önerilen fiyatları düşürmek için sahte fiyat teklifi yapmak gibi taktiklere başvurabilirler.
Ancak, dijital onaylama olağanlaştıkça, hem hizmet arayıcısı, hem de servis sağlayıcısı hakkında güvenilir üçüncü kişiler tarafından tetkik ve tahkik yapılmasına olanak doğacak ve internet hattı üzerinden hizmet satın alma ve arama daha güvenilir hale gelecek. Bu sayede, gelişmekte olan ülkelerdeki -örneğin Güney Afrika’daki ve Hindistan’daki- bağımsız yazarlar, uluslararası pazara erişebilecekler ve diğer yandan da gelişmiş ülkelerdeki şirketler, düşük kaliteli fikir emekçisine erişebilecekler. eBay’de görüşmek üzere.
(Çeviren: Burçin Aydoğdu)