Apple son zamanlarda çok miktarda tepki çekiyor. Tekel durumda olduğu App Store’da aldığı komisyonların yüksekliği ve istediği uygulamayı platformdan dışarı atmasıyla önce Telegram[1], sonra Epic Games [2] ve en son da resmi olmayan platform olan Cyndia [3] tarafından mahkemeye verildi.
Apple, bu davalardan sonra yılda 1 milyon dolara kadar kazanç sağlayan küçük geliştiriciler için gelecek yıldan itibaren App Store komisyonunu % 30’dan% 15’e indirme kararı aldı [4].
Amerikan Hükümeti de, şirketi bir süredir 4 internet devinden birisi olarak rekabet karşıtı uygulamalar konusunda sorguluyor. Gerçi bu sorgulamalar şimdilik sadece Google ve Facebook için davalara dönüştü [5][6]. Bir yandan da Avrupa Birliğinin dün açıkladığı 2 yeni kanun taslağı bu firmaları sıkıştırmaya başlayacak gibi gözüküyor [7].
Ama internet devlerini esas sıkıştıran konu Avrupa Birliğinin çok zorlu mahremiyet kanunu (GDPR). Bu kanun, Avrupalı vatandaşların hangi verilerinin alındığını kendisinin görmesi ve rıza vermesi üzerine kurulu.
İşte tam bu olayların ortasında, şaşırtıcı bir şekilde, Facebook da Apple’a karşı ABD medyasında yer alan bir dizi tam sayfa gazete reklamıyla saldırdı ve iPhone üreticisinin veri toplama ve hedefli reklamcılık konularında yaptığı mobil yazılım değişikliklerinin küçük işletmeler için kötü olduğunu iddia etti. Aşağıda bu reklamı görüyorsunuz.
New York Times, Wall Street Journal ve Washington Post’ta bugün yayınlanan reklamlar, “Küçük işletmeler lehine, her yerde Apple’a karşı çıkıyoruz” başlığını taşıyor. Apple’ın iOS 14 işletim sisteminde, Facebook gibi şirketlerin kullanıcılar hakkında veri toplama ve onları hedefli reklamlarla destekleme yeteneklerini kısıtlayacak, yaklaşan değişiklikleri anlatıyorlar.
Kendi platformu üzerinde 10 milyondan fazla küçük işletmenin reklam araçlarını kullanarak yeni müşteriler bulduğunu, yeni elemanları işe aldığını ya da kendi kitlesiyle haberleşmeyi sürdürdüğünü belirten, yeni araştırmaya göre orta-küçük ölçekli işletmelerin % 44’ünün salgın sırasında sosyal medya üzerinde özelleştirilmiş reklam kullanmaya başladığını ya da arttırdığını kaydeden Facebook, “Gelmekte olan değişikliklerle kişiselleştirilmiş reklamların kullanımını sınırlamak bizim gibi daha büyük şirketleri etkilerken, küçük işletmeler için yıkıcı olacak” yazıyor. Kişiselleştirilmiş hedeflemeyi göz ardı eden reklamların, genel tüketicileri hedefleyen reklamlardan% 60 daha az satış oluşturduğunu ekliyor.
Facebook, Apple’ın App Store ücretlerinin ve yaklaşan iOS değişikliklerinin pandemiden kurtulmaya çalışan küçük işletmelere zarar verdiğini daha önce de iddia etti.
Apple’ın Yayınladığı Veriler, Facebook’u Terkedenler Sayısını Artırır mı?
Apple’ın sorunun merkezindeki yeni özelliği – Uygulama İzleme Şeffaflığı – Facebook gibi şirketlerin hedefleme verilerini toplamasını yasaklamayacak, ancak onlardan bunu açıklamalarını ve kullanıcı rızası aramalarını isteyecek. Kişisel verilerin korunması konusuna verilen önem artarken, Apple böyle bir adıma doğru gidiyor. Avrupa Birliğinin hayli zorlu kişisel verileri koruma kanunu (GDPR) da işin bir boyutu. Apple’ın yazılım mühendisliği başkanı Craig Federighi de, geçen hafta Brüksel’de düzenlenen Avrupa Veri Koruma ve Gizlilik konferansında şunları belirtti :
“Bazı şirketlerin, daha önce bahsettiğim Uygulama İzleme Şeffaflığı özelliğini veya buna benzer herhangi bir yeniliği durdurmak ve insanların verilerine sınırsız erişimlerini sürdürmek için ellerinden gelen her şeyi yapacakları zaten açık”
Apple bu hafta, App Store’da üçüncü taraf uygulamaların hangi verileri topladığını ana hatlarıyla açıklayan bir beslenme etiketi özelliği başlattı. Bu Facebook’un rahatsız olduğu hareket tarzı.
Daha önce yayınladığımız çeşitli haberlerde biz de Facebook’un topladığı yüksek miktarda veri ile ilgili endişelere işaret etmiştik. Mesela bunlardan birisi Facebook’un sizin paylaştıklarınızdan daha ilerisini de topladığını gösteren “Gölge Profil” haberiydi [8]. Amerikan bloglarında zaman zaman “Facebook’u neden terketmelisiniz?” yazılarının da bir nedeni bu tür bilgiler [9].
İşte Apple Mahremiyet sorumlusu Jane Horvath da bu konuyla ilgili olarak, Facebook’u da eleştirdiği açık blog mesajında şunları söylüyor
“Çünkü kullanıcıların rızaları olmadan izlenmesi ve verilerin reklam ağları ve veri aracıları tarafından toplanması ve yeniden satılmasıyla ilgili endişelerinizi paylaşıyoruz. Facebook yöneticileri, amaçlarının, kullanıcılarının ayrıntılı profillerini geliştirmek ve bunlardan para kazanmak için hem birinci hem de üçüncü taraf ürünlerinde olabildiğince fazla veri toplamak olduğunu açıkça belirtti ve kullanıcı gizliliğine yönelik bu ihmal, ürünlerini daha fazla kapsayacak şekilde genişlemeye devam ediyor”
Artık herkesin daha çok farkına vardığı bu kişisel verilerin toplanmasıyla ilgili riski Social Dilemma filmi de gözönüne sermişti. Gerçi bu filmde biraz abartı olduğunu düşünenler de az değil ama yine de film, bizzat eski yöneticilerinin ağzından bu platformların arka planının işleyişini göstermesi açısından hayli ilginç. İzlememiş olanlar için aşağıya fragmanını koyalım.