Emrehan Halıcı : Seçim Sonuçlarının Takibi Konusunda Açıklama Yayınladı

24 haziran 2018’de gerçekleştirilen seçim sırasında, Adil Seçim Platformundaki (ASP) aksaklıklar fazlasıyla dikkat çekti. Bu konuda 2 farklı röportaj yayınladık. Bunların ilki, Adil Seçim Platformuna “gönüllü” kapsamında katılan bir vatandaş olan Mehmet Şafak Sarı ile yaptığımız söyleşi idi [1]. Diğeri ise, Adil Seçim Platformu’nun başındaki kişi olan CHP Bilişim ve İletişimden sorumlu Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel oldu[2].

Şimdi olaya başka bir bakışı da, 2014 yılında CHP’den istifa eden [3] ve partide daha önceleri “Teknolojilerden sorumlu Genel Başkan Yardımcılığı” görevi üstlenen Emrehan Halıcı sundu. Açıklamada özetle, sandık ve seçim takip sistemlerinin daha önce kurulmuş ve test edilmiş olduğu bilgisi veriliyor.

Halıcı, sandık seçmen listelerinin internet üzerinden kontrolünü ve aynı binada kimlerin oy kullandığının kontrollerini sağlayan sistemi daha önce yarattıklarını belirtirken, bu bilgileri yayınlaması nedeniyle YSK’nın hakkında dava açtığını ama uzun süren yargılanmadan sonra beraat ettiğini hatırlatıyor. Halıcı YSK daha sonra aynı uygulamayı kullanıma sunduğuna da işaret ediyor.

Emrehan Halıcı’nın Seçim Sonuçlarının Takibiyle İlgili Basın Açıklaması
Ankara, 2 Temmuz 2018
24 Haziran 2018 seçimlerinin ardından çeşitli basın organlarında ve sosyal medyada yer alan şahsımla ve CHP’deki görevimle ilgili değerlendirmeler üzerine bu açıklamayı yapıyorum.
Özellikle son 10 yılda seçimlerin güvenilirliği ve sandık sonuçlarının denetlenmesi konusunda kamuoyunda kuşkular ve farklı değerlendirmeler artarak devam etmektedir. Bu açıklamamda özetlemeye çalışacağım bilgiler ve öneriler hem geçmişi doğru yansıtmak hem de geleceğe ışık tutmak amaçlıdır.
Görevde olduğum 2011 Genel Seçim, 2014 Yerel Seçim ve 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi CHP bünyesinde geliştirdiğimiz sandık ve seçim takip sistemi ile izlenmiş ve denetlenmiştir. Saldırılar ve kısmi aksaklıklar yaşanmasına rağmen sisteme girilen ve denetlenen sandık oranı hiçbir zaman %70’in altına düşmemiştir. Durum böyleyken bu dönemi “seçim takibinde başarılı olunmamıştır” biçiminde değerlendirmek sadece bana değil, CHP’ye ve görev yapan binlerce gönüllüye de haksızlık olur.
Yapılanların bilinmediği, kıymet verilmediği, çabuk unutulduğu bir toplum hayatımız var. Daha da kötüsü eksik ya da yanlış bilinmek. Bu nedenle -mütevazı gözükmese de- yaptıklarımdan sadece ikisiyle ilgili bilgi vermek istiyorum. Bunlardan biri “Sandık/Seçmen Listesi” kontrol sistemi diğeri de “Sandık Sonuç Tutanakları” kontrol sistemidir. Bilişimle ilgili olarak seçim güvenilirliği için hayati önem taşıyan bu iki konuyu ilk düşünen ve gerçekleştiren kişiyim.
SANDIK/SEÇMEN LİSTESİ KONTROL SİSTEMİ
Hatırlanacağı üzere, mükerrer seçmenler, hayali seçmenler, öldüğü halde listede görülen seçmenler gibi çeşitli iddialar bizi yıllarca meşgul etmiştir. Eskiden YSK tarafından oluşturulan sandık seçmen listeleri sadece muhtarlıklarda askıya çıkar, vatandaşların kontrol etmesi beklenirdi. Ben bu bilgilerin kullanıldığı bir uygulamayla her vatandaşın kendi ikamet ettiği evde ve binada başka kimlerin seçmen olarak gözüktüğünü kontrol etmesini sağladım. Böylelikle eksik, hatalı ya da fazla bilgi olması durumunda bunların düzeltilmesinin yolu açıldı. (Not: YSK’ya ait bilgileri yayınlamam nedeniyle hakkımda dava açıldı, uzun süre yargılandım ve sonunda beraat ettim. Daha sonraki seçimlerde YSK çok olumlu bir adım atarak aynı uygulamayı yapmaya karar verdi ve kullanıma sundu. Bugün mükerrer/hayali seçmen konusunda kuşkular en aza inmişse, bunda önemli bir rolüm olduğunu düşünüyorum.)
SANDIK SONUÇ TUTANAKLARI KONTROL SİSTEMİ
Son 10 yıldaki seçimlerde YSK’nın kullandığı SEÇSİS yazılımıyla ilgili pek çok düşünce ileri sürüldü. Aynı yazılımın başka ülkelerde problemler yarattığı, sertifikası olmadığı, yazılımın bilim insanları tarafından denetlenmesi gibi. SEÇSİS yazılımına ve iletişim ağına duyulan güvensizlik, sandık sonuçlarında oynamalar yapılabileceği kuşkusu ancak YSK benzeri bir sistem kurularak, aynı işlemler, hesaplamalar yapılarak ve sonuçlar kontrol edilerek ortadan kaldırılabilirdi. Sistemi kurmak sorun değildi ama kontrolü anında yapabilmek için sandık sonuçlarına gereksinim vardı. 2011 yılına kadar YSK sandık sonuç tutanaklarını siyasi partilerle paylaşmıyordu. Önce parti yönetimini ikna ederek, sonra da YSK ile görüşmeler yaparak sandık sonuçlarını partilerle “on-line” paylaşılmasını sağladım. YSK’nın bu konuda attığı adım çok ama çok önemlidir, takdirle karşılanması gerekir. Bu sayede hem CHP, hem diğer partiler kendi görevli ve gönüllüleriyle temin ettikleri sandık sonuçlarını YSK’nın sandık sonuçlarıyla -anında- karşılaştırma ve hata varsa itiraz etme olanağına kavuştular.
Bununla da yetinmedim. Kamuoyunca da gündeme getirilen bir başka kuşku da parti görevlileri/gönüllülerinin yeterince iyi çalışmadığı, sonuçlar kötüleşmeye başlayınca görev yerlerini terk ettiği yönündeydi. Haklılık payı olan bu duruma karşı çözüm olarak denetim işine tüm vatandaşları ortak etmeyi düşündüm. Böylece her vatandaş kendi oy kullandığı -ya da dilediği- bir sandığın sonuçlarını YSK’nın sonuçlarıyla karşılaştırma ve hata varsa uygun gördüğü parti ya da kuruma bildirme olanağına kavuştu. Çok ilgi gören bu uygulamayı CHP’den sonra e-Parti olarak da hizmete sundum. Sebebini bilmiyorum ama 2018 seçimlerinde bu uygulamanın kullanılmamasını büyük bir eksiklik olarak görüyorum. YSK’nın seçim akşamı partilerle paylaştığı sandık sonuç bilgilerini vatandaşlara da açması için yıllardır girişimde bulunuyorum. Önümüzdeki dönemde bu adımın da atılacağına inanıyorum. Not etmekte fayda var. Partiler kendi kontrollerini ne kadar iyi yaparlarsa yapsınlar, kontrol işleminin tüm vatandaşlara açık olması, sisteme duyulan güveni artırır ve eğer hile yapma düşüncesinde olanlar varsa da çok önemli bir caydırıcılık oluşturur.
-Seçim sonuçlarının takibiyle ilgili olarak yılardır yapılmaya devam eden bir yanlış var. Partiler seçim akşamlarında haber görevi yapan kurumlarla erken sonuç bildirme yarışına giriyorlar. Vatandaşlarda da böyle bir beklenti oluşuyor. Partilerin sonuçları haber kurumlarına göre geç gelmeye başlayınca da başarısızlık/becerememe suçlaması ortaya çıkıyor. Partiler, sonuçların çabuk alınmasına değil, kontrollerin doğru yapılmasına ve hataların tespit edilmesine odaklanmalılar. Haber kurumlarının verdiği bilgiler ne olursa olsun (yanlış, taraflı, bir tarafı önde gösteren bilgilerin önce verilmesi vb.) geçerli olan sonuçlar YSK’nın sonuçlarıdır. Partiler ve vatandaşlar kontrol işlemlerini YSK’nın verileriyle karşılaştırarak yapmalıdır.
Muhalefet partilerine bir önerim de “seçimlerde hile olabilir” kuşkusunu canlı tutmamalarıdır. Bir ülkede “seçimlerde hile yapıldı” iddiasını muhalefetin öne sürmesinden daha vahim olanı iktidarın öne sürmesidir. Partiler YSK’nın attığı olumlu adımları desteklemeli, kuşku değil güven ortamı yaratmalıdır.
Siyaset görevi hassasiyet ve ciddiyet ister. Yukarıda açıkladığım bilgiler ve CHP’de gerçekleştirdiğim faaliyetler çok kapsamlı biçimde PM ve MYK raporlarında bulunmaktadır ve CHP sitesinden erişilebilir. Ayrıca CHP’den ayrılırken genel başkan, parti yöneticileri ve kamuoyuyla paylaştığım raporum da ektedir [4].
2011 yılından itibaren yapılan seçimlerde seçmen sandık bilgilerini kontrol ederek evinde ve binasında gözüken seçmenleri denetleyen ve seçim akşamlarında dilediği sandık sonucunu bilgisayarından, mobil cihazından kontrol eden herkesin bu işlemleri gerçekleştirmesinde bir payım olduğunu bilmekten mutluluk duyuyorum.
Kamuoyuna saygılarımla duyururum.
Emrehan Halıcı