Doğruluk Payı tarafından yapılan araştırmaya göre, Başbakan Binali Yıldırım tarafından açılışında “dünyanın en derin tüneli” diye duyurulan Avrasya Tüneli yerine 2008 yılında Norveç’te yapılan Eiksund Tüneli dünyanın en derin tüneliymiş [1].
Doğruluk Payı, Avrasya Tüneli’nde derinliğin 106 metreye, Eiksund Tüneli’nde ise 287 metreye ulaştığını bildiriyor. Avrasya Tüneli uzunluğu 5,4 km iken, Eiksund Tüneli 7,7 km [2].
Ama Doğruluk Payı tarafından verilen diğer bir rakam çok şaşırtıcı; 3 kat daha fazla derinliğe ulaşmasına ve 1,5 kat daha uzun olmasına karşın Einsund Tüneli 92 milyon $’a mal olduğu halde, Avrasya Tüneli 14 kat daha pahalıya yani 1,3 milyar $’a mal olmuş. Dolayısıyla da, 15 TL ücretli. Buna karşın Eiksund Tünelinden geçmek ücretsiz.
Başbakan Binali Yıldırım’ın Kastamonu Nasrullah Meydanı’nda vatandaşlara yaptığı konuşmanın kesitleri Youtube’taki T.C. Başbakanlık resmi hesabından yayınlandı. Konuşmada geçen günlerde İstanbul’da açılan Avrasya Tüneli’ne de değinen Başbakan’ın verdiği bilgilerden birisi şu şekilde oldu:
“Bugün dünyanın en derin tünelini açıyoruz. Denizin altında 106 buçuk metre, dile kolay.”
Buna karşılık Doğruluk Payı gurubu şu bilgileri veriyor;
Başbakan Yıldırım’ın cümlesindeki problem ise “en derin” sözcüklerinin kullanılmasıdır. Çünkü dünyanın en derin deniz altı tüneli olarak bilinen ve Norveç’te bulunan Eiksund Tüneli, deniz seviyesinden tam 287 metre derindedir. 2008 yılında açılan, tek katlı ve 3 şeritli olan bu tünel, toplamda 7.7 kilometre uzunluğundadır (deniz altı tüneli uzunluğu). 800 milyon Norveç Kronu’na, yani günümüz kuruyla 91.9 milyon dolara mal edilen tünel, günümüzde tamamen ücretsiz olarak kullanılabilmektedir.
Doğruluk payı, en uzun ve en derin tüneller konusunda başka örnekler de veriyorlar;
Avrupa ülkelerinde ve Japonya gibi ada ülkelerinde bu tip tünel yapılarına yönelik ihtiyaçlar bulunmaktadır. Gerçekten de, dünyanın en uzun ve en derin tren tüneli ve en uzun transit tüneli olan 57 kilometrelik Gotthard Tüneli’nin İsviçre’de bulunması, dünyanın en derin su altı tünelinin su yüzeyinin 240 metre, deniz yatağının 100 metre altında bulunan 23.3 kilometrelik Seikan Tüneli’nin Japonya’da bulunması tesadüf değildir.
Aynı değerlendirmede, Marmaray’ın açılışında da aynı hatalı konuşmaların yapıldığı kaydediliyor;
Ülkemizde bulunan Marmaray Tüneli’nin açılışı sırasında da hatalı kıyaslamalar yapılmış ve bu tip konular gündeme yanlış bir biçimde gelmiştir. Marmaray Tüneli, en derin noktası 60.46 metre derinlikte bulunan, dünyanın en derin “batırma tüp tüneli”dir; yani deniz yatağında tünel açmak yerine, tüplerin su altına parça parça batırılıp birleştirilmesi sonucunda üretilen en derin tüneldir. Ancak bu, Marmaray’a da “en derin su altı tüneli” unvanını kazandıramamaktadır. Üretim biçimi bakımından, o üretim yöntemi kategorisi içerisinde en derin tren tüneli Marmaray olsa da, Seikan Tüneli halen bu konuda 1 numaradır. İkinci sırada ise hem dünyanın su altındaki kısmı en uzun olan tüneli olan, hem en uzun uluslararası tünel olan, İngiltere’yi Fransa’ya bağlayan, 50.45 kilometrelik, en derin noktası denizin 75 metre altında bulunan Kanal Tüneli gelmektedir.
Başbakan Binali Yıldırım’ın bu konuşmasını aşağıda izleyebilirsiniz.
Bir başka veri de, Binali Yıldırım’ın konuşmalarını genel olarak değerlendirmiş. Doğruluk Payı’nın değerlendirdiği, Binali Yıldırım’a ait 18 beyanattaki “Doğruluk payı” ortalama değer olarak “Doğruluktan Uzak” bulunmuş [3].